Η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος του γηράσκοντος πληθυσμού, αλλά και της υπογεννητικότητας – δύο ζητήματα στενά συνδεδεμένων – αποτέλεσαν τις κύριες θεματικές της ημερίδας με τίτλο Γονιμότητα Υπογεννητικότητα και Στήριξη της Οικογένειας, Μια Εθνική Στρατηγική: Ανησυχίες, Προβληματισμοί, Πρόληψη που έλαβε χώρα στο Συνεδριακό και Εκθεσιακό Κέντρο του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού (δωρεάν παραχώρηση της αίθουσας).
Τις εργασίες της ημερίδας παρακολούθησαν διακεκριμένοι επιστήμονες, εκπρόσωποι της Πολιτείας και της Εκκλησίας, των Ιατρικών Συλλόγων, ενώ τη δική τους προσωπική μαρτυρία για τη μάχη με την υπογονιμότητα κατέθεσαν πολλές γυναίκες τόσο από τον κόσμο της πολιτικής, τον καλλιτεχνικό κόσμο και την ομογένεια.
Χαρακτηριστική ήταν η βιωματική ομιλία της Κατερίνας Μονογυιου βουλευτή Κυκλάδων για τον τρόπο με τον οποίο κατόρθωσε να μεσολαβήσει ώστε να αλλάξει το νομικό καθεστώς που στερούσε από τις διαζευγμένες γυναίκες το δικαίωμα να διατηρήσουν – και όχι να καταστρέψουν – τα δικά τους ωάρια που είχαν καταψύξει στο πλαίσιο του γάμου.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η ομιλία της δημοσιογράφου Ανθής Σαλαγκούδη για την εμπειρία της με την κρυοσυντήρηση ωαρίων – ένα βήμα για το οποίο όπως είπε θα προτιμούσε να είχε νωρίτερα τη γνώση, ώστε να το πραγματοποιήσει σε πιο νεαρή ηλικία, ούτως ώστε να μεγιστοποιήσει τα οφέλη του.
«Η Ελλάδα έχει τους καλύτερους γιατρούς παγκοσμίως» είπε η κυρία Άννα Τσουκαλά, η οποία – βρισκόμενη στο τρίτο τρίμηνο της κύησης – απευθύνθηκε στο κοινό της ημερίδας τραγουδώντας μια άρια ωδή στη μητρότητα. Σφύζοντας από χαρά για την εγκυμοσύνη της, στα 51 της χρόνια, η κυρία Τσουκαλά εξέφρασε την πεποίθηση ότι αν ήταν εφικτό να γίνει απονομή βραβείων Νόμπελ, τότε ο Κωνσταντίνος Πάντος μαιευτήρας – γυναικολόγος, πρόεδρος Κλινικής ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ, Γενικός Γραμματέας Ελληνικής Εταιρίας Αναπαραγωγικής Ιατρικής , θα έπρεπε να το λάβει «επειδή βρίσκει τη σωστή θεραπεία (υπογονιμότητας) για την καθεμία από εμάς».
Ένα υπαρξιακό πρόβλημα
Χαιρετισμό στην ημερίδα απύηθυνε ο υπουργός υγείας Άδωνις Γεωργιάδης (μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος) ο οποίος τόνισε ότι «η δημογραφική κρίση είναι ένα υπαρξιακό πρόβλημα στο οποίο είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να βρούμε λύση».
Μήνυμα απήυθυνε και η αναπληρώτρια υπουργός υγείας κυρία Ειρήνη Αγαπηδάκη η οποία αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην «ιδιαίτερη σημασία που δίνεται και στον προγεννητικό έλεγχο ο οποίος εντάχθηκε πρόσφατα στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με προυπολογισμό 4,97 εκατομμυρίων ευρών. Στόχος είναι η δωρεάν διενέργεια προληπτικών εξετάσεων σε πολίτες που ζουν σε απομακρυσμένες, ορεινές περιοχές και νησιά με πληθυσμό κάτω των 10.000 κατοίκων, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων γυναικών. Για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος αξιοποιούνται οι υποδομές των Κινητών Ομάδων Υγείας του ΕΟΔΥ, που ενισχύονται από γιατρούς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εξασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης».
Η κυρία Αγαπηδάκη τόνισε ακόμη την ανάγκη στήριξης από την πολιτεία για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων προγραμμάτων screening για την προστασία της γονιμότητας και των νέων ζευγαριών, συμβάλλοντας και στην αντιμετώπιση της δημογραφικής κρίσης που πλήττει τη χώρα μας.
«Αχ και να ήξερα»
Στην Ελλάδα όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η δραματική πτώση των γεννήσεων αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα. Από τη μία μεριά η μέση ηλικία τεκνοποίησης διαρκώς αυξάνεται, ενώ από την άλλη ο ρυθμός των γεννήσεων σημειώνει διαρκή πτώση η οποία εκτιμάται σε άνω του 20% από το 2020 μέχρι το 2024, σύμφωνα και με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΠΟΥ.
