Το ευρωπαϊκό έργο HERVCOV ανακοινώνει σημαντική πρόοδο στη μελέτη της νόσου Long COVID, η οποία συχνά ακολουθεί τη λοίμωξη από COVID-19, προσφέροντας νέα στοιχεία για τον ρόλο των ανθρώπινων ενδογενών ρετροϊών (HERVs) -και ειδικότερα της πρωτεΐνης περιβλήματος HERV-W (ENV) -στη διατήρηση των συμπτωμάτων μετά από λοίμωξη με τον ιό SARS-CoV-2.
Στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου 2025, οι ερευνητές του κοινοπραξίας HERVCOV θα συναντηθούν στην Αθήνα για την Τρίτη Ετήσια Συνάντηση (Third Annual Meeting), η οποία θα περιλαμβάνει και εκδήλωση ανοιχτή στο ευρύ κοινό, προκειμένου να παρουσιαστούν τα πιο πρόσφατα ευρήματα του έργου.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με 2 ημέρες γεμάτες παρουσιάσεις, συζητήσεις και δικτύωση μεταξύ των συνεργατών του έργου.
- 10 Σεπτεμβρίου: εσωτερικές συναντήσεις, όπου θα παρουσιαστεί η επιστημονική πρόοδος του τελευταίου έτους.
- 11 Σεπτεμβρίου: δράσεις ενημέρωσης του κοινού, με στόχο την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης γύρω από τη Long COVID και τις ερευνητικές προσπάθειες.
Οι στόχοι του έργου
Το έργο HERVCOV διερευνά τον ρόλο των ανθρώπινων ενδογενών ρετροϊών στην ανοσοπαθογένεση της COVID-19 και της Long COVID, με στόχο την αναγνώριση και επικύρωση βιοδεικτών που είναι ουσιώδεις για τη διάγνωση, την πρόγνωση, την κλινική παρακολούθηση και την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπειών.
Ένας βασικός στόχος είναι η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο SARS-CoV-2 ενεργοποιεί τους ανθρώπινους ενδογενείς ρετροϊούς σε κυτταρικό και μοριακό επίπεδο. Κατά το πρώτο έτος του έργου, αποδείχθηκε ότι η in vitro έκθεση στον ιό προκαλεί την έκφραση της φλεγμονώδους πρωτεΐνης περιβλήματος HERV-W ENV, η οποία βρέθηκε συχνά στον ορό ασθενών με COVID-19.
Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια ταυτοποίησης βιοδεικτών που μπορούν να διακρίνουν διαφορετικά βιοκλινικά προφίλ ασθενών, προωθώντας την εξατομικευμένη ιατρική. Χρησιμοποιείται αλληλούχηση υψηλής απόδοσης σε καλά χαρακτηρισμένα βιολογικά δείγματα για τη χαρτογράφηση της μεταγραφικής υπογραφής των ανθρώπινων ενδογενών ρετροϊών τόσο σε ασθενείς με οξεία όσο και με Long COVID.
Επιπλέον, στόχος είναι ο ορισμός ενός πίνακα βιοδεικτών που σχετίζονται με την ενεργοποίηση των συγκεκριμένων ρετροϊών, για την υποστήριξη της ταξινόμησης των ασθενών, των διαγνωστικών κριτηρίων και της πρόγνωσης.
Πρόσφατα αποτελέσματα
Παρατηρήθηκε επίμονη έκφραση της πρωτεΐνης περιβλήματος HERV-W ENV σε δείγματα ασθενών μετά την COVID, ακόμη και μήνες μετά την οξεία φάση. Υπάρχει σαφής συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα της πρωτεΐνης και στη βαρύτητα της κλινικής εικόνας, γεγονός που στηρίζει τη χρήση της ως προγνωστικού βιοδείκτη.
Αν και ο αριθμός των λεμφοκυττάρων μπορεί να επιστρέψει σε φυσιολογικά επίπεδα, η λειτουργία τους παραμένει επηρεασμένη. Τα κύτταρα αυτά παρουσιάζουν «εξουθενωμένο» φαινότυπο, συμβάλλοντας σε μακροχρόνια ανοσολογική δυσλειτουργία, η οποία σχετίζεται στενά με την ενεργοποίηση των ανθρώπινων ενδογενών ρετροϊών.
Επιπλέον, ανακαλύφθηκε ένας μηχανισμός υπερπήδησης ριβοσωμικού τερματισμού (ribosomal readthrough), ο οποίος επιτρέπει την πλήρη έκφραση της πρωτεΐνης περιβλήματος HERV-W ENV, παρά την παρουσία κωδικονίου λήξης στο mRNA της. Αυτό το εύρημα ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών πίσω από τη Long COVID και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις.
Επιπρόσθετα, συγκρίθηκαν ασθενείς με Long COVID με ασυμπτωματικά άτομα, με ενσωμάτωση κλινικών, γνωστικών και βιολογικών δεδομένων. Τέλος, ενσωματώθηκαν ανοσολογικοί, βιοχημικοί και κυτταροκινικοί δείκτες, συμβάλλοντας στον ορισμό προβλεπτικών βιοπροφίλ για την ταξινόμηση ασθενών και την καθοδήγηση εξατομικευμένων θεραπευτικών στρατηγικών.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά το ενημερωτικό δελτίο, εδώ.
Ειδήσεις σήμερα
Υγιής γήρανση: Πόσο καλά «στέκονται» οι 65χρονοι Ευρωπαίοι – Τι ισχύει για τους Έλληνες
Καρκίνος Παχέος Εντέρου: Γιατί εμφανίζεται όλο και συχνότερα σε νέα άτομα κάτω των 50 ετών
Νέο Ταμείο Καινοτόμων Φαρμάκων: Πότε τίθεται σε λειτουργία – Τι σημαίνει για τους ασθενείς
