H αντίσταση στον εμβολιασμό συνεχίζει να αποτελεί φλέγον ζήτημα για την επιστημονική κοινότητα, με την ομάδα των εγκύων να είναι ιδιαίτερα ευάλωτη εάν μείνει απροστάτευτη. Ανάμεσα στα εμβόλια που θεωρούνται ασφαλή για την περίοδο της εγκυμοσύνης, νεότερη μελέτη επιβεβαιώνει και αυτό κατά του ιού RSV.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του City St George’s που δημοσιεύθηκε στο BMJ Open, η λήψη του εμβολίου κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανεπιθύμητων περιγεννητικών αποτελεσμάτων για την υγεία των εμβολιασμένων γυναικών.
Αυτή η πρώτη στο είδος της μελέτη, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Cambridge, παρέχει μια ολιστική εικόνα του τρόπου με τον οποίο η ηλικία, η εθνικότητα και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση επηρεάζουν την αποδοχή των εμβολίων, με συνέπειες για την υγεία των βρεφών.
Οι συγγραφείς σημειώνουν, ωστόσο, ότι η μελέτη δεν σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει σε βάθος την ασφάλεια των εμβολίων και ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα.
Πόσο επικίνδυνος είναι ο ιός RSV
Ο ιός RSV αποτελεί μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας των βρεφών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, απ’ όπου και αντλήθηκαν τα δεδομένα για τη μελέτη, ευθύνεται για περίπου 33.500 νοσηλείες βρεφών κάτω των πέντε ετών και 20-30 θανάτους ετησίως. Επιπλέον, μολύνει έως και το 90% των παιδιών κατά τα δύο πρώτα έτη της ζωής τους και συχνά μολύνει εκ νέου τα μεγαλύτερα παιδιά.
Ο εμβολιασμός κατά του ιού αναμένεται να αποτρέψει έως και 5.000 νοσηλείες και 15.000 επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, μειώνοντας τον κίνδυνο σοβαρής βρογχιολίτιδας κατά 70% κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής.
Ποιες γυναίκες επιλέγουν να εμβολιαστούν;
Σύμφωνα με τη μελέτη:
- Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και εκείνες από υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο ήταν πιο πιθανό να λάβουν το εμβόλιο.
- Αντίθετα, ο εμβολιασμός ήταν χαμηλότερος μεταξύ των γυναικών που ανήκαν σε εθνοτικές μειονότητες και εκείνων που προέρχονταν από υποβαθμισμένες περιοχές, ένα μοτίβο που συνάδει με άλλα εμβόλια για μητέρες, όπως αυτά για τη γρίπη και τον κορωνοϊό.
Από τον Αύγουστο του 2025, πάνω από δύο εκατομμύρια άτομα (337.000 έγκυες γυναίκες) στην Αγγλία έχουν λάβει το εμβόλιο RSV, ωστόσο η εμβολιαστική κάλυψη παραμένει άνιση, με το Λονδίνο να καταγράφει τη χαμηλότερη κάλυψη σε εθνικό επίπεδο.
«Αυτή η μελέτη παρέχει μια καθοριστική εικόνα για τον εμβολιασμό κατά του ιού RSV κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε συνδυασμό με τα περιγεννητικά αποτελέσματα. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η χρήση του εμβολίου αυξάνεται, αλλά με άνισο τρόπο, με διαφορές ανάλογα με την εθνικότητα και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη για δίκαιες, στοχευμένες στρατηγικές δημόσιας υγείας, ώστε οι άνθρωποι να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις, ιδίως σε κοινότητες με ιστορικά χαμηλότερη χρήση του εμβολίου» σημειώνει ο Δρ Mohammad Sharif Razai, επικεφαλής ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, ο οποίος ήταν μέλος του Ινστιτούτου Έρευνας για την Υγεία του Πληθυσμού του City St George.
Διαφέρουν οι συστάσεις για τον εμβολιασμό
Σε πρώιμες κλινικές δοκιμές εκφράστηκαν ανησυχίες σχετικά με τα υψηλότερα ποσοστά πρόωρων γεννήσεων που συνδέονται με τα εμβόλια κατά του ιού RSV. Παρά το γεγονός ότι έχει εγκριθεί από την ΕΕ για χρήση κατά την εγκυμοσύνη το 2023, οι συστάσεις εμβολιασμού ανά χώρα ποικίλλει.
Για παράδειγμα, στη Γαλλία συνιστάται μεταξύ της 32ης και της 36ης εβδομάδας κύησης, ενώ η Μεικτή Επιτροπή Εμβολιασμού και Ανοσοποίησης του Ηνωμένου Βασιλείου (JCVI) συνιστά τη χορήγηση μίας δόσης εμβολίου κατά του ιού RSV σε κάθε εγκυμοσύνη από την 28η εβδομάδα κύησης. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2025, συστήνεται στις έγκυες άνω των 18 ετών μεταξύ 32-36 εβδομάδων κύησης με αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού μεταξύ Οκτωβρίου και Μαρτίου. Χορηγείται ενδομυϊκά σε 1 δόση και μπορεί να συγχορηγηθεί με την anti-D ανοσοσοσφαιρίνη.
Αυτή η διαφορά στην πρόθεση του εμβολιασμού αντανακλά τις διαφορετικές απόψεις σχετικά με την ασφάλεια αυτού του εμβολίου, σύμφωνα με την άποψη των συγγραφέων της μελέτης ότι απαιτούνται στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενημέρωση των κοινοτήτων όπου η αποδοχή του εμβολίου είναι χαμηλότερη.
Η καθηγήτρια Δρ. Asma Khalil, καθηγήτρια Μαιευτικής και Μητρικής Ιατρικής στο City St George’s School of Health and Medical Sciences, δήλωσε: «Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στην κυκλοφορία του εμβολίου RSV σε όλη την Ευρώπη αντικατοπτρίζουν την προσοχή που επιδεικνύεται στη χρήση του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα ευρήματά μας είναι καθησυχαστικά, αλλά δείχνουν ότι οι κοινότητες με τη χαμηλότερη κάλυψη μπορεί επίσης να είναι μεταξύ των λιγότερο πιθανών να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες. Πρέπει να επικοινωνούμε με τους ανθρώπους με τους δικούς τους όρους, με σαφή, πολιτισμικά ευαίσθητα μηνύματα και υποστήριξη».
Συμπέρασμα
Ο εμβολιασμός κατά του ιού RSV στην εγκυμοσύνη δείχνει να είναι ασφαλής και αποτελεσματικός στην προστασία των βρεφών, όμως οι άνισες τάσεις εμβολιαστικής κάλυψης τονίζουν την ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση και στοχευμένες παρεμβάσεις.
Συνοπτικά αποτελέσματα της μελέτης:
-
Το εμβόλιο RSV στην εγκυμοσύνη δεν συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο ανεπιθύμητων περιγεννητικών αποτελεσμάτων.
-
Η αποδοχή του εμβολίου είναι υψηλότερη σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και από υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο.
-
Χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού καταγράφονται σε εθνοτικές μειονότητες και υποβαθμισμένες περιοχές.
Διαβάστε επίσης
Ιλαρά: Μεγάλη αύξηση κρουσμάτων κατά 20% – Τι συνιστά ο ΠΟΥ
Μπορείτε να φανταστείτε τη ζωή χωρίς εμβόλια; Μία παιδίατρος μας εξηγεί
Ο «παιδικός» ιός που απειλεί και τους ενήλικες – Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
