Τα ενέσιμα φάρμακα σεμαγλουτίδης μπορεί να έχουν αποδειχτεί «θαυματουργά» για την απώλεια βάρους, δεν παύουν όμως να είναι αγωγές με σημαντικές παρενέργειες. Το λεγόμενο «πρόσωπο Ozempic» αναφέρεται στη γερασμένη όψη που αποκτούν συχνά οι χρήστες, με έντονες ρυτίδες, χαλάρωση και απώλεια όγκου. Αυτό συμβαίνει επειδή η σεμαγλουτίδη, η δραστική ουσία, μειώνει το λίπος συνολικά -και στο πρόσωπο.
Παραμένοντας στην περιοχή του κεφαλιού, ενδέχεται να επηρεαστεί αρνητικά και το στόμα, καθως και τα δόντια, προκαλώντας ακόμη και μόνιμες βλάβες. Ο Δρ. Adam Taylor, Καθηγητής Ανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Lancaster, με άρθρο του στο The Conversation, παρουσιάζει αυτούς τους κινδύνους για τη στοματική κοιλότητα, καθώς και τους καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης.
Ξηροστομία
Όπως εξηγεί ο καθηγητής, η σεμαγλουτίδη επιδρά στους σιελογόνους αδένες στο στόμα. Συγκεκριμένα, μειώνει την παραγωγή σάλιου, η οποία μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε ξηροστομία. «Δεν είναι ακριβώς σαφές γιατί η σεμαγλουτίδη έχει αυτή την επίδραση στους σιελογόνους αδένες. Όμως, σε μελέτες του φαρμάκου σε ζώα, φαίνεται ότι το φάρμακο κάνει το σάλιο πιο κολλώδες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερο υγρό για να υγρανθεί το στόμα, με αποτέλεσμα αυτό να στεγνώνει» επισημαίνει.
Οι αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1 -όπως η σεμαγλουτίδη- μπορούν επίσης να μειώσουν την πρόσληψη νερού επηρεάζοντας περιοχές στον εγκέφαλο που είναι υπεύθυνες για τη δίψα. Η χαμηλή πρόσληψη υγρών μειώνει περαιτέρω την παραγωγή σάλιου και μπορεί ακόμη και να προκαλέσει το σάλιο να γίνει παχύρρευστο και αφρώδες και να κάνει τη γλώσσα κολλώδη.
Κακοσμία στόματος
Όταν υπάρχει λιγότερη ροή σάλιου στο στόμα, αυτό ενθαρρύνει την ανάπτυξη βακτηρίων που συμβάλλουν στην κακοσμία του στόματος και στο σχηματισμό κοιλοτήτων. Αυτά τα βακτηριακά είδη περιλαμβάνουν τον Streptococcus mutans και ορισμένα στελέχη του Lactobacillus. Αντίστοιχα, το Porphyromonas gingivalis, που ευδοκιμεί όταν δεν υπάρχει αρκετή παραγωγή σάλιου, συμβάλλει σημαντικά στην παραγωγή πτητικών θειούχων ενώσεων, οι οποίες προκαλούν τις δυσάρεστες οσμές που χαρακτηρίζουν την κακοσμία του στόματος.
Το λιγότερο σάλιο στη γλώσσα, όμως, ισούται και με ανεπαρκή καθαρισμό της γλώσσας, σημειώνει ο καθηγητής, ως αποτέλεσμα της σεμαγλουτίδης. Αυτό επιτρέπει στα βακτήρια να αναπτύσσονται και να παράγουν οσμές. Αυτός είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο η αναπνοή μας είναι δύσοσμη το πρωί, επειδή παράγουμε φυσιολογικά λιγότερο σάλιο τη νύχτα. «Αναφορές περιστατικών δείχνουν ότι ορισμένα άτομα που λαμβάνουν σεμαγλουτίδη έχουν μια επενδυμένη εμφάνιση στη γλώσσα τους. Αυτό υποδηλώνει συσσώρευση βακτηρίων που συμβάλλουν στην κακοσμία του στόματος» τονίζει.
