Η λεβέντικη κορμοστασιά και το περπάτημά του, αλλά και ο καλός, ευγενικός και κυνηγιάρικος χαρακτήρας του, φανερώνουν την πατρίδα του: την Κρήτη.
Μάλιστα, το γενεαλογικό του δέντρο ανιχνεύεται στα βάθη των αιώνων. Ποιος είναι; Ο Κρητικός Λαγωνικός.
Σύντομη ιστορική αναδρομή
Το σόι του προέρχεται από την Κρήτη και μετρά πολλές γενεές: από την αρχαϊκή εποχή. Κι αυτό τεκμηριώνεται σε πληθώρα έργων τέχνης και αναπαραστάσεις, όπως και σε ευρήματα που βρέθηκαν σε προϊστορικούς οικισμούς της Κρήτης, προ του Μινωϊκού Πολιτισμού (3200-1700 π.χ.) και απεικονίζουν τη σιλουέτα του: σφραγιδόλιθοι, κεραμικά και μεταλλικά σκεύη, διακοσμητικά αντικείμενα, γλυπτά και τοιχογραφίες διαδοχικών ιστορικών περιόδων, δείχνουν αμετάβλητη την εικόνα του Κρητικού Λαγωνικού (Μουσείο Ηρακλείου).
Είναι ένας κυνηγετικός σκύλος που για αιώνες τον χρησιμοποιούσαν για το κυνήγι μικρών και μεσαίων θηραμάτων και, κυρίως, για το κυνήγι του λαγού.
Στην αρχαιότητα εθεωρείτο εξαίρετος κυνηγός του ελαφιού, του αγριόχοιρου, αλλά και της αρκούδας.
Συμπεριφορά – ιδιοσυγκρασία
Είναι ένας ευφυής και ευγενικός σκύλος, ορμητικός στο κυνήγι, επίμονος, γενναίος και ανθεκτικός. Πράος χαρακτήρας, υπάκουος και άριστος σύντροφος, που δένεται πολύ με την οικογένεια.
Παρά τα αυξημένα κυνηγετικά του ένστικτα μπορεί να συμβιώσει αρμονικά με τα υπόλοιπα οικόσιτα ζώα. Μπορεί να είναι συγκρατημένος με τους ξένους, αλλά ποτέ δεν θα εκδηλώσει επιθετική συμπεριφορά. Εξερευνά, χρησιμοποιώντας όλες τις αισθήσεις του, και ακολουθεί την οσμή στο έδαφος και στον αέρα για να βγάλει από τη φωλιά του το θήραμα: το καταδιώκει ορμητικά και με εξαιρετική ευκινησία.
Όταν δει το θήραμα και αρχίσει η καταδίωξή του, η φωνή του είναι κοφτή και η έντασή της διατηρεί χαμηλούς τόνους.
Είναι αρκετά εκπαιδεύσιμο ζώο με ισορροπημένο χαρακτήρα, και μπορεί να ανταποκριθεί εύκολα και σε άλλου τύπου εργασίες, όπως είναι οι ποιμενικές, η φύλαξη, το agility, η ανίχνευση αγνοούμενων κ.ά.
Εμφάνιση
Πρωτόγονου τύπου κυνηγετικός σκύλος, μεσαίου μεγέθους, λεπτός, αθλητικός και γρήγορος. Κοντότριχος, με μακριά σκέλη, παραλληλόγραμμο σώμα, σφηνοειδές κεφάλι και κυκλική ουρά, η οποία είναι φαρδιά στη ρίζα και λεπταίνει προοδευτικά προς την άκρη.
Τα μάτια του είναι μετρίου μεγέθους, ελαφρώς αμυγδαλωτά, τοποθετημένα μπροστά και ελαφρώς λοξά. Το χρώμα των ματιών πρέπει να είναι σκούρο.
Τα αυτιά του έχουν σχήμα «V» και είναι ελαφρώς στρογγυλεμένα στις άκρες. Είναι μετρίου μεγέθους, τριγωνικά, φαρδιά στη βάση και τοποθετημένα ψηλά και λίγο λοξά, στραμμένα προς τα εμπρός.
Το τρίχωμά του είναι λείο και σκληρό, απόλυτα ίσιο και πυκνό, ενώ είναι πολύ κοντό και λεπτό στο κεφάλι, στα αυτιά και στα κάτω μέρη του σώματος. Λίγο μακρύτερο είναι στην κορυφή του λαιμού, στα νώτα και στην ουρά.
