Ένα άγγιγμα του χεριού, ένα σφίξιμο στον ώμο: μια κίνηση παρηγοριάς που για πολλούς μπορεί να λειτουργήσει καταπραϋντικά. Ή μήπως όχι; Σύμφωνα με επιστήμονες από τη Νέα Υόρκη, οι χειρονομίες αυτές δεν έχουν πάντα αθώες προθέσεις, ειδικά εάν προέρχονται από το ταίρι μας.
Όπως υποστηρίζουν, ο απώτερος σκοπός τους είναι να μας χειραγωγήσουν. Πιο συγκεκριμένα, τα άτομα με σκοτεινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας χρησιμοποιούν την αφή ως μέσο χειραγώγησης: «Μια τέτοια πράξη μπορεί να αυξήσει την αντίληψη της ιδιοκτησίας και να ενισχύσει το αίσθημα της υποταγής» προειδοποιούν.
Εν ολίγοις, σύμφωνα με τους ερευνητές, αν ο σύντροφός μας προσπαθήσει να μας αγκαλιάσει ή να κρατήσει το χέρι, τον ώμο και το πίσω μέρος του κεφαλιού κατά τη διάρκεια μιας λεκτικής αντιπαράθεσης, μπορεί να είναι ψυχοπαθής ή ναρκισσιστής που προσπαθεί να επιβληθεί.
«Δεν είναι όλες οι σωματικές μορφές έκφρασης καλοπροαίρετες. Μπορούν στην πραγματικότητα να χρησιμοποιηθούν προς όφελος του εαυτού τους αλλά σε βάρος του συντρόφου τους» σημειώνει ο συγγραφέας της μελέτης, Richard Mattson, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Binghamton. «Αυτό που εξετάσαμε είναι η χειραγώγηση μέσω της αφής σε συνδυασμό με την προτίμηση ενός ατόμου να μην αγγίζεται», συμπλήρωσε ο καθηγητής.
Η μελέτη
Για την έρευνά τους, που δημοσιεύτηκε στο Current Psychology, οι επιστήμονες αξιοποίησαν στοιχεία 500 φοιτητών από τα βορειοανατολικά των Ηνωμένων Πολιτειών, όλοι άνω των 18 ετών και σε σχέση. Οι φοιτητές κλήθηκαν να απαντήσουν πόσο άνετα αισθάνονται όταν τους αγγίζουν, το βαθμό στον οποίο θα απέφευγαν την επαφή λόγω δυσφορίας και τη χρήση της επαφής με τρόπους που δεν είναι ευεργετικοί για το άλλο άτομο.
Συμπλήρωσαν επίσης ερωτηματολόγια που αξιολόγησαν το επίπεδο των τριών χαρακτηριστικών της λεγόμενης «Σκοτεινής Τριάδας»: ψυχοπάθεια, ναρκισσισμός και μακιαβελισμός.
Διαπίστωσαν ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες με χαρακτηριστικά προσωπικότητας της Σκοτεινής Τριάδας είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν την επαφή για να χειραγωγήσουν τον σύντροφό τους σε μια σχέση. Ωστόσο, τα αποτελέσματα διέφεραν ανάλογα με το φύλο:
- Οι άντρες που ήταν ανήσυχοι για την κατάσταση της σχέσης τους ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιούν τη σωματική επαφή, ως μέσο επιβεβαίωσης από τις συντρόφους τους.
- Οι γυναίκες που παρουσίαζαν χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Τριάδας ένιωθαν μεγαλύτερη δυσφορία όταν τις άγγιζαν, αλλά ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιούν την αφή ως μέσο χειραγώγησης.
- Οι γυναίκες με υψηλό «άγχος προσκόλλησης» (που φοβούνται την εγκατάλειψη) έδειξαν μεγαλύτερη αποστροφή στην αφή.
- Τα χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Τριάδας συσχετίζονται με δυσκολίες στις ερωτικές σχέσεις, όπως συχνότερες διαμάχες, ακόμη και χρήση βίας.
Η εξήγηση των ευρημάτων
«Για τους άνδρες με άγχος προσκόλλησης, το άγγιγμα χρησιμοποιείται για να τους καθησυχάσει ή να τους προστατεύσει», υποθέτει η ερευνητική ομάδα. «Για παράδειγμα, μπορεί να επιβάλλουν τη φυσική τους παρουσία για να υπενθυμίσουν στον εαυτό τους τη σύνδεσή τους με τη σύντροφό τους, ως αντίδραση σε συναισθήματα όπως η ζήλια» εξηγούν οι ειδικοί.
Για τις γυναίκες, η αφή μπορεί να χρησιμεύσει ως μέθοδος «ενίσχυσης της διαπροσωπικής δύναμης» εξασφαλίζοντας τον έλεγχο των σχέσεων.
«Τα αποτελέσματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία της συνεκτίμησης των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και των προσανατολισμών προσκόλλησης για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται και χρησιμοποιείται η αφή στις ερωτικές σχέσεις», αναφέρουν οι συγγραφείς. «Το ενδιαφέρον για αυτόν τον τομέα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, αλλά μπορεί να είναι κρίσιμο για την παροχή μιας συνολικής κατανόησης του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η αφή στις σχέσεις» καταλήγουν.
Συμπέρασμα
Η έρευνα δείχνει ότι η αφή δεν είναι πάντα ένδειξη στοργής· μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μέσο ελέγχου, ιδιαίτερα από άτομα με σκοτεινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Η επίγνωση των προθέσεων πίσω από τέτοιες χειρονομίες είναι σημαντική για τη διατήρηση υγιών και ισότιμων σχέσεων.
Διαβάστε επίσης
Τέσσερα σημάδια ότι έχετε πέσει θύμα χειραγώγησης
Χειραγώγηση: Τι λένε οι χειριστικοί άνθρωποι και πώς να τους βάλετε φρένο
Επτά συχνές συμπεριφορές των διπρόσωπων ανθρώπων – Αναγνωρίστε τις και πάρτε τα μέτρα σας
