Η Jennifer Lopez το είχε τραγουδήσει ωμά και απλά: «I won’t do your laundry, I ain’t your mama» (Δε θα πλύνω τα ρούχα σου, δεν είμαι η μαμά σου), εκφράζοντας μάλλον την εμπειρία αρκετών παντρεμένων γυναικών. Όσο κι αν θέλουμε να φροντίσουμε τον σύντροφό μας, μπορεί κάποιες φορές το βάρος να γίνει ασήκωτο ή και δεδομένη συμπεριφορά, ανάλογα με τις εμπειρίες της παιδικής μας ηλικίας.

Συγκεκριμένα, μια πρώιμη εμπειρία που μπορεί να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη ικανοποίηση και επιτυχία μιας σχέσης είναι η αντιστροφή ρόλου γονέα-παιδιού (Parentification), όταν δηλαδή ένα παιδί ή έφηβος υποχρεούται να υποστηρίξει την οικογένεια με τρόπους που είναι αναπτυξιακά ακατάλληλοι για την ηλικία του. «Όταν κάποιος αρχίζει να αναλαμβάνει έναν γονικό ρόλο σε νεαρή ηλικία, αυτό μπορεί να τον οδηγήσει να αναλάβει γονικούς ρόλους στις ρομαντικές σχέσεις και τους γάμους του αργότερα στη ζωή του» εξηγεί ο Justin J. Lehmiller, Ph.D., ερευνητής στο Ινστιτούτο Kinsey και διεθνώς αναγνωρισμένος εκπαιδευτικός σε θέματα σεξουαλικότητας, με άρθρο του στο Psychology Today.

Tι σημαίνει η αντιστροφή των ρόλων γονέα παιδιού; 

Οι υποχρεώσεις που καλούνται να αναλάβουν τα παιδιά σε αυτές τις περιπτώσεις ποικίλουν. Μπορεί να ζητηθεί από τα παιδιά να αναλάβουν τη φροντίδα των μικρότερων αδελφών τους, να βοηθήσουν τους γονείς τους να διαχειριστούν δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις ή να λειτουργήσουν ως έμπιστοι σύμβουλοι, να βοηθήσουν στον προϋπολογισμό και τα οικονομικά της οικογένειας ή να αναλάβουν μεγάλο μέρος των οικιακών εργασιών.

Σε καταστάσεις όπως αυτή, εξηγεί ο ειδικός, τα παιδιά όχι μόνο αναλαμβάνουν πολλά καθήκοντα που κανονικά θα ήταν ευθύνη του φροντιστή, αλλά οι προσπάθειές τους συχνά περνούν απαρατήρητες και δεν εκτιμώνται. Μερικές από τις ψυχολογικές συνέπειες αυτού είναι ότι τα παιδιά που αναλαμβάνουν γονικό ρόλο μπορεί να μάθουν να καταστέλλουν τα συναισθήματά τους, να γίνουν υπερβολικά ανεξάρτητα και να πιστεύουν ότι μπορούν να βασίζονται μόνο στον εαυτό τους.

Πώς επηρεάζονται οι ερωτικές σχέσεις; 

Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Family Relations, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες που μεγάλωσαν σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ήταν πιο πιθανό να αισθάνονται ότι οι ψυχολογικές τους ανάγκες δεν ικανοποιούνταν στις ρομαντικές τους σχέσεις και ανέφεραν χαμηλότερη συνολική ικανοποίηση από τις σχέσεις τους. Όπως εξήγησαν οι ερευνητές, αυτά τα άτομα είναι λιγότερο πιθανό να εκφράσουν αυθεντικά τις ανάγκες τους στους συντρόφους τους, καθώς οι ανάγκες τους συχνά δεν είχαν προτεραιότητα στις πρώτες σχέσεις τους με τους φροντιστές τους. «Είναι ανίκανοι να εμπλακούν σε αυτό το είδος της αποκάλυψης, επειδή έχουν μεγαλώσει με την αίσθηση ότι οι δικές τους ανάγκες είναι παράνομες» σημειώνουν.

Όταν, όμως, ο ένας σύντροφος αναλαμβάνει τον ρόλο του «γονέα» και ο άλλος τον ρόλο του «παιδιού», αυτό μπορεί επίσης να είναι επιβλαβές για την προσωπική τους ζωή. Η Δρ Kate Balestrieri, σεξολόγος, εξηγεί ότι όταν αναλαμβάνετε περισσότερα από το μερίδιο που σας αναλογεί στο σπίτι, μπορεί να αισθάνεστε χρόνια κόπωση, εξάντληση ή ακόμη και δυσαρέσκεια προς τον σύντροφό σας, όλα τα οποία μπορούν να μειώσουν δραστικά την επιθυμία σας για σεξ. Επιπλέον, αν νιώθετε ότι πρέπει να υπενθυμίζετε συνεχώς στον σύντροφό σας να κάνει τα πάντα, να παρακολουθείτε τα πράγματά του, να τα μαζεύετε ή να τον βάζετε στο κρεβάτι κάθε βράδυ, αυτό μπορεί να δημιουργήσει συγκρούσεις και ένταση στη σχέση, που θα υπονομεύσουν περαιτέρω την οικειότητα και την επιθυμία.

Υπάρχει διέξοδος; 

Πώς μπορείτε να «σπάσετε» αυτόν τον φαύλο κύκλο; Η Δρ Balestrieri προτείνει να έχετε μια σαφή συζήτηση με τον σύντροφό σας σχετικά με το φόρτο εργασίας και να συζητήσετε τρόπους για να κάνετε τα πράγματα πιο δίκαια. Ωστόσο, αν αυτό δεν οδηγήσει σε ουσιαστική αλλαγή και εξακολουθείτε να βρίσκεστε στον ρόλο του «γονέα», προτείνει να σκεφτείτε ποιες εργασίες είστε διατεθειμένοι να σταματήσετε, ως τρόπο να προτρέψετε τον σύντροφό σας να αρχίσει να παίρνει πρωτοβουλίες (π.χ. να πλένετε μόνο τα δικά σας ρούχα -για να επανέλθουμε στους στίχους της Jennifer Lopez).

Αν και αυτό μπορεί να δημιουργήσει προσωρινή δυσφορία, η αναστάτωση μπορεί να αναδείξει τι χρειάζεται προσοχή στη σχέση και ενδεχομένως να παρακινήσει τον σύντροφό σας να προχωρήσει σε αλλαγές. Ωστόσο, η αλλαγή αυτών των ριζωμένων πεποιθήσεων μπορεί να είναι δύσκολη και μπορεί να απαιτεί συνεργασία με έναν εξειδικευμένο θεραπευτή. To πρώτο βήμα είναι η αναγνώριση, καταλήγει ο Δρ. Lehmiller.

Διαβάστε επίσης 

Από ποιους κλέβουν χρόνο οι άνδρες για να αθληθούν

Αν θέλετε να κάνετε περισσότερο σεξ, τότε δοκιμάστε αυτό!

Σχέσεις: Μην αποφεύγετε τις συγκρούσεις, λύστε τις έξυπνα – Δύο ειδικοί εξηγούν τον τρόπο