Νέος γύρος συναντήσεων ξεκινά σήμερα το απόγευμα μεταξύ του υπουργείου Υγείας και των θεσμικών φορέων του Φαρμάκου για το «αγκάθι» της ανεπαρκούς χρηματοδότησης της φαρμακευτικής δαπάνης και του υψηλού clawback που καλούνται να επιστρέφουν οι εταιρίες.

Για μια ακόμη φορά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας καλείται να συζητήσει με τους επικεφαλής των τεσσάρων οργάνων που εκπροσωπούν τη φαρμακοβιομηχανία (ΣΦΕΕ, ΠΕΦ, PIF, ΣΑΦΕΕ), για τον πρόσφατο επιμερισμό του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για το φάρμακο και κατ’ επέκταση για το ύψος του clawback (είναι το ποσό της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης) που αναλογεί σε κάθε εταιρία.

Η κλειστή φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ανέρχεται σε 2,08 δισ ευρώ, και αφορά νοσοκομειακά και εξωνοσοκομειακά φάρμακα που λαμβάνουν οι πολίτες. Η αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης βρίσκεται σταθερά στην ατζέντα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων όπως και ο έλεγχός της μέσω της συνταγογράφησης και των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Το υπουργείο Υγείας από την πλευρά του αντιπαρέρχεται επίσης σταθερά το θέμα της χρηματοδότησης του συγκεκριμένου πεδίου του ΕΟΠΥΥ και εστιάζει στον τρόπο ελέγχου και εξορθολογισμού της δαπάνης, τόσο μέσω της συνταγογράφησης και πρωτοκόλλων όσο και μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών clawback και rebate. .

Τον περασμένο Μάιο, σε μία ακόμη προσπάθεια να ελεγχθεί η ήδη εκτροχιασμένη δαπάνη, νομοθετήθηκε με αναδρομική ισχύ, από 1ης Ιανουαρίου 2022, ο επιμερισμός της συνολικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Η μία κατηγορία αφορά τη δαπάνη για τα φάρμακα 1Α/1Β ή Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) και η άλλη για τα λοιπά φάρμακα (κοινότητας), και ο επιμερισμός έγινε σε αναλογία 62-38. Δηλαδή με βάση τα 2,08 δις ευρώ, που έχουν προϋπολογιστεί για τις ανάγκες των ασφαλισμένων του ο ΕΟΠΥΥ θα καταβάλλει σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ για δαπάνη φαρμάκων κοινότητας και 790 εκατ. ευρώ για τα ΦΥΚ.

Ωστόσο, η κατανομή, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του φαρμακευτικού κλάδου, δεν αντιστοιχεί στην πραγματική εικόνα της αγοράς, και ο στόχος για τον έλεγχο του clawback είναι ανέφικτος. Μάλιστα, σε πρόσφατη επιστολή του ΣΦΕΕ με αποδέκτη τον υπουργό Υγείας, κ. Πλεύρη τονιζόταν ότι «διαφαίνεται, ότι σε αυτή τη συγκεκριμένη κατηγορία (ΦΥΚ) αλλά και στα Νοσοκομεία του ΕΣΥ, αντιμετωπίζουμε διψήφια αύξηση ποσοστού πωλήσεων για το α’ εξάμηνο 2022, αλλά και σε ετήσια βάση, γεγονός που σημαίνει σημαντική αύξηση των φαρμακευτικών αναγκών των ασθενών ή/και έλλειψη ελέγχου της συνταγογράφησης. Την ίδια περίοδο τα φάρμακα κοινότητας αυξάνονται κατά 4% σε ετήσια βάση» αναφέρουν.

Κατά πληροφορίες, η συνολική δαπάνη των ΦΥΚ θα ανέλθει σε περίπου 1,6 δις ευρώ το τρέχον έτος, που σημαίνει ότι το ποσό που πρέπει να επιστρέψουν οι φαρμακευτικές εταιρίες στον ΕΟΠΥΥ (clawback) θα φτάσει τα 597 εκατ. ευρώ. Άλλα 676 εκατ. ευρώ υπολογίζεται ότι είναι το ποσό του clawback στην κλειστή φαρμακευτική δαπάνη για την κατηγορία των φαρμάκων της κοινότητας, με τον ΕΟΠΥΥ να την έχει προϋπολογίσει στα 1,29 δισ. Ευρώ. Άρα το clawback υπολογίζεται ότι θα φθάσει περίπου τα 1,3 δισ ευρώ.

Πηγές του υπουργείου Υγείας – που ετοιμάζεται για τις νέες συναντήσεις όπως και ο ΕΟΠΥΥ- αναφέρουν πως ένας ενδεχόμενος εκ νέου επιμερισμός της δαπάνης αποτελεί θέμα της ατζέντας της σημερινής συνάντησης με τους εκπροσώπους του φαρμακευτικού χώρου. Ειδικότερα, από την Αριστοτέλους θεωρούν πως ο επιμερισμός της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ δεν υπολόγισε τη διάθεση των φαρμάκων τα οποία μέχρι πρόσφατα εισήγαγε με έκτακτες διαδικασίες το ΙΦΕΤ. Τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ πιθανόν επιτρέπουν κάποια διόρθωση της αναλογίας 62-38 (φάρμακα κοινότητας-ΦΥΚ) υπέρ των ΦΥΚ, ώστε να γίνει ή 60-40 ή και 59-41. Αυτό σημαίνει ότι από 790 εκατ. Ευρώ η δαπάνη για τα ΦΥΚ θα μπορούσε να ανέλθει έως και 856 εκατ. Ευρώ, δρώντας ανακουφιστικά στις φαρμακευτικές εταιρίες που διανέμουν ΦΥΚ και μειώνοντας κατά μερικές δεκάδες εκατομμύρια το ύψος του clawback που θα κληθούν να καταβάλουν για τα ακριβά, καινοτόμα φάρμακα.

Επιπλέον, οι εταιρίες θεωρούν πως από την αρχική δαπάνη των 790 εκατ. ευρώ θα πρέπει να αφαιρεθούν και τα ποσά των κλειστών προϋπολογισμών των ΦΥΚ, για τα οποία έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις εντός της αρμόδιας Επιτροπής. Ζητούν επίσης οι εταιρίες να εκτιμηθεί και το γεγονός ότι ενα ποσό της τάξης των 300 εκατ. Ευρώ το οποίο αφορά σε επιμέρους κλειστούς προϋπολογισμούς περιλαμβάνονται στα 790 εκατ. Ευρώ.

Πάντως από το υπουργείο Υγείας υπάρχει σύσταση προς την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για βελτίωση του περιβάλλοντος κατά τη διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές εταιρίες.

Ιδιαίτερη έμφαση αναμένεται να δοθεί από τους εκπροσώπους του φαρμακευτικού χώρου και στον τρόπο υπολογισμού και κατανομής του clawback.