Γράφει ο κ. Πλούταρχος Τζούλης, Επ. Αναπληρωτής Καθηγητής Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του University College London (UCL)
O καθηγητής κ. Πλούταρχος Τζούλης
Η εμμηνόπαυση αποτελεί μια φυσιολογική φάση στη ζωή των γυναικών, η οποία συχνά συνοδεύεται από δυσάρεστα συμπτώματα όπως εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις και διαταραχές ύπνου, που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής τους. Στοιχεία για τη δραστική ουσία ελινζανετάντη (elinzanetant), τα οποία δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Journal of the American Medical Association (JAMA) Internal Medicine, δημιουργούν ωστόσο αισιοδοξία για την αντιμετώπιση αυτών των ενοχλητικών συμπτωμάτων.
1 στις 3 γυναίκες έχει δύσκολα συμπτώματα
Ένα σημαντικό ποσοστό, που φτάνει το 80% των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση, αναφέρει εξάψεις και διαταραχές ύπνου, ενώ η μία στις τρεις βιώνει σοβαρά συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά συχνά διαρκούν αρκετά χρόνια και επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινή ζωή, την εργασία, την οικογενειακή ζωή και τις κοινωνικές σχέσεις.
Επιπλέον, πολλές γυναίκες δεν λαμβάνουν θεραπεία, είτε λόγω αντενδείξεων για τη Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης, όπως ιστορικό καρκίνου του μαστού, είτε επειδή αποφεύγουν τη θεραπεία λόγω των κινδύνων και των παρενεργειών των ορμονών. Είναι σαφές ότι υπάρχει μια σημαντική κλινική ανάγκη που αφορά δεκάδες εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως.
Τα θετικά ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη OASIS-3 αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της ελινζανετάντης σε 628 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με σημαντικά συμπτώματα, οι οποίες έλαβαν είτε το φάρμακο είτε εικονικό φάρμακο (placebo) για ένα χρόνο. Μετά από 12 εβδομάδες, οι γυναίκες που έλαβαν ελινζανετάντη παρουσίασαν μείωση 73% στη συχνότητα και σοβαρότητα των εξάψεων και των νυχτερινών εφιδρώσεων. Τα οφέλη αυτά, σε συνδυασμό με βελτίωση του ύπνου και της ποιότητας ζωής, διατηρήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του ενός έτους, χωρίς αρνητική επίδραση στο ήπαρ, στα οστά ή στο ενδομήτριο.
Πώς δρα η νέα θεραπεία
Η ελινζανετάντη είναι ανταγωνιστής των υποδοχέων νευροκινίνης 1 και 3 και μειώνει τη δραστηριότητα ειδικών νευρώνων που ελέγχουν το θερμορυθμιστικό κέντρο στον υποθάλαμο. Δεν περιέχει οιστρογόνα, προγεστερόνη ή άλλες αναπαραγωγικές ορμόνες και δεν επηρεάζει τα επίπεδα ή τη δραστηριότητά τους, καθιστώντας την μια πλήρως μη ορμονική θεραπεία.
Τα ενθαρρυντικά ευρήματα της μελέτης είναι ιδιαίτερα σημαντικά, αφού σε συνέχεια προηγούμενων μελετών διάρκειας έξι μηνών, η ελινζανετάντη διατηρεί την αποτελεσματικότητά της για τουλάχιστον έναν χρόνο, καλύπτοντας την ανάγκη για επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα μακροχρόνιας ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Επιπλέον, η μελέτη έδειξε ότι το φάρμακο μπορεί να βοηθήσει σημαντικά όχι μόνο γυναίκες με σοβαρά, αλλά και με μέτριας βαρύτητας συμπτώματα.
Από τον Ιούλιο 2025, η ελινζανετάντη έχει εγκριθεί στη Μεγάλη Βρετανία, τον Καναδά, την Αυστραλία και την Ελβετία, ενώ αναμένεται η έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ μέχρι τα τέλη του 2025. Με βάση αυτά τα δεδομένα, αναμένεται να είναι διαθέσιμη στη χώρα μας έως το 2027.
Για πολλά χρόνια, οι επιλογές των γιατρών για μη ορμονικά σκευάσματα περιορίζονταν σε αντικαταθλιπτικά όπως η παροξετίνη, η φλουοξετίνη, η βενλαφαξίνη και στην πρεγκαμπαλίνη, με ποικίλα αποτελέσματα και σχετικά συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Από τις αρχές του 2025, η φεζολινετάντη (fezolinetant) είναι διαθέσιμη στην Ελλάδα ως η πρώτη στοχευμένη, εγκεκριμένη, μη ορμονική θεραπεία για μετεμμηνοπαυσιακά συμπτώματα, δρώντας ως ανταγωνιστής του υποδοχέα νευροκινίνης 3 και ανακουφίζοντας σημαντικά από τις ημερήσιες εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις.
Τα 2 αναγκαία βήματα κάθε γυναίκας
Το πρώτο βήμα για κάθε γυναίκα είναι η ανοιχτή συζήτηση με έναν επαγγελματία υγείας με ειδική γνώση στην εμμηνόπαυση, όπως ενδοκρινολόγο ή γυναικολόγο.
Ακολουθεί μια ολιστική και εξατομικευμένη αξιολόγηση της υγείας της, συμπεριλαμβανομένης της καρδιαγγειακής υγείας, των μαστών, των οστών και άλλων προβλημάτων, καθώς και της επίδρασης των συμπτωμάτων στην καθημερινή της ζωή.
Με βάση όλα αυτά, η γυναίκα μπορεί να επιλέξει σε συνεργασία με τον γιατρό τον τρόπο αντιμετώπισης, είτε μη φαρμακευτικό είτε φαρμακευτικό, με ή χωρίς ορμονικά σκευάσματα.
Σε μια εποχή που αναγνωρίζουμε τη σημασία της ποικιλίας θεραπευτικών επιλογών, η ελινζανετάντη προσθέτει μια ακόμη λύση για την εξατομικευμένη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.
Διαβάστε επίσης
Κανείς δεν μιλάει για τις δυσκολίες της σεξουαλικής ζωής μετά την εμμηνόπαυση
Εμμηνόπαυση: Τα συμπληρώματα του φαρμακείου που ανακουφίζουν τα συμπτώματα
Εμμηνόπαυση: 10′ face yoga την ημέρα ανανεώνουν το πρόσωπο στην κλιμακτήριο – Δείτε βίντεο