Βλάβες στα δόντια
Η σεμαγλουτίδη επιβραδύνει το πόσο γρήγορα αδειάζει το στομάχι, καθυστερώντας την πέψη που μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα, ναυτία και εμετό. Ο επαναλαμβανόμενος εμετός μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα δόντια. Αυτό συμβαίνει επειδή το οξύ του στομάχου, που αποτελείται κυρίως από υδροχλωρικό οξύ, διαβρώνει το σμάλτο των δοντιών. Επομένως, εάν προκαλείται συχνά, αυξάνεται και η ζημιά που προκαλείται στην οδοντοστοιχία.
Επιπλέον, ο εμετός μειώνει την ποσότητα των υγρών στο σώμα. Σε συνδυασμό με τη μειωμένη παραγωγή σάλιου, αυτό θέτει τα δόντια σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο βλάβης. Αυτό συμβαίνει επειδή το σάλιο βοηθά στην εξουδετέρωση των οξέων που προκαλούν βλάβες στα δόντια. Άλλωστε και το σάλιο δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα στην επιφάνεια των δοντιών.
Πώς θα μειωθούν οι παρενέργειες
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν διάφορες καθημερινές κινήσεις που μπορείτε να ακολουθήσετε, για ένα υγιές στόμα, σύμφωνα με τον ειδικό:
- Πίνετε αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της ημέρα, για να μην ξηραίνονται οι στοματικές επιφάνειες και για να αποτρέψετε την ανάπτυξη των βακτηρίων. Η καλή ενυδάτωση βοηθά επίσης την παραγωγή σάλιου που απαιτείται για την πρόληψη της ξηροστομίας.
- Μασήστε μια τσίχλα χωρίς ζάχαρη, για να ενθαρρύνετε περισσότερο την παραγωγή σάλιου.
- Φροντίστε να λαμβάνετε αρκετά προβιοτικά, είτε από τη διατροφή (τρώγοντας γιαούρτι ή κεφίρ) είτε με συμπληρώματα. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα προβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση της κακοσμίας του στόματος, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
- Η καλή βασική στοματική υγιεινή, το βούρτσισμα των δοντιών, η μείωση των όξινων τροφών και των ζαχαρούχων ποτών και η χρήση στοματικού διαλύματος συμβάλλουν επίσης στην προστασία των δοντιών.
- Για να αποφύγετε τον εμετό, προσπαθήστε να τρώτε μικρότερα γεύματα, καθώς το στομάχι παραμένει πληρέστερο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κατά τη λήψη σεμαγλουτίδης. Οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα αυτή την παρενέργεια.
- Μετά τον εμετό, μην πλύνετε αμέσως τα δόντια, καθώς αυτό θα εξαπλώσει το οξύ του στομάχου στην επιφάνεια των δοντιών και θα αυξήσει τον κίνδυνο βλάβης. Εναλλακτικά, ξεπλύνετε το στόμα σας με νερό ή στοματικό διάλυμα για να μειώσετε τη δύναμη του οξέος και περιμένετε τουλάχιστον 30 λεπτά πριν βουρτσίσετε τα δόντια.
Αν και δεν είναι σαφές πόσο διαρκούν αυτές οι παρενέργειες, οποιαδήποτε βλάβη στα δόντια είναι μόνιμη, καταλήγει ο καθηγητής. Οι γαστρεντερικές παρενέργειες μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες, αλλά συνήθως υποχωρούν από μόνες τους, εκτός εάν λαμβάνεται μεγαλύτερη δόση.
Διαβάστε επίσης
Πώς τα φάρμακα για την απώλεια βάρους επηρεάζουν την οστική και μυϊκή μάζα
Σεμαγλουτίδη: Το δημοφιλές αντιδιαβητικό φάρμακο που προστατεύει (και) την καρδιά
