Ένα συναρπαστικό στιγμιότυπο αποκάλυψε πλήρως τι συμβαίνει μέσα στη μήτρα 6 έως 12 ημέρες μετά τη γονιμοποίηση – όταν το έμβρυο βρίσκει τον δρόμο του και προσκολλάται στο ενδομήτριο.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Βιομηχανικής Μηχανικής της Καταλονίας (IBEC), σε συνεργασία με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Dexeus στη Βαρκελώνη, μας χάρισαν την πρώτη έγχρωμη, τρισδιάστατη και σε πραγματικό χρόνο απεικόνιση της εμφύτευσης, αποκαλύπτοντας έναν απρόσμενα «επεμβατικό» χορό ζωής.
Το πείραμα πραγματοποιήθηκε σε ένα εργαστηριακό μοντέλο που μιμείται το περιβάλλον της μήτρας: ένα τζελ βασισμένο σε κολλαγόνο και ιστό μήτρας, όπου τοποθετήθηκαν τα έμβρυα. Αυτό επέτρεψε στους ερευνητές να καταγράψουν με φθορίζουσα απεικόνιση την αλληλεπίδραση του εμβρύου με το περιβάλλον του.
Με αυτό το βίντεο μπορούμε να κατανοήσουμε τη «μάχη» που δίνει κάθε έμβρυο για να «εισχωρήσει» με ασφάλεια, μία διαδικασία που ανοίγει τον δρόμο για πιο στοχευμένες θεραπείες, ίσως ακόμη και για την επόμενη γενιά επιτυχιών στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας.
Η εικόνα αποκαλύπτει κάτι που δεν περιμέναμε: Tο έμβρυο δεν είναι παθητικό, αλλά «σπρώχνει».
Συγκεκριμένα, η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Science Advances, δείχνει πώς το έμβρυο χρησιμοποιεί μία απροσδόκητη «μηχανική δύναμη» για να προσκολληθεί στο ενδομήτριο, ενώ παράλληλα απελευθερώνει ένζυμα που διαλύουν τον ιστό γύρω του. Μέχρι σήμερα, πιστεύαμε ότι η μήτρα «υποδεχόταν» το έμβρυο. Τώρα γνωρίζουμε ότι η διαδικασία είναι πιο δυναμική και αμφίδρομη.
Γιατί έχει σημασία
Η εμφύτευση είναι ένα από τα πιο κρίσιμα στάδια της εγκυμοσύνης. Πολλά έμβρυα αποτυγχάνουν σε αυτό το σημείο, με αποτέλεσμα να μην προχωρά η κύηση. Η κατανόηση του ρόλου του εμβρύου μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους στη μελέτη της υπογονιμότητας και να βελτιώσει τις μεθόδους εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Η «δύναμη» του εμβρύου
Στο βίντεο, το έμβρυο φαίνεται να ασκεί πίεση στους ιστούς της μήτρας, σαν να «παλεύει» για να βρει χώρο. Οι ερευνητές μιλούν για «σημαντική φυσική δύναμη», που ενισχύει την πιθανότητα επιτυχούς εμφύτευσης. Επιπλέον, διαπίστωσαν ότι τα ανθρώπινα έμβρυα συμπεριφέρονται διαφορετικά από τα έμβρυα ποντικού: τα τελευταία παραμένουν στην επιφάνεια, ενώ τα ανθρώπινα διεισδύουν σε βάθος και ενσωματώνονται πλήρως στον ιστό.
Η μελέτη αποκάλυψε ότι η εμφύτευση δεν είναι ένα παθητικό γεγονός, αλλά περισσότερο μία αμφίδρομη αλληλεπίδραση μεταξύ εμβρύου και μήτρας. Η μήτρα πρέπει να είναι «δεκτική» την κατάλληλη στιγμή και το έμβρυο πρέπει να απελευθερώσει σήματα που θα ενθαρρύνουν την προσκόλληση και την εισβολή.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
- Τα έμβρυα απελευθερώνουν μοριακά σήματα, που προετοιμάζουν τα κύτταρα της μήτρας για να τα υποδεχτούν.
- Το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας ανταποκρίνεται, αναδιαμορφώνοντας τον ιστό και σχηματίζοντας μια θέση για το έμβρυο.
- Η αποτυχία σε οποιαδήποτε από τις δύο οδούς σηματοδότησης μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία εμφύτευσης ή αποβολή.
Επιπλέον, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι συσπάσεις της μήτρας ενδέχεται να επηρεάζουν την επιτυχία της εμφύτευσης. Μάλιστα, προτείνουν ότι υπάρχει ένα «βέλτιστο εύρος συχνότητας» συσπάσεων που ευνοεί την προσκόλληση του εμβρύου.
Τι ακολουθεί
Η έρευνα έγινε σε συνθήκες εργαστηρίου και, συνεπώς, χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να δούμε πώς λειτουργεί αυτή η διαδικασία μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Ωστόσο, το εύρημα θεωρείται ορόσημο: για πρώτη φορά έχουμε εικόνα της πιο μυστικής στιγμής της ζωής.
Το νέο αυτό εργαστηριακό μοντέλο επιτρέπει στους ερευνητές να πειραματιστούν, να ελέγξουν τις δυνάμεις που ασκεί το έμβρυο, αλλά και να καταλάβουν τους ρυθμούς και τον χορό της μήτρας που ευνοούν την επιτυχή εμφύτευση.
Το έμβρυο δεν είναι ένας «παθητικός επιβάτης». Από την πρώτη στιγμή δείχνει τη δύναμή του, ανοίγοντας μόνο του τον δρόμο για τη ζωή. Ένα εύρημα που αλλάζει την επιστήμη, αλλά και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την αρχή της ανθρώπινης ύπαρξης.
Διαβάστε επίσης
Εγκυμοσύνη: Η μουσική «αγγίζει» το μωρό μέσα στη μήτρα – Οι μελωδίες που ηρεμούν την καρδιά του
Εγκυμοσύνη: Τα δύο πολυτιμότερα θρεπτικά συστατικά για ομαλή κύηση και υγιές μωρό