Όλοι οι χρωματισμοί από το λευκό μέχρι το μαύρο είναι αποδεκτοί, καθώς και οι συνδυασμοί αυτών.
Το τρίχωμά του δεν χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση και δεν έχει ειδικές ανάγκες διατροφής. Γενικά, είναι ένας σκύλος λιτοδίαιτος, χωρίς προβλήματα υγείας και συμπεριφοράς.
Μέγεθος και βάρος
Ύψος στο ακρώμιο: Στα αρσενικά το ύψος κυμαίνεται μεταξύ 54 και 58 εκατοστών, ενώ στα θηλυκά μεταξύ 52 και 56 εκατοστών (με απόκλιση ± 2 εκ.) Το βάρος ενός αρσενικού σκύλου θα πρέπει να είναι 16 έως 22 κιλά, και του θηλυκού 14 έως 20 κιλά.
Ο Όμιλος Κρητικού Λαγωνικού
Η φυλή, όπως μας ενημερώνει ο πρόεδρος του Ομίλου Κρητικός Λαγωνικός, Νίκος Ανετάκης, βρίσκεται υπό την εποπτεία του Μη Κερδοσκοπικού Σωματείου, το οποίο είναι αναγνωρισμένο και έχει έδρα το Ηράκλειο. Σύμφωνα με τον κ. Ανετάκη, η φυλή έχει αναγνωριστεί από τους Κυνολογικούς Ομίλους Ελλάδας, Κύπρου, Γερμανίας και Βελγίου. Ο Όμιλος κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διάσωση, διάδοση και σταθεροποίηση της ράτσας, αλλά και για την τήρηση γενεαλογίων (pedigree), καθώς και για την παγκόσμια αναγνώρισή της από την Διεθνή Κυνολογική Ομοσπονδία (Federation Cynologique Internationale).
Για τον Κρητικό Λαγωνικό είπαν και έγραψαν
- Ξενοφώντας (400 π.Χ, Κυνηγετικός): «Προς δε τον ην τον άγριων κέκτησθε κύνας Ινδικάς, Κρητικάς, Λοκρίδας, Λάκαινας…»
Συστήνει, δηλαδή, σκύλους Ινδικούς, Λοκρίδες, και Λάκωνες για το κυνήγι του αγριόχοιρου.
- Απόσπασμα από «Κρητικά» συνταχθέντα και εκδοθέντα υπό Μ. Χουρμούζη Βυζαντίου 1842 «Κύνες: Τα λαγωνικά της Κρήτης είναι ως επί το πλείστον στακτερού χρώματος και μικρόσωμα, δυνατά όμως και επιτήδειαν εις την άγραν και εις αυτά τα δύσβατα και πετρώδη μέρη».
- Μελέτη από τον αρχαιολόγο και έφορο αρχαιοτήτων Κρήτης, Σπύρο Μαρινάτο. Δημοσίευση στο περιοδικό «Κυνηγετικά Νέα» (Μάρτιος 1933): «Αι Κρητικαι Κύνες. Παραπλεύρως των λακωνικών εφημίζοντο ως ισάξιοι αι κύνες της Κρήτης και μάλιστα τα θήλεα, κατά μία γνώμη ευρύτατα διαδεδομένην, δι ό οι αρχαίοι προκειμένου περί κυνηγετικών ζώων ομιλούν συνήθως κατά θηλυκόν γένος».
- Tournefort (Voyage au Levant 1717): «Οι κύνες όλοι είναι μιγάδες λαγωνικοί κακοκαμωμένοι, δεν έχασαν τίποτα από την αρχαίατων εξυπνάδα»
- Sonini (1801): επιβεβαιώνει την ύπαρξη των Κρητικών κυνών και αποδίδει τον εκφυλισμό τους στην αποστροφή των Τούρκων προς το ζώον τούτο.
- Ο Άγγλος λόγιος Pashley (Travels in Crete 1837): «Οι κρητικοί κύνες είναι απόγονοι της παλαιάς ενδόξου γενεάς».
- Φυσιοδίφης Raulin(Description physique de la crete 1869): «Δύναται της πανταχού σχεδόν της νήσου να δει ακόμα περιφερόμενος είς τας πόλεις και τα χωριά κύνας της παλαιάς γενεάς χαρακτηριστικά όρθια ή πολύ λίγο κρεμαστά ώτα λεπτόν και μακρόν ρύγχος».
Πηγή: Όμιλος Κρητικού Λαγωνικού (www.cretandog.gr)
