Η υγιεινή των χεριών αποτελεί θεμέλιο λίθο στην πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων τόσο σε δομές υγειονομικής περίθαλψης όσο και στην καθημερινότητά μας. Αναγνωρίζοντας αυτή τη σημασία, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει καθιερώσει από το 2008 την 5η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα Υγιεινής Χεριών.
Το θέμα της φετινής εκστρατείας του ΠΟΥ είναι: «It might be gloves. It is always hand hygiene» («Μερικές φορές γάντια. Πάντα Υγιεινή Χεριών»), υπογραμμίζοντας ότι, ανεξάρτητα από τη χρήση γαντιών, η υγιεινή των χεριών παραμένει απαραίτητη.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συμμετέχει ενεργά στον εορτασμό, με τη διάθεση ενημερωτικού υλικού προς επαγγελματίες υγείας και το ευρύ κοινό.
Γιατί τα γάντια δεν αντικαθιστούν την υγιεινή των χεριών
Τα ιατρικά γάντια αποτελούν βασικό εργαλείο στη φροντίδα υγείας και χρησιμοποιούνται ως μέσα μιας χρήσης για την εκτέλεση ιατρικών πράξεων και παρεμβάσεων. Αν και προσφέρουν προστασία, είναι εξίσου ευάλωτα στη μόλυνση όπως τα γυμνά χέρια. Συνεπώς, η χρήση τους δεν υποκαθιστά τη σωστή υγιεινή των χεριών.
Μετά τη χρήση γαντιών, η αφαίρεσή τους πρέπει να ακολουθείται άμεσα από υγιεινή των χεριών, σύμφωνα με τις «5 Στιγμές για την Υγιεινή Χεριών» του ΠΟΥ.
Σημαντικά οφέλη από τη σωστή υγιεινή χεριών
Η υγιεινή των χεριών παραμένει ένα από τα πιο αποτελεσματικά και οικονομικά μέσα προστασίας, τόσο για τους ασθενείς όσο και για το υγειονομικό προσωπικό. Εκτιμάται ότι μπορεί να προλάβει έως και το 50% των νοσοκομειακών λοιμώξεων που μπορούν να αποφευχθούν κατά την παροχή φροντίδας υγείας.
Μέχρι το 2026, η παρακολούθηση της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας με την υγιεινή χεριών, καθώς και η παροχή ανατροφοδότησης, αναμένεται να αποτελέσουν βασικό εθνικό δείκτη ποιότητας στα νοσοκομεία. Σήμερα, το 68% των χωρών έχουν ήδη υιοθετήσει αντίστοιχα συστήματα παρακολούθησης.
Περιβαλλοντικός αντίκτυπος της υπερβολικής χρήσης γαντιών
Η υπερβολική και ακατάλληλη χρήση γαντιών συντελεί σημαντικά στην αύξηση των απορριμμάτων υγειονομικής φροντίδας. Ένα μέσο πανεπιστημιακό νοσοκομείο παράγει περίπου 1.634 τόνους απορριμμάτων ετησίως, με τον όγκο αυτό να αυξάνεται κατά 2-3% κάθε χρόνο – τάση που επιταχύνθηκε μετά την πανδημία COVID-19. Οι χώρες υψηλότερου εισοδήματος εμφανίζουν ακόμη υψηλότερους δείκτες παραγωγής αποβλήτων.
Η ορθή χρήση γαντιών, μόνο όταν ενδείκνυται, σε συνδυασμό με την επιμελή υγιεινή των χεριών, συμβάλλει όχι μόνο στη μείωση της διασποράς μικροβίων αλλά και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα υγείας.
