Λίγα χρόνια έχουν περάσει από το «ξέσπασμα» της πανδημίας της COVID-19, που άφησε ανεξίτηλα σημάδια στις κοινωνίες παγκοσμίως: Μεταδόθηκε, μόλυνε, θανάτωσε και σήμερα έχει εξελιχθεί σε μία ακόμη διαχειρίσιμη νόσο. Πολλοί είναι, μάλιστα, εκείνοι που αντιλαμβάνονται πλέον την COVID-19 ως μία σύντομη περιπέτεια υγείας: Λίγες μέρες πυρετού, βήχα ή πονόλαιμου και μετά επιστροφή στην καθημερινότητα.
Για χιλιάδες ανθρώπους, ωστόσο, η ταλαιπωρία δεν τελειώνει εκεί. Η λεγόμενη Long Covid – όπως την ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με συμπτώματα που επιμένουν τουλάχιστον για 3 μήνες μετά τη λοίμωξη – έχει εξελιχθεί σε μία νέα, μακροχρόνια πρόκληση για τη Δημόσια Υγεία.
Μέχρι πρόσφατα, η επιστημονική έρευνα εστίαζε κυρίως στην καταγραφή συμπτωμάτων, όπως εξάντληση, δύσπνοια και εγκεφαλική ομίχλη (brain fog). Εκείνο που δεν γνωρίζαμε με ακρίβεια ήταν πώς όλα αυτά μεταφράζονται στην καθημερινή ζωή. Μια νέα μελέτη στην Αυστραλία επιχειρεί να απαντήσει στο εξής κρίσιμο ερώτημα: Πώς η Long Covid μπορεί να περιορίσει την ικανότητα ενός ανθρώπου να εργαστεί, να κοινωνικοποιηθεί ή ακόμη και να αφιερώσει χρόνο στην οικογένειά του;
Τι είναι η Long Covid;
H Long Covid έχει επηρεάσει περίπου το 6% όσων νόσησαν από κορωνοϊό, ενώ έχουν καταγραφεί περισσότερα από 200 διαφορετικά συμπτώματα. Για κάποιους, τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε λίγους μήνες. Για άλλους, η ταλαιπωρία συνεχίζεται για χρόνια.
Η ποικιλία και η ένταση των συμπτωμάτων καθιστούν δύσκολη τη μέτρηση του πραγματικού μεγέθους του προβλήματος. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η Long Covid είναι υπαρκτή και σοβαρή, με επιπτώσεις παρόμοιες με παθήσεις, όπως το χρόνιο σύνδρομο κόπωσης, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος Πάρκινσον.
Τι έδειξε η αυστραλιανή μελέτη
Η έρευνα περιέλαβε 121 ενήλικες από όλη την Αυστραλία, οι οποίοι είχαν νοσήσει με COVID-19 μεταξύ Φεβρουαρίου 2020 και Ιουνίου 2022. Η πλειονότητα δεν είχε χρειαστεί νοσηλεία – αντιμετώπισε την ασθένεια στο σπίτι. Όμως, μήνες ή και χρόνια μετά, η καθημερινότητά τους είχε αλλάξει δραματικά, όπως αναφέρουν σε άρθρο τους στο The Conversation, οι καθηγητές Danielle Hitch, Genevieve Pepin και Kieva Richards.
Με τη χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων εργαλείων αξιολόγησης, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως, κατά μέσο όρο, οι ασθενείς αντιμετώπιζαν σχεδόν κάθε μέρα του μήνα κάποιας μορφής δυσκολία, ενώ περίπου τις μισές μέρες αδυνατούσαν πλήρως να λειτουργήσουν. Οι συνέπειες είναι ακόμη πιο σοβαρές για τις ευάλωτες ομάδες.
Αν και οι βασικές ανάγκες – όπως το φαγητό ή το ντύσιμο – καλύπτονταν σχετικά καλύτερα, οι πιο απαιτητικές εργασίες, όπως η δουλειά και οι υποχρεώσεις του νοικοκυριού είχαν επηρεαστεί σοβαρά.
«Αιμορραγεί» η ποιότητα ζωής
Η μελέτη έδειξε ότι η ενέργεια και η κοινωνικότητα ήταν οι τομείς που δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα. Η εξάντληση και η πνευματική θολούρα δεν στέρησαν μόνο την παραγωγικότητα, αλλά και τις φιλίες, τις κοινωνικές σχέσεις και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων. Κατά μέσο όρο, η ποιότητα ζωής των συμμετεχόντων ήταν μειωμένη κατά 23% — δηλαδή σχεδόν κατά 1/4 χαμηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο του γενικού πληθυσμού. Τα αποτελέσματα ευθυγραμμίζονται με διεθνείς έρευνες σε 13 χώρες, που καταγράφουν παρόμοιους περιορισμούς στη λειτουργικότητα και στην καθημερινή ζωή.
Γιατί έχει σημασία η μαρτυρία των ασθενών
Ένα βασικό εύρημα ήταν ότι οι αυτοαξιολογήσεις των ασθενών (πώς οι ίδιοι βαθμολογούν την ανάρρωση και τη λειτουργικότητά τους) αποτέλεσαν ισχυρό δείκτη της πραγματικής τους κατάστασης. Αυτό είναι κρίσιμο, γιατί:
- Η Long Covid δεν έχει διαγνωστική εξέταση.
- Πολλοί ασθενείς δηλώνουν ότι οι γιατροί αμφισβητούν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους.
- Οι αυτοαναφορές δείχνουν στοιχεία που τα εργαστηριακά τεστ δεν μπορούν να καταγράψουν – όπως η απώλεια συγκέντρωσης κατά την οδήγηση ή η ανάγκη να εγκαταλείψει κανείς αγαπημένα χόμπι.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν το 2023 στην αυστραλιανή Βουλή, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες ζουν με Long Covid. Η Long Covid δεν είναι μία «παρατεταμένη γρίπη». Είναι μια σύνθετη και σοβαρή κατάσταση, που μπορεί να μεταμορφώσει τη ζωή ενός ανθρώπου, σε βαθμό συγκρίσιμο με χρόνιες νευρολογικές και αυτοάνοσες παθήσεις.
Διαβάστε επίσης
Η αθέατη απειλή που αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού επεισοδίου στις γυναίκες
