Τουλάχιστον 88 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά νοσήματα. Κάθε χρόνο προστίθενται 6,8 εκατομμύρια περιστατικά χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων, ενώ 400.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από αυτά. Οι παράγοντες που θεωρούνται υπεύθυνοι για την πρόκληση των χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων είναι το κάπνισμα και τα καπνικά προϊόντα, οι λοιμώξεις, η παχυσαρκία, το περιβάλλον και η επαγγελματική έκθεση.
Με έμφαση στα αναπνευστικά νοσήματα αλλά και στον κρίσιμο ρόλο του πνευμονολόγου διεξάγεται από σήμερα έως και την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου στην Αθήνα ((ξενοδοχείο Divani Caravel) το 34ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό Συνέδριο που διοργανώνει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ).
«Είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε σε αυτούς τους παράγοντες και να προσπαθήσουμε να απομειώσουμε την οποιαδήποτε επίδραση που έχουν στην ανάπτυξη χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων. Η ΕΠΕ θα παρουσιάσει στο Συνέδριο ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα στοχεύει τις παραμέτρους αυτές μέσω του περιορισμού του καπνίσματος και των καπνικών προϊόντων, της αύξησης της εμβολιαστικής κάλυψης, της προστασίας του περιβάλλοντος και της σωστής διατροφής» ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, κ. Στέλιος Λουκίδης, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου χθες.
Το φορτίο των ασθματικών ασθενών
Το σοβαρό άσθμα αφορά λιγότερο από το 5% του συνόλου των ασθματικών ασθενών, ωστόσο αντιπροσωπεύει το 70-80% του συνολικού οικονομικού κόστους του άσθματος, επισήμανε ο Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Α΄ΠΠΚ ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Γενικός Γραμματέας ΕΠΕ, κ. Πέτρος Μπακάκος. «Αυτό σημαίνει ότι αν και μιλάμε για λίγους ασθενείς, αυτοί συνιστούν ένα σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό φορτίο από την άποψη των νοσηλειών, φαρμακευτικής αγωγής και ημερών απουσίας από την εργασία τους. Οι βιολογικές θεραπείες που χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση του σοβαρού άσθματος καταφέρνουν να μειώσουν σημαντικά τις παροξύνσεις και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η GSAR (Greek Severe Asthma Registry) αποτελεί μια βάση δεδομένων με 619 Έλληνες σοβαρούς ασθματικούς, που παρέχει χρήσιμες πληροφορίες οι οποίες θα βοηθήσουν στον καλύτερο σχεδιασμό στρατηγικής αντιμετώπισης των ασθενών αυτών» ανέφερε ο καθηγητής.
Η ανάγκη για εθνικό πρόγραμμα screening στον καρκίνο του πνεύμονα
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου πνεύμονα, η δημοσίευση ελληνικών οδηγιών, καθώς και τα πρόδρομα αποτελέσματα στον ελληνικό πληθυσμό (Μελέτη Fairlife και μελέτη SOLACE) είναι τα στοιχεία στα οποία εστίασε ο Πνευμονολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, 7η Πνευμονολογική Κλινική και Κέντρο Άσθματος, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Ταμίας Δ.Σ. ΕΠΕ, κ. Ελευθέριος Ζέρβας. «Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου, καθιστώντας τον οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο καθοριστικό βήμα για την έγκαιρη διάγνωση και τη μείωση της θνησιμότητας. Στο φετινό Συνέδριο της ΕΠΕ θα παρουσιαστούν τα πρώτα αποτελέσματα προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου που υλοποιήθηκαν σε Πανεπιστημιακές Πνευμονολογικές Κλινικές σε όλη τη χώρα, σε συνεργασία με τη FairLife, προσφέροντας μια πρώτη εικόνα για το πώς θα μπορούσε να οργανωθεί ένα εθνικό πρόγραμμα screening. Παράλληλα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η παρουσίαση του ευρωπαϊκού προγράμματος SOLACE σε Αθήνα και Ηράκλειο, που αναδεικνύει τον ρόλο της Ελλάδας στη διαμόρφωση σύγχρονων και αποτελεσματικών στρατηγικών πρόληψης για τον καρκίνο του πνεύμονα» υπογράμμισε ο κ. Ζέρβας.