Στην περίπτωση της γνωστής ηθοποιού Τζένιφερ Άνιστον αναφέρθηκε ο κύριος Κωνσταντίνος Πάντος η οποία δεν γνώριζε τη σημασία του ωοθηκικού αποθέματος του γυναικείου οργανισμού, καθώς και ότι μετά τα 35 έτη το 95% του αποθέματος ωαρίων μιας γυναίκας έχει ήδη χαθεί, καθιστώντας τον στόχο της απόκτησης παιδιού όλο και πιο δύσκολο. «Αχ και να ήξερα, τώρα το πλοίο έχει σαλπάρει» έχει ήδη πει στο παρελθόν η γνωστή ηθοποιός η οποία – όπως και πλήθος γυναικών – έπεσε θύμα της άγνοιας αναφορικά με τους «κανόνες» της γυναικείας γονιμότητας.
Η γνώση είναι υποχρέωση
«Η δημιουργία οικογένειας είναι επιλογή, η γνώση για την αναπαραγωγική υγεία (που φθίνει) είναι υποχρέωση» τόνισε η κυρία Ισμήνη Κριάρη ομότιμη καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου και Βιοηθικής στο πλαίσιο της ημερίδας για τη γονιμότητα και τη στήριξη της οικογένειας.
Η κατάκτηση της γνώσης μπορεί να επιτευχθεί σύμφωνα με τους επιστήμονες που μίλησαν στο πλαίσιο της ημερίδας, με την εξέταση της AMH, της αντιμυλλεριου ορμόνης, η οποία δίνει μια σαφή ένδειξη του ωοθηκικού αποθέματος κάθε γυναίκας και καλό είναι να γίνεται μεταξύ 30 και 35 ετών, δεδομένου ότι τα αποτελέσματά της μπορεί να επηρεάσουν καθοριστικά τον οικογενειακό προγραμματισμό. Μάλιστα αυτό ακριβώς συνέβη στην Πορτογαλία όπου διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες που ενημερώθηκαν για τα λιγοστά τους ωοθηκικά αποθέματα επίσπευσαν τις προσπάθειες για δημιουργία οικογένειας.
Μια ακόμη επιλογή – προς το παρόν αρκετά κοστοβόρα ωστόσο – που διαφυλάσσει τη γυναικεία γονιμότητα είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων, όπως αναφέρθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου. Και σε ό,τι αφορά την κατάψυξη ωαρίων ωστόσο, είναι σημαντικό να γίνεται με γνώση των δυνατοτήτων της μεθόδου, καθώς η επιτυχία της μεθόδου εξαρτάται από τον αριθμό των ωαρίων (όσο περισσότερα, τόσο καλύτερο), αλλά και την ηλικία της ωοληψίας (ιδανικά πριν τα 35).
«Εντάξει δεν πειράζει, θα κάνω εξωσωματική»
Την παρανόηση που συχνά έχουν πολλές γυναίκες επενδύοντας πολλά στην εξωσωματική γονιμοποίηση, η οποία ωστόσο δεν είναι θαυματουργή μέθοδος, τόνισε η κυρία Μάρα Σιμοπούλου καθηγήτρια Φυσιολογίας Κλινικής Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Αν. Υπεύθυνη Εργαστηρίων Τμήματος Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Αρεταίειο Νοσοκομείο, μέλος της Εθνικής Αρχής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η κυρία Σιμοπούλου τόνισε ότι υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση αναφορικά με τη γονιμότητα, καθώς και ότι η πλειοψηφία ανδρών και γυναικών αγνοούν τα φυσιολογικά (βιολογικά) όρια της αναπαραγωγικής περιόδου της ζωής.
Η ημερίδα έκλεισε με την πρωτοβουλία της διακήρυξης των Ιατρικών Συλλόγων για τη διάδοση του μηνύματος της αξίας της εξέτασης ΑΜΗ στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των προβλημάτων γονιμότητας ενός πληθυσμού που γηράσκει και με στόχο ο δείκτης των γεννήσεων της χώρας να μετακινηθεί από το «αρνητικό» 1,3 ο οποίος δεν διασφαλίζει την… διαιώνιση του πληθυσμού της χώρας, στο πιο… γόνιμο 2,1.
Με την κοινή διακήρυξη Ιατρικών Συλλόγων για το Δημογραφικό και την υπογεννητικότητα υπό τον συντονισμό του Γεώργιου Πατούλη προέδρου ΙΣΑ, ολοκληρώθηκαν και οι εργασίες της επιστημονικής ημερίδας αφιερωμένης στην Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας.
Διαβάστε επίσης
«Ήμουν η πρώτη Ελληνίδα που απέκτησα παιδί με εξωσωματική» – 4 μοναδικές ιστορίες για τη μητρότητα
Η διατροφική μόδα που απειλεί τη γονιμότητα των γυναικών – Ένας γιατρός προειδοποιεί
Οι χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας – Η (απογοητευτική) θέση της Ελλάδας
