Ανάμεσα στα αγαπημένα ψάρια της διατροφής μας, ο σολομός ξεχωρίζει για τα θρεπτικά του λιπαρά, κυρίως τα ωμέγα-3, τα οποία θεωρούνται απαραίτητα για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου, την ψυχική υγεία και τη γνωστική ανάπτυξη. Ωστόσο, κάτι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια: Η περιεκτικότητα του σολομού σε αυτά τα πολύτιμα λιπαρά έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 50% από το 2006 μέχρι το 2015.
Η μείωση των ωμέγα-3 στον σολομό συνδέεται άμεσα με τη διατροφή του ψαριού. Σύμφωνα με τους Δρ. Richard Newton, Λέκτορα Υδατοκαλλιέργειας, και Δρ. Dave Little, Καθηγητή Ανάπτυξης Υδατικών Πόρων από το Πανεπιστήμιο του Stirling, και σχετικό άρθρο τους στο The Conversation, η στροφή από ιχθυέλαια σε φυτικά έλαια είναι η κύρια αιτία αυτής της αλλαγής. Ως αποτέλεσμα, ο σολομός εκτροφής τρέφεται, πλέον, κυρίως με φυτικά έλαια.
Τα ιχθυάλευρα και τα ιχθυέλαια, προερχόμενα από μικρά ψάρια όπως η αντζούγια, είναι φυσικά πλούσια σε ωμέγα-3, αλλά οι παγκόσμιες πηγές τους έχουν φτάσει στα όριά τους ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Η μείωση στην προσφορά τους, αλλά και οι αυξημένες τιμές, ανάγκασαν τους παραγωγούς να περιορίσουν τη χρήση αυτών των θαλάσσιων πόρων και να στραφούν σε φυτικά υποκατάστατα, που δεν περιέχουν τα απαραίτητα ωμέγα-3. Αυτό έχει προκαλέσει μια σοβαρή αλλαγή στη θρεπτική αξία του σολομού, καθώς τα ωμέγα-3 λιπαρά του δεν προέρχονται πια από τη διατροφή του ψαριού αλλά από φυτικά συστατικά, τα οποία δεν περιέχουν τα ωμέγα-3 σε επαρκείς ποσότητες.
Μία πολλά υποσχόμενη λύση είναι η χρήση παραπροϊόντων (π.χ. κεφάλια, δέρματα, κόκαλα) από την επεξεργασία των ψαριών. Αυτά τα υλικά συνήθως καταλήγουν στα σκουπίδια, όμως περιέχουν πολύτιμα ωμέγα-3. Ήδη, περίπου το 50% του παγκόσμιου ιχθυελαίου παράγεται από παραπροϊόντα, σύμφωνα με τον Δρα Richard Newton. Όμως, αρκετά παραπροϊόντα συνεχίζουν να πετιούνται, κυρίως λόγω δυσκολιών στη συλλογή και συντήρησή τους στα καΐκια.
Το νέο μέτρο nFifo
Μέχρι σήμερα, η βιομηχανία χρησιμοποιούσε τον δείκτη Fifo (Fish In Fish Out), που μετρά πόσα κιλά ψαριού χρειάζονται για να παραχθεί 1 κιλό σολομού. Όμως, αυτός ο δείκτης δεν λάμβανε υπόψη την ποιότητα των θρεπτικών συστατικών.
Προκειμένου να ενισχυθεί η βιωσιμότητα της παραγωγής σολομού και η ποιότητα των ωμέγα-3, οι ειδικοί προτείνουν τη χρήση του δείκτη nFifo (nutrient Fish In Fish Out). Ο νέος αυτός δείκτης, που ανέπτυξαν οι ερευνητές, μετρά και την απώλεια θρεπτικών στοιχείων, όπως τα ωμέγα-3, από τη θάλασσα στο πιάτο μας. Έτσι, προωθεί την κυκλική οικονομία και επιβραβεύει τη χρήση παραπροϊόντων. Σήμερα, ο μέσος όρος nFifo βρίσκεται στο 2,17, υποδηλώνοντας ότι χρειάζεται πολλαπλάσια ποσότητα άγριων ψαριών για να φτάσει το ωμέγα-3 στον καταναλωτή. Με παραπροϊόντα, αυτός ο αριθμός θα μπορούσε να πέσει κάτω από το 0,5.
Η χρήση του δείκτη nFifo μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη διαφάνεια στους καταναλωτές, σύμφωνα με τους καθηγητές. Παράλληλα, μπορεί να οδηγήσει σε πιο βιώσιμες και αποτελεσματικές πρακτικές εκτροφής, διασφαλίζοντας ότι ο σολομός παραμένει πλούσιος σε ωμέγα-3, ακόμα κι αν η διατροφή του ψαριού περιλαμβάνει περισσότερο φυτικό έλαιο.
Να επιλέξουμε τελικά τον σολομό;
Παρά τη μείωση των ωμέγα-3 στον σολομό, το ψάρι παραμένει μια εξαιρετική πηγή αυτών των λιπαρών οξέων. Οι σύγχρονες πρακτικές και η καλύτερη αξιοποίηση των παραπροϊόντων, σε συνδυασμό με τον δείκτη nFifo, μπορούν όμως να εξασφαλίσουν την υψηλή διατροφική αξία του σολομού και να μειώσουν την πίεση στους φυσικούς πόρους. Έτσι, ο σολομός μπορεί να παραμείνει μια θρεπτική και βιώσιμη επιλογή για τη διατροφή μας, ακόμα και αν η παραγωγή του έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια.
Διαβάστε επίσης:
Το τρόφιμο που θωρακίζει τον εγκέφαλο των παιδιών – Μια φορά την εβδομάδα αρκεί