Χωρίς ενιαίο θεραπευτικό πρωτόκολλο οι ασθενείς με ΧΑΠ
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια σοβαρή πάθηση των πνευμόνων και αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, εξήγησε από την πλευρά της η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Ειδική Γραμματέας ΕΠΕ και Υπεύθυνη Εκπαίδευσης, κυρία Νικολέτα Ροβίνα, αναφερόμενη στον καρδιαγγειακό κίνδυνο στη ΧΑΠ – Discharge Protocol. «Η ΧΑΠ συνοδεύεται συχνά από καρδιαγγειακά προβλήματα και παροξύνσεις, που δυσκολεύουν την υγεία των ασθενών και αυξάνουν το κόστος περίθαλψης. Για να κατανοηθεί καλύτερα η κατάσταση στην Ελλάδα, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία πραγματοποιεί δύο μεγάλες μελέτες: την HELICOPD για την καταγραφή των ασθενών με ΧΑΠ και καρδιαγγειακά νοσήματα και την Discharge για την καταγραφή πρακτικών παρακολούθησης των ασθενών μετά από νοσηλεία για σοβαρή παρόξυνση» είπε η κυρία Ροβίνα. Σύμφωνα με την ίδια, στην HELICOPD κατά τη χρονική περίοδο Οκτωβρίου 2024 – Οκτωβρίου 2025 εντάχθηκαν συνολικά 837 ασθενείς από 31 κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Από το σύνολο των ασθενών, 22% είχαν πρωτοδιάγνωση ΧΑΠ, ενώ 21% νεοδιαγνωσθέν καρδιαγγειακό νόσημα. Η μελέτη Discharge κατέγραψε 283 ασθενείς μετά το εξιτήριο σε 7 Νοσοκομεία της Ελλάδας (Αθήνα, Ηράκλειο, Κέρκυρα, Τρίπολη, Καβάλα). Από αυτούς, 58% είχαν τουλάχιστον μια σοβαρή παρόξυνση το προηγούμενο έτος, ενώ καταγράφηκε μεγάλη ανομοιομορφία στη διαχείριση των ασθενών (φάρμακα, παρακολούθηση) μετά από σοβαρή παρόξυνση ΧΑΠ ανά την επικράτεια, με επιπτώσεις στον έλεγχο των ασθενών και το κόστος περίθαλψης.
Στις καινούργιες βιολογικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της ΧΑΠ εστίασε ο Ομότιμος Καθηγητής Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης, Αντιπρόεδρος ΕΠΕ, κ. Νίκος Τζανάκης, τονίζοντας ότι η ΧΑΠ, μία από τις πιο θανατηφόρες παγκοσμίως παθήσεις, εισέρχεται πλέον σε νέα εποχή.
(Διακρίνονται από αριστερά) Xαράλαμπος Μόσχος, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Μέλος Δ.Σ. ΕΠΕ, Παρασκευή Κατσαούνου, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Μονάδα Πνευμονολογίας & Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Α΄ΚΕΘ ΓΝΑ «Ευαγγελισμός», Μέλος Δ.Σ. ΕΠΕ, Νικολέττα Ροβίνα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Ειδική Γραμματέας ΕΠΕ και Υπεύθυνη Εκπαίδευσης, Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, 7η Πνευμονολογική Κλινική και Κέντρο Άσθματος, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Ταμίας Δ.Σ. ΕΠΕ, Πέτρος Μπακάκος, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Α΄ΠΠΚ ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Γενικός Γραμματέας ΕΠΕ, Στέλιος Λουκίδης, Καθηγητής Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος ΕΠΕ.
Η μεγάλη θνητότητα των ασθενών με αναπνευστικές λοιμώξεις
Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού και η σημασία των εμβολίων ως μέτρο πρόληψης είναι για την ΕΠΕ ένα κρίσιμο πεδίο επιστημονικού αλλά και κοινωνικού ενδιαφέροντος. «Οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (συμπεριλαμβάνοντας τον COVID-19 και τη φυματίωση) σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας – ΠΟΥ, το 2021 αποτέλεσαν την 1η αιτία θνησιμότητας. Πρόσφατα ελληνικά δεδομένα (μελέτες ΕΓΝΑΤΙΑ, «Ευαγγελισμού», ΕΟΔΥ) αποτυπώνουν το πρόβλημα και στη χώρα μας (θνητότητα νοσηλευόμενων με πνευμονιόκοκκο 22,3%, RSV 16,8%, γρίπη 12,76%). Οι Πνευμονολόγοι ως λοιμωξιολόγοι του αναπνευστικού συστήματος, οφείλουν να παρεμβαίνουν υιοθετώντας στρατηγική έγκαιρης και οργανωμένης πρόληψης, αρωγής στη διακοπή του καπνίσματος και στοχευμένης (αντι-ιικής, αντιμυκητισιακής, αντιφυματικής) θεραπείας» τόνισε η Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Μονάδα Πνευμονολογίας & Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Α΄ΚΕΘ ΓΝΑ «Ευαγγελισμός», Μέλος Δ.Σ. ΕΠΕ, κυρία Παρασκευή Κατσαούνου.
