To ταίρι μας θα μας προσφέρει στιγμές γέλιου και χαράς. Σε κάποια άλλη φάση της ζωής μας, όμως, θα μας στενοχωρήσει, θα μας αναστατώσει, θα μας απογοητεύσει και θα μας κάνει να αισθανθούμε ότι μας επιβάλει τα «θέλω» του. Είναι το σημείο που ξεκινά η σύγκρουση, οδηγώντας σε έντονες διαμάχες, πληγωμένα συναισθήματα και τριγμούς στα θεμέλια της σχέσης.
Το κλειδί σε αυτή την περίπτωση είναι να πάρουμε ένα μάθημα από τους στωικούς φιλόσοφους, όπως της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης και να διακρίνουμε μεταξύ αυτού που μπορούμε να ελέγξουμε και αυτού που δεν μπορούμε: δεν μπορούμε να ελέγξουμε τι λένε ή κάνουν οι άλλοι, αλλά μπορούμε να ελέγξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε. Με αυτή τη λογική, δε θα πρέπει να ξαφνιαζόμαστε όταν οι άλλοι δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μας. Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του ανάγκες, επιθυμίες, απόψεις και γνώμες.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε όταν οι άνθρωποι λένε ή κάνουν πράγματα που θεωρούμε ανόητα, ενοχλητικά ή απλά εκνευριστικά, πόσο μάλλον αν πρόκειται για τον σύντροφό μας; Ο Δρ. Jeffrey S. Nevid, Ph.D., καθηγητής ψυχολογίας στο St. John’s University in Queens στη Νέα Υόρκη δίνει δύο επιλογές: είτε μπορούμε να αφήσουμε τα συναισθήματά μας να καθορίσουν την αντίδρασή μας, είτε να δοκιμάσουμε μια διαφορετική προσέγγιση βασισμένη στη χρήση δύο απλών λέξεων, αναγνωρίζοντας πρώτα τα συναισθήματα του άλλου και εκφράζοντας μετά τα δικά μας. Η τελευταία είναι και αυτή που προτείνει, εξηγώντας τα πλεονεκτήματά της, με άρθρο του στο Psychology Today.
Oι δύο μαγικές λέξεις: «Ναι, αλλά»
Σύμφωνα με τον ειδικό, η απλή απάντηση «ναι, αλλά» σε κάτι που μας έχει ενοχλήσει είναι μια μορφή αυτοεπιβεβαίωσης που αποτελείται από δύο μέρη. Πρώτα, υπάρχει το «ναι», η αναγνώριση και η επικύρωση των επιθυμιών, των αναγκών και των συναισθημάτων του άλλου ατόμου. Στη συνέχεια, έρχεται το «αλλά», η έκφραση των δικών σας επιθυμιών, αναγκών και συναισθημάτων, εξηγεί.
Αναλύοντας τι συμβαίνει συνήθως, ο ειδικός αναφέρει ότι πολλοί ξεκινούν με το «αλλά» απαριθμώντας τους πολλούς λόγους για τους οποίους θεωρούν ότι ο άλλος είναι παράλογος ή για τους οποίους δεν μπορούν να κάνουν αυτό που ζητά ή θέλει. «Όταν προκύπτει μια διαφωνία, προσπαθούν να εκφράσουν την άποψή τους, ίσως ακόμη και υψώνοντας τη φωνή τους, ή μιλώντας με σκληρό τόνο, ή υιοθετώντας μια περιφρονητική στάση, όλα τα οποία μπορούν να τροφοδοτήσουν την δυσαρέσκεια του άλλου. Πριν το καταλάβουν, το ζευγάρι βυθίζεται σε μια έντονη διαμάχη. Αργότερα μπορεί να μην θυμάται καν για ποιο λόγο διαφώνησαν» σημειώνει.
Στην πραγματικότητα, το ζητούμενο δεν είναι η διαφωνία, αλλά ο (λάθος) τρόπος με τον οποίο εκφράζεται η επιθυμία. «Το βασικό εδώ είναι να αναγνωρίζετε και να επικυρώνετε τα συναισθήματα του άλλου ατόμου — το «ναι» της διαδικασίας» συμπληρώνει.
Τρία είναι τα βασικά βήματα που προτείνει για να το πετύχουμε:
Παύση: Όταν κάποιος λέει κάτι που σας ενοχλεί, καταστείλετε την παρόρμηση να πείτε το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό. Γι’ αυτό σταματήστε λίγο πριν απαντήσετε, αποτρέποντας τη δύναμη της συνήθειας του μυαλού να απαντά με αρνητικό τρόπο.
Συλλογισμός: Σκεφτείτε πριν απαντήσετε, αποφεύγοντας να αντιδράσετε απότομα.
Απάντηση: Αφού σκεφτείτε, απαντήστε αξιοποιώντας την προσέγγιση «ναι, αλλά». Όμως, σε αυτή την περίπτωση, το «ναι» πρέπει να αναγνωρίζει το αίτημα της άλλης πλευράς. «Πρώτα επικυρώνετε τα συναισθήματα και τις ανάγκες του άλλου, εκφράζοντας στη συνέχεια τις δικές σας ανάγκες με εποικοδομητικό τρόπο» διευκρινίζει.
Για να γίνει ακόμα πιο κατανοητή αυτή η τακτική επικοινωνίας, ο ίδιος έδωσε ένα παράδειγμα από την εμπειρία του. Ένας ασθενής ένιωθε εκνευρισμό όταν η σύζυγός του τον διέκοπτε με «επείγοντα» αιτήματα την ώρα που δούλευε, τα οποία θεωρούσε «ασήμαντα» και αντιδρούσε με φράσεις όπως «Δεν βλέπεις ότι δουλεύω;», προκαλώντας ένταση. Όταν όμως άρχισε να σταματά και να σκέφτεται πριν απαντήσει, αναγνωρίζοντας ότι αυτό που ήταν σημαντικό για εκείνη άξιζε σεβασμό, παρατήρησε θετική αλλαγή. Μια απάντηση όπως «Καταλαβαίνω τι λες και θέλω να βοηθήσω… Τι λες να το κάνουμε αργότερα;» βελτίωσε αισθητά την επικοινωνία τους. «”Ναι, αλλά…”. Δύο απλές λέξεις που μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά» καταλήγει ο καθηγητής.
Διαβάστε επίσης
Σχέσεις: 6 tips από τον ειδικό για να σταματήσετε να τσακώνεστε συνέχεια για τους ίδιους λόγους
Ο σύντροφος «τρώγεται» για καυγά; Οι μαγικές φράσεις που λύνουν τις παρεξηγήσεις
Διαφωνίες: Για ποιο θέμα τσακώνονται περισσότερο οι οικογένειες; Έρευνα απαντά