Η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί το «κλειδί» για την αντιμετώπιση της νόσου Πάρκινσον και συναφών νευροεκφυλιστικών διαταραχών. Ωστόσο, οι πολύ πρώιμες κινητικές αλλαγές είναι τόσο λεπτές που συχνά διαφεύγουν ακόμη και από τους πιο έμπειρους κλινικούς γιατρούς.
Σε αυτό το πλαίσιο, μια νέα μελέτη (δημοσιευμένη στο npj Parkinson’s Disease) από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα δείχνει ότι η ανάλυση βίντεο με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να ανιχνεύσει αυτές τις ανεπαίσθητες μεταβολές πριν γίνουν εμφανείς στην κλινική εξέταση.
Συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα του Diego L. Guarín, Ph.D., επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας και Κινησιολογίας, μελέτησε 66 άτομα: υγιείς εθελοντές, ασθενείς με διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM (iRBD) και άτομα με πρώιμη νόσο του Πάρκινσον.
Η μέθοδος ήταν απλή: οι συμμετέχοντες βιντεοσκοπήθηκαν την ώρα που εκτελούσαν μια τυπική δοκιμασία χτυπήματος δακτύλων (finger tapping). Στα βίντεο που επέλεξαν οι ερευνητές, κανένας συμμετέχων δεν εμφάνιζε ορατά συμπτώματα. «Ένας ειδικός νευρολόγος είδε τα βίντεο και ανέφερε ότι οι συμμετέχοντες ήταν υγιείς», εξηγεί ο Δρ. Guarín. «Όμως, η ανάλυση με το λογισμικό μας έδειξε το αντίθετο».
Η τεχνολογία «βλέπει» εκεί που ο άνθρωπος δεν μπορεί
Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το VisionMD, ένα ανοιχτού κώδικα λογισμικό μηχανικής μάθησης που ανέπτυξε η ομάδα του Δρ. Guarín. Το σύστημα εντόπισε ότι τα άτομα με τη νόσο είχαν μικρότερο εύρος και χαμηλότερη ταχύτητα στις κινήσεις των δακτύλων, παρότι αυτά δεν ήταν αντιληπτά στον γιατρό.
«Η τεχνική μας είναι τόσο ευαίσθητη που μπορεί να καταγράψει μεταβολές “αόρατες” στο ανθρώπινο μάτι», αναφέρει ο Δρ. Guarín.
Επίσης, η μελέτη έδειξε ότι τόσο οι ασθενείς με τη νόσο Πάρκινσον όσο και όσοι είχαν διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM εμφάνιζαν το λεγόμενο sequence effect: μια προοδευτική μείωση της ταχύτητας ή του εύρους της κίνησης κατά την επανάληψη. Αυτό το εύρημα είναι σημαντικό, καθώς η εν λόγω διαταραχή θεωρείται από τους ισχυρότερους προγνωστικούς δείκτες για την εμφάνιση της νόσου Πάρκινσον ή άλλων νευροεκφυλιστικών νοσημάτων: πάνω από 80% των ασθενών τελικά θα αναπτύξουν κάποια μορφή.
Ακρίβεια πάνω από 80% στην ανίχνευση
Με τη χρήση αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, οι ερευνητές πέτυχαν ακρίβεια πάνω από 80% στην ταξινόμηση των συμμετεχόντων σε τρεις κατηγορίες: υγιείς, με διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM και με (πρώιμη) νόσο Πάρκινσον. Τα πιο χρήσιμα χαρακτηριστικά για τη διάκριση των ομάδων ήταν η ταχύτητα και η επιβράδυνση των κινήσεων.
Η δυνατότητα αυτή, τονίζουν οι συγγραφείς, καθιστά την ανάλυση βίντεο ένα χαμηλού κόστους και εύκολα διαθέσιμο εργαλείο, το οποίο μπορεί να ενταχθεί σε κλινικές εξετάσεις, σε τηλεϊατρικές εφαρμογές ή ακόμη και σε βιντεοσκοπήσεις μέσω smartphone.
Συμπέρασμα
Η έγκαιρη ανίχνευση της νόσου Πάρκινσον αποτελεί μεγάλο ζητούμενο για την επιστημονική κοινότητα. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η δυνατότητα διάγνωσης σε προκλινικό στάδιο θα μπορούσε να επιτρέψει την έναρξη θεραπειών νωρίτερα, ίσως ακόμη και πριν από την εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων. «Η πραγματοποίηση απλών ελέγχων μέσα από καθημερινές βιντεοσκοπήσεις θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για έγκαιρες διαγνώσεις και καλύτερη διαχείριση της νόσου», καταλήγει ο Δρ. Guarín.
Η έρευνα με μια ματιά
- 66 συμμετέχοντες: υγιείς, με διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM και με πρώιμη νόσο Πάρκινσον.
- Μέθοδος: Βιντεοσκόπηση σε δοκιμασία χτυπήματος δακτύλων (finger tapping).
- Ανάλυση με VisionMD: Εντόπισε μικρότερο εύρος και ταχύτητα κινήσεων στους ασθενείς με Πάρκινσον.
- Ακρίβεια άνω του 80%: Στην ταξινόμηση των ατόμων μέσω αλγορίθμων μηχανικής μάθησης.
Διαβάστε επίσης
Η «ακτινογραφία» της νόσου Πάρκινσον στην Ελλάδα: Πού και ποιους πλήττει περισσότερο
Νόσος Πάρκινσον: Τεστ δέρματος την εντοπίζει 7 χρόνια νωρίτερα – Πριν εκδηλωθούν συμπτώματα
Μπορεί ένας σκύλος να διαγνώσει τη νόσο Πάρκινσον; Καινοτόμος μελέτη αποκαλύπτει