Όπως ανέφερε, η ΕΠΕ επικαιροποίησε τις οδηγίες εμβολιασμού σύμφωνα με τις οποίες οι ομάδες υψηλού κινδύνου χρήζουν εμβολιασμού:
• ετησίως έναντι της γρίπης
• ετησίως έναντι της νόσου COVID-19
• εφάπαξ έναντι του πνευµονιόκοκκου (PVC20)
• σε δύο δόσεις (RZV) έναντι του έρπητα ζωστήρα
• ανά 10 έτη έναντι του κοκκύτη
• ανά τριετία για τον ιό του αναπνευστικού συγκυτίου (RSV).
Με το μήνυμα «Γεφυρώνοντας το Χάσμα: Η Μονάδα Πρόληψης Αναπνευστικών Νοσημάτων στο πλευρό της νησιωτικής και ακριτικής Ελλάδας» ο Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Μέλος Δ.Σ. ΕΠΕ, κ. Χαράλαμπος Μόσχος, παρουσίασε τη Μονάδα Πρόληψης Αναπνευστικών Νοσημάτων και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΠΕ και τη συμβολή της στην προαγωγή του health equity στην Ελλάδα, μειώνοντας τις γεωγραφικές ανισότητες πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας. «Για το έτος 2025, η Μονάδα πραγματοποίησε δράσεις σε
15 Νομούς και 39 Δήμους, εξετάζοντας δωρεάν 1.897 πολίτες (969 γυναίκες και 928 άνδρες). Έφτασε εκεί όπου η εξειδικευμένη πνευμονολογική φροντίδα απουσιάζει: από το Μικρό Δέρειο Έβρου και το Αμύνταιο Φλώρινας μέχρι απομακρυσμένα νησιά όπως Κίμωλος, Θηρασιά, Ηρακλειά, Σχοινούσα και Αμοργός. Με το 10% των εξεταζόμενων να εντοπίζεται με ευρήματα αποφρακτικών νοσημάτων (ΧΑΠ, Άσθμα), η συμβολή της Μονάδας στην έγκαιρη διάγνωση αποδεικνύει πως η ποιοτική υγεία είναι δικαίωμα κάθε πολίτη, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας» ανέφερε ο κ. Μόσχος.
Στο 34ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό Συνέδριο που έχει τίτλο «Ο Πνευμονολόγος στο επίκεντρο» θα πραγματοποιηθούν δύο μεγάλα συνεδριακά φροντιστήρια. Το πρώτο αφορά τις διάχυτες διάμεσες πνευμονοπάθειες και θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία, ενώ το δεύτερο φροντιστήριο θα αφορά τα Νοσήματα Πνευμονικής Κυκλοφορίας με επικέντρωση στην Πνευμονική Εμβολή και την Πνευμονική Υπέρταση. Σημαντική θεματική ενότητα αποτελεί επίσης η παρουσίαση της Στρατηγικής Πρόληψης Αναπνευστικών Νοσημάτων σύμφωνα με τη διακήρυξη των ΠΟΥ και Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS).
Σημειώνεται εξάλλου ότι το Συνέδριο τιμά με την παρουσία της για 5 η χρονιά η επερχόμενη Πρόεδρος της ERS, Καθηγήτρια Joanna Chorostowska, η οποία θα αναπτύξει το θέμα «Προσυμπτωματικός Έλεγχος Καρκίνου Πνεύμονα στην Ευρώπη».
Διαβάστε επίσης
Πνεύμονες: Η διατροφή που συμβάλλει στην ολιστική αντιμετώπιση της ΧΑΠ – Οι χρυσοί κανόνες
Αναπνευστικές λοιμώξεις – Θνησιμότητα: Ποια εποχή του χρόνου είναι πιο επικίνδυνη
Αναπνευστικές παθήσεις: Όλοι οι λόγοι που οι ασθενείς δεν συμμορφώνονται με τις οδηγίες του γιατρού
