Η οξεία μυελογενής λευχαιμία (ΟΜΛ) στα παιδιά είναι μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου της παιδικής ηλικίας. Παρά την πρόοδο στη χημειοθεραπεία και τις μεταμοσχεύσεις βλαστοκυττάρων, η πρόγνωση παραμένει δύσκολη: πολλοί ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στις θεραπείες ή υποτροπιάζουν.
Τώρα, μια διεθνής ομάδα ερευνητών με έδρα τη Βιέννη ανέπτυξε μια καινοτόμο μέθοδο που μπορεί να ανιχνεύσει από την πρώτη στιγμή ποιοι μικροί ασθενείς κινδυνεύουν να εμφανίσουν αντίσταση στη θεραπεία. Το εργαλείο αυτό, όπως παρουσιάζεται στη μελέτη τους στο Cell Reports Medicine, συνδυάζει υψηλής ανάλυσης απεικόνιση, μοριακή ανάλυση και τεχνητή νοημοσύνη, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο εξατομικευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες.
Πώς λειτουργεί
Τα λευχαιμικά κύτταρα λαμβάνονται από αίμα ή μυελό των οστών και εκτίθενται στο εργαστήριο σε διάφορα φάρμακα. Με τη βοήθεια προηγμένων αλγορίθμων, αναλύεται πώς αντιδρούν εκατοντάδες χιλιάδες κύτταρα ταυτόχρονα. Έτσι, δημιουργείται ένα λεπτομερές «προφίλ χημειο-ευαισθησίας», που αποκαλύπτει ποια κύτταρα πεθαίνουν και ποια παραμένουν ανθεκτικά.
Τα πρώτα αποτελέσματα σε δείγματα 45 ασθενών έδειξαν ξεκάθαρες διαφορές ανάμεσα στις ομάδες κινδύνου. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον ήταν ότι μια μορφή λευχαιμίας (λεμφοβλαστική) αποδείχθηκε ανθεκτική στη συμβατική χημειοθεραπεία αλλά ευάλωτη σε νέους συνδυασμούς φαρμάκων, όπως αναστολείς BCL2 και MDM2 ή αποκλειστές HDAC.
Ένα ακόμη βήμα προς την εξατομικευμένη ιατρική
Η νέα μέθοδος συμπληρώνει τις γενετικές εξετάσεις και την ανίχνευση ελάχιστης υπολειμματικής νόσου, προσθέτοντας μια κρίσιμη διάσταση: δείχνει σε πραγματικό χρόνο πώς αντιδρούν τα καρκινικά κύτταρα στα φάρμακα. Αυτό σημαίνει ότι, για πρώτη φορά, οι γιατροί μπορούν να εντοπίσουν ασθενείς υψηλού κινδύνου ήδη από τη διάγνωση και να τους προσφέρουν πιο στοχευμένες επιλογές θεραπείας.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που δείχνει πως τέτοια τεστ μπορούν να προβλέψουν την αντοχή στη θεραπεία από το ξεκίνημα», εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Kaan Boztug. «Έτσι, ανοίγεται ο δρόμος για πιο ακριβείς και εξατομικευμένες θεραπείες στην οξεία μυελογενή λευχαιμία».
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι τα ευρήματα βασίζονται σε αναδρομική ανάλυση και ότι το επόμενο βήμα είναι οι κλινικές δοκιμές σε πραγματικό χρόνο. Ωστόσο, θεωρούν πως η μέθοδός τους μπορεί να αποτελέσει ορόσημο στην παιδιατρική ογκολογία και να βελτιώσει ουσιαστικά τις πιθανότητες ίασης.
Διαβάστε επίσης
Αιματολογικές κακοήθειες: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον «αόρατο» εχθρό της υγείας
Το ιχνοστοιχείο – όπλο στη μάχη κατά της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας
