Μια νέα γερμανική έρευνα υποστηρίζει ότι ένα απλό τεστ βάδισης μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό ατόμων που κινδυνεύουν να αναπτύξουν τη νόσο Πάρκινσον σχεδόν 9 χρόνια πριν από την κλινική διάγνωση. Το τεστ, το οποίο παρακολουθεί την ταχύτητα με την οποία ένα άτομο στρέφεται ενώ περπατά, μπορεί να προσφέρει στους γιατρούς έναν πρακτικό τρόπο για την ανίχνευση των πρώιμων ενδείξεων της νευροεκφυλιστικής διαταραχής πολύ πριν τα συμπτώματα γίνουν εμφανή.
Η νόσος Πάρκινσον είναι μια προοδευτική νευρολογική διαταραχή που βλάπτει εκείνα τα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για την κίνηση και τον συντονισμό. Προκαλείται από την απώλεια νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη, μια χημική ουσία ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο της κίνησης. Η ακριβής αιτία παραμένει ασαφής, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι εμπλέκονται συνδυαστικά γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Οι περισσότερες περιπτώσεις διαγιγνώσκονται μετά την ηλικία των 50 ετών και τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν τρέμουλο, δυσκαμψία, βραδύτητα των κινήσεων και απώλεια όσφρησης. Συχνά εμφανίζονται επίσης προβλήματα ισορροπίας, μυϊκές κράμπες και προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη και άγχος. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα συμπτώματα υπονομεύουν την ανεξαρτησία και την ποιότητα ζωής.
Είναι γνωστό ότι η νόσος ξεκινά να αναπτύσσεται χρόνια πριν γίνουν ορατά τα εμφανή σημάδια, ωστόσο η ανάπτυξη ενός αξιόπιστου τεστ για την ανίχνευση της νόσου κατά τη διάρκεια αυτού του «σιωπηλού» σταδίου έχει αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση. Η διάγνωση συνήθως εξαρτάται από την εμφάνιση κινητικών συμπτωμάτων. Δυστυχώς, η εσφαλμένη διάγνωση παραμένει συχνό φαινόμενο: Σύμφωνα με τους ερευνητές, περισσότεροι από 1 στους 4 ασθενείς λαμβάνουν αρχικά εσφαλμένη διάγνωση, οδηγώντας σε σημαντικές καθυστερήσεις στη διαχείριση της νόσου.
Έγκαιρη ανίχνευση μιας καταστροφικής νόσου
Σε μια πρωτοποριακή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Annals of Neurology, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν διαπίστωσαν ότι οι μικρές αλλαγές στην ταχύτητα στροφής και στα μοτίβα κίνησης θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν την έναρξη της νόσου έως και 8,8 χρόνια πριν από τη διάγνωση. «Η στροφή είναι ένα πολύπλοκο μέρος του περπατήματος. Απαιτεί συνεχή συντονισμό και προσαρμογή της κίνησης. Οι δυσκολίες στη στροφή είναι συχνές κι έχουν μεγάλη σημασία», επισημαίνουν οι ερευνητές.
Η μελέτη ανέλυσε τα δεδομένα 924 ενηλίκων άνω των 50 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη «Tübingen Evaluation of Risk Factors for Early Detection of Neurodegeneration» (TREND). Κάθε συμμετέχων ολοκλήρωσε ένα απλό τεστ βάδισης 5 φορές σε διάστημα 10 ετών: Περπάτησε για 1 λεπτό κατά μήκος ενός διαδρόμου 20 μέτρων με το ρυθμό που προτιμούσε, φορώντας έναν μικρό αισθητήρα κίνησης στο κάτω μέρος της πλάτης.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 23 συμμετέχοντες διαγνώστηκαν με τη νόσο Πάρκινσον, συνήθως περίπου 5 χρόνια μετά το αρχικό τεστ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όσοι ανέπτυξαν αργότερα τη νόσο στρέφονταν πιο αργά και σε ευρύτερες γωνίες — μοτίβα που άρχισαν να εμφανίζονται σχεδόν 9 χρόνια πριν από τη διάγνωση.
Εφαρμόζοντας μοντέλα μηχανικής μάθησης που έλαβαν υπόψη την ηλικία, το φύλο και την ταχύτητα στροφής, η ομάδα κατάφερε να εντοπίσει το 60% των συμμετεχόντων που ανέπτυξαν τη νόσο Πάρκινσον.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι πιο αργές, ευρύτερες στροφές θα μπορούσαν να αντανακλούν την πρόωρη επιδείνωση της ισορροπίας. «Η μείωση της σταθερότητας της στάσης του σώματος μπορεί να οδηγήσει υποσυνείδητα τα άτομα να στρέφονται πιο αργά και να ακολουθούν μια ασφαλέστερη διαδρομή. Αυτό μπορεί να αντιπροσωπεύει μια πρώιμη αντισταθμιστική στρατηγική στη φάση πριν από τη διάγνωση», εξηγούν.
Ποιοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο
Η μελέτη διαπίστωσε, επίσης, ότι οι άνδρες είχαν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο σε σύγκριση με τις γυναίκες, καθώς και ότι κάθε επιπλέον έτος ηλικίας αύξανε τον κίνδυνο κατά περίπου 15%.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι μετρήσεις της κίνησης με βάση τις στροφές θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα σημαντικό εργαλείο έγκαιρης διάγνωσης. «Οι μετρήσεις στροφής μπορούν να βοηθήσουν στην πρόβλεψη της διάγνωσης της νόσου και να ενισχύσουν τους υπάρχοντες προδιαγνωστικούς δείκτες. Αυτή η προσέγγιση εξυπηρετεί τον έλεγχο μεγάλης κλίμακας», δήλωσαν.
Αν και πολλά υποσχόμενη, η ομάδα αναγνώρισε ορισμένους περιορισμούς, όπως τον σχετικά μικρό αριθμό διεγνωσμένων συμμετεχόντων και την εστίαση σε μόνο 7 παραμέτρους στροφής. Πρότειναν οι μελλοντικές μελέτες να συμπεριλάβουν πιο λεπτομερείς μετρήσεις βάδισης και ισορροπίας, για να ενισχύσουν την ακρίβεια των προβλέψεων.
Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα, η παρούσα μελέτη προσφέρει την ελπίδα ότι μια απλή δοκιμασία βάδισης θα μπορούσε μια μέρα να επιτρέψει την έγκαιρη παρέμβαση, επιβραδύνοντας την εξέλιξη της νόσου και βελτιώνοντας τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Διαβάστε επίσης
Νόσος Πάρκινσον: Κινδυνεύουμε ακόμη κι απ’ τον αέρα που αναπνέουμε; Τι δείχνει νέα μελέτη
Νόσος Πάρκινσον: Τεστ δέρματος την εντοπίζει 7 χρόνια νωρίτερα – Πριν εκδηλωθούν συμπτώματα
