Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας και, μέσα στο 2025, τα εργαλεία που στοχεύουν στη βελτίωση της υγείας κέρδισαν σημαντικό έδαφος. Η εξατομίκευση της ιατρικής φροντίδας, η επιτάχυνση των διαγνώσεων και η υποστήριξη στην ανακάλυψη νέων θεραπειών βρίσκονται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Παράλληλα, όμως, εντείνονται και οι ανησυχίες: η AI δεν μπορεί (και δεν πρέπει) να αντικαταστήσει τους επαγγελματίες υγείας, ενώ τα chatbots δεν είναι κατάλληλα για την αντιμετώπιση ζητημάτων ψυχικής υγείας. Την ίδια στιγμή, η ασφάλεια παραμένει κρίσιμο πεδίο, καθώς ειδικοί προειδοποιούν για πιθανή κατάχρηση τέτοιων τεχνολογιών σε επικίνδυνα σενάρια.
Παρόλα αυτά, είναι σαφές ότι, όταν αξιοποιείται ορθά, η AI ανοίγει νέους δρόμους στην ιατρική και μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρό συμπληρωματικό εργαλείο. Ακολουθούν 5 τρόποι με τους οποίους, σύμφωνα με το Euronews, επηρέασε φέτος το τοπίο της υγείας στην Ευρώπη.
1. Πρόβλεψη κινδύνων έως και μια δεκαετία νωρίτερα
Η επιστημονική κοινότητα ανέπτυξε ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να προβλέπει περισσότερες από 1.000 ιατρικές καταστάσεις (όπως διαβήτη, εμφράγματα και ορισμένες μορφές καρκίνου) πάνω από δέκα χρόνια πριν την επίσημη διάγνωση. Παρότι δεν είναι ακόμη έτοιμο για ευρεία κλινική χρήση, θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύτιμο για την κατανόηση του πώς εξελίσσονται οι ασθένειες με την πάροδο του χρόνου.
Παράλληλα, παρουσιάστηκαν και άλλα εργαλεία AI, τα οποία επιχειρούν να προβλέψουν αν σπάνιες γενετικές μεταλλάξεις θα οδηγήσουν σε νόσο, να εκτιμήσουν καρδιαγγειακούς κινδύνους σε γυναίκες μέσα από ανάλυση μαστογραφιών ή να εντοπίσουν βιοδείκτες χρόνιου στρες αξιοποιώντας συνήθεις απεικονιστικές εξετάσεις.
2. Ταχύτερη διάγνωση ασθενειών
Σε ευρωπαϊκή πρωτιά, ο βοηθός AI με την ονομασία Prof. Valmed πιστοποιήθηκε μέσα στο 2025, ώστε να υποστηρίζει τους γιατρούς στη διάγνωση και τη θεραπεία, αξιοποιώντας μεγάλη βάση ιατρικών δεδομένων ασθενών. Την ίδια ώρα, ο κλάδος των διαγνωστικών εργαλείων κινείται με ταχύτατους ρυθμούς. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, ερευνητές ανέφεραν ότι ένα στηθοσκόπιο με υποστήριξη AI μπορεί να ανιχνεύει καρδιακές παθήσεις σε μόλις 15 δευτερόλεπτα. Αν και το εργαλείο αποδείχθηκε αρκετά «ευαίσθητο», οι ερευνητές σημειώνουν ότι εντόπισε και πραγματικά προβλήματα που διαφορετικά θα μπορούσαν να είχαν περάσει απαρατήρητα.
Επιπλέον, βρετανοί γιατροί αξιοποιούν AI και για την επιτάχυνση της διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη: το εργαλείο αναλύει απεικονιστικές εξετάσεις, εντοπίζει όσους εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο και τους «ανεβάζει» στην προτεραιότητα για αξιολόγηση από ακτινολόγο, μειώνοντας αισθητά τον χρόνο αναμονής.
3. Αυτοματοποιημένη μετεγχειρητική παρακολούθηση
Στη Γερμανία, ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη για να αυτοματοποιήσουν την παρακολούθηση ασθενών στους οποίους έχουν εμφυτευθεί στεντ στις στεφανιαίες αρτηρίες, ώστε να αποκατασταθεί η ροή σε αγγεία που είχαν αποφραχθεί λόγω καρδιοπάθειας. Η παρακολούθηση της επούλωσης είναι συχνά χρονοβόρα και ενδέχεται να συνοδεύεται από επιπλοκές. Ο αλγόριθμος βασίζεται σε απεικόνιση αιμοφόρων αγγείων, αξιολογεί την πορεία επούλωσης και διακρίνει γρήγορα διαφορετικά «μοτίβα» με ακρίβεια συγκρίσιμη με εκείνη ειδικών κλινικών. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να συμβάλει στην τυποποίηση της παρακολούθησης των στεντ και, συνολικά, στη βελτίωση της καρδιαγγειακής φροντίδας.
4. Στη μάχη απέναντι στη μικροβιακή αντοχή
Η μικροβιακή αντοχή στα αντιβιοτικά αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία στην Ευρώπη και η AI επιστρατεύεται ως «όπλο» απέναντι στα ανθεκτικά μικρόβια. Μέσα στην επόμενη τριετία, επιστήμονες σχεδιάζουν να αναπτύξουν μοντέλο που θα βοηθά στον σχεδιασμό και τη δοκιμή νέων θεραπειών για βακτήρια ανθεκτικά στα φάρμακα. Ταυτόχρονα, αναμένεται να συμβάλει και στην καλύτερη κατανόηση της ανοσολογικής απόκρισης σε συγκεκριμένους τύπους βακτηρίων, στο πλαίσιο της αναζήτησης ενός αποτελεσματικού εμβολίου.
5. Αποδέσμευση των γιατρών από διοικητικές εργασίες
Σε νοσοκομεία και ιατρεία σε όλη την Ευρώπη, εργαλεία AI αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερες διοικητικές εργασίες, όπως καταγραφή σημειώσεων, σύνταξη παραπομπών και διαχείριση εγγράφων. Ο στόχος είναι απλός: περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τον ασθενή, σε μια περίοδο που οι ελλείψεις προσωπικού υγείας και η πίεση στους επαγγελματίες του κλάδου αυξάνονται.
Συμπέρασμα
Η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει την (ευρωπαϊκή) υγεία -από την πρόβλεψη κινδύνων και την επιτάχυνση διαγνώσεων έως την αποσυμφόρηση των γιατρών από γραφειοκρατία. Το κρίσιμο, όμως, είναι να λειτουργεί ως υποστηρικτικό εργαλείο με σαφείς κανόνες, ανθρώπινη επίβλεψη και ισχυρές δικλίδες ασφαλείας.
Διαβάστε επίσης
Η άνοια χτυπάει αμείλικτα τους Ιάπωνες – Μπορεί να δώσει λύση η Τεχνολογία;
1 στους 4 έφηβους προτιμά να κάνει συνεδρίες ψυχοθεραπείας με το ChatGPT
Η νέα εποχή στην Ιατρική έχει πολύ υψηλή Τεχνητή Νοημοσύνη – Μια καθηγήτρια εξηγεί
