Ένα εκπληκτικό νέο εργαλείο στη μάχη κατά των ιογενών λοιμώξεων μπορεί σύντομα να υπάρχει… στο στόμα σας και, πιο συγκεκριμένα, σε ένα πακέτο τσίχλες. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια ανέπτυξαν μια καινοτόμο αντι-ιική τσίχλα, ικανή να παγιδεύει και να απενεργοποιεί ιούς όπως ο απλός έρπης και η γρίπη πριν εξαπλωθούν ή προκαλέσουν μόλυνση.

Ένα νέο μέτωπο στην άμυνα κατά των ιών

Οι ιοί συχνά εισέρχονται και πολλαπλασιάζονται στο στόμα, καθιστώντας το ένα κρίσιμο σημείο μετάδοσης. Σύμφωνα με ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Molecular Therapy, το στόμα παρέχει μια πολύ πιο αποτελεσματική οδό για τη μετάδοση του ιού απ’ ό,τι η μύτη. Αυτή η διαπίστωση ενέπνευσε τους επιστήμονες να διερευνήσουν μια αντισυμβατική προσέγγιση για την αναχαίτιση των λοιμώξεων στην πηγή της ανάπτυξής τους.

Το μυστικό συστατικό

Το συστατικό που καθιστά αυτή την τσίχλα αποτελεσματική κατά των ιών είναι μια φυσική πρωτεΐνη που ονομάζεται FRIL (Flt3 Receptor Interacting Lectin) και εξάγεται από τα φασόλια lablab – ένα όσπριο που καλλιεργείται εδώ και αιώνες σε ολόκληρη την Αφρική και την Ασία. Η FRIL δεσμεύει και συσσωρεύσει μόρια σακχάρου στην επιφάνεια των ιών, εμποδίζοντάς τους να εισέλθουν και να μολύνουν τα κύτταρα. Ακόμη, όμως, κι αν εισχωρήσουν στο εσωτερικό, η FRIL τους ακολουθεί και τους εμποδίζει να διαφύγουν.

Αυτό που κάνει την FRIL πολλά υποσχόμενη είναι η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητά της. Σε σκόνη φασολιών, η πρωτεΐνη παραμένει ενεργή για σχεδόν δύο χρόνια, ενώ σε μορφή κόμμι -δηλαδή μιας παχύρρευστης, κολλώδους ουσίας- διατηρεί τις αντιιικές της ιδιότητες ακόμη και μετά από 794 ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου. Σε αντίθεση, επομένως, με πολλά αντιιικά φάρμακα, που απαιτούν ψυχρή αποθήκευση, το κόμμι είναι πιο πρακτικό για ευρεία χρήση.

Ισχυρά αποτελέσματα

Οι ερευνητές δοκίμασαν την τσίχλα ενάντια σε τέσσερις ιούς: Δύο στελέχη γρίπης (H1N1 και H3N2) και δύο τύπους έρπητα (HSV-1 και HSV-2). Οι εργαστηριακές δοκιμές της τσίχλας έδειξαν εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα. Συγκεκριμένα, έδειξε ικανή να παγιδεύσει το 75-94% των σωματιδίων του ιού του απλού έρπητα. Ακόμη και σε συγκεντρώσεις ιών που συνήθως βρίσκονται στο ανθρώπινο σάλιο, η τσίχλα ήταν σε θέση να εμποδίσει περισσότερο από το 95% των ιών. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ισχυρά κατά της γρίπης, ακόμη και σε σχετικά χαμηλές δόσεις, ενώ χρειάστηκε μια ελαφρώς υψηλότερη συγκέντρωση για να μπλοκαριστεί αποτελεσματικά ο HSV-1. Κατά την προσομοίωση της ανθρώπινης μάσησης, περισσότερο από το ήμισυ του περιεχομένου FRIL απελευθερώθηκε μέσα στα πρώτα 15 λεπτά.

Αυτή δεν είναι η πρώτη προσπάθεια της ομάδας να δημιουργήσει μια αντι-ιική τσίχλα. Μια προηγούμενη έκδοση, που είχε σχεδιαστεί για την καταπολέμηση του SARS-CoV-2 απέδωσε παρόμοια αποτελεσματικότητα, εξουδετερώνοντας πάνω από το 95% του ιού σε δείγματα σάλιου από ασθενείς με COVID-19.

Αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια επιβάρυνση της υγείας

Ο απλός έρπης προσβάλλει πάνω από τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, με περίπου 500.000 νέα περιστατικά στοματικού έρπητα ετησίως μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αποτελεί κύρια αιτία μολυσματικής τύφλωσης στα δυτικά έθνη και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε φλεγμονή στον εγκέφαλο. Προς το παρόν, ωστόσο, δεν υπάρχουν εγκεκριμένα εμβόλια για τον HSV-1 ή τον HSV-2.

Η γρίπη, από την άλλη, αποτελεί μια ακόμη πιο ευρεία απειλή, μολύνοντας περίπου 32 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως κάθε χρόνο και προκαλώντας 5-7 εκατομμύρια νοσηλείες και περίπου 300.000 θανάτους. Η οικονομική επιβάρυνση ανέρχεται σε δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Παρ’ όλο που διατίθενται εμβόλια, η αποτελεσματικότητά τους κυμαίνεται από 10% έως 60% και τα ποσοστά εμβολιασμού παραμένουν ασυνεπή.

Ασφαλές, απλό και επεκτάσιμο

Ένα άλλο πλεονέκτημα αυτής της αντιιικής τσίχλας έγκειται στην απλότητα και την ασφάλειά της. Τα φασόλια Lablab, γνωστά και ως φασόλια υάκινθου, είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και καταναλώνονται με ασφάλεια εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Η παρασκευή της τσίχλας είναι απλή. Η σκόνη φασολιών ενσωματώνεται στην τσίχλα με τη χρήση μιας διαδικασίας ψυχρής συμπίεσης, αποφεύγοντας υψηλές θερμοκρασίες και πολύπλοκες διαδικασίες. Αυτό καθιστά την παραγωγή μεγάλης κλίμακας όχι μόνο εφικτή, αλλά και δυνητικά πιο αποδοτική από τη συμβατική παραγωγή αντιιικών φαρμάκων.

Φυσικά, πριν κυκλοφορήσει στην αγορά, η τσίχλα πρέπει να υποβληθεί σε κλινικές δοκιμές, για να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά της σε ανθρώπους. Οι ερευνητές διερευνούν επίσης νέες εφαρμογές της FRIL, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της σε ζωοτροφές, για την καταπολέμηση της γρίπης των πτηνών.

Αυτή η τσίχλα αποτελεί μια νέα και προσιτή στρατηγική για τη μείωση της μετάδοσης των ιών. Στοχεύοντάς τους απευθείας στην πηγή, η καινοτόμος τσίχλα θα μπορούσε να αποτελέσει μια πολύτιμη συπληρωματική προσέγγιση στις υφιστάμενες μεθόδους πρόληψης, προσφέροντας ένα επιπλέον στρώμα άμυνας στον παγκόσμιο αγώνα κατά των μολυσματικών ασθενειών.

Διαβάστε επίσης

Τα ελληνικά βότανα με την ισχυρότερη αντιική και αντιμικροβιακή δράση

Ο ΠΟΥ προειδοποιεί για 17 παθογόνα και ιούς που χρήζουν νέων αποτελεσματικών εμβολίων

Ποιος ιός θα προκαλέσει την επόμενη πανδημία; Η Ελληνίδα ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Ροκφέλερ έχει την απάντηση