Σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδόν 20 διαφορετικές μορφές ιδιωτικής ασφάλισης είναι πλέον υποχρεωτικές. Πρόκειται για μια πολιτική που δεν εφαρμόζεται στην Ελλάδα, γεγονός που εξηγεί εν μέρει και τη χαμηλότερη ανάπτυξη του ασφαλιστικού κλάδου στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Οι ασφαλίσεις αυτές αφορούν κυρίως την αστική ευθύνη επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Στόχος τους είναι να λειτουργούν ως δίχτυ ασφαλείας απέναντι σε οικονομικές αξιώσεις που μπορεί να προκύψουν στο πλαίσιο της επαγγελματικής δραστηριότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρόκειται για απρόβλεπτες καταστάσεις, οι οποίες χωρίς την ύπαρξη ενός ιδιωτικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου, ενδέχεται να έχουν καταστροφικές συνέπειες για τον επαγγελματία ή την επιχείρηση.
Γιατί καθίσταται υποχρεωτική σε άλλες χώρες
Αν σκεφτεί κανείς τα ελαττωματικά προϊόντα που μπορεί να προκαλέσουν ζημιές στους καταναλωτές, τα ιατρικά επαγγέλματα που ενδέχεται να κατηγορηθούν για λάθη, ή επαγγέλματα δημοσιότητας που συχνά αντιμετωπίζουν αξιώσεις για ηθική βλάβη, γίνεται σαφές ότι η επαγγελματική καθημερινότητα ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Και σε όλα αυτά τα παραδείγματα, η απουσία ασφαλιστικής κάλυψης μπορεί να οδηγήσει σε νομικές διαμάχες, οικονομική εξάντληση και εν τέλει, σε αδυναμία συνέχισης της δραστηριότητας.
Αυτό το πρόβλημα έχει ήδη αντιμετωπιστεί σε πολλές χώρες, όπου η νομοθεσία έχει θεσπίσει την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης για δεκάδες επαγγελματικούς κλάδους. Έτσι εξασφαλίζεται όχι μόνο η επιβίωση των επιχειρήσεων, αλλά και η προστασία της απασχόλησης, καθώς αποφεύγονται τα «λουκέτα» και οι συνέπειες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κοινωνική και οικονομική συνοχή.
Η λογική πίσω από την υποχρεωτικότητα είναι απλή: όταν μια δραστηριότητα είναι ασφαλισμένη, μπορεί να συνεχιστεί ακόμη και σε περίπτωση κρίσης. Οι θέσεις εργασίας διατηρούνται, οι επιχειρήσεις δεν καταρρέουν και οι πελάτες έχουν τη δυνατότητα αποζημίωσης χωρίς να εμπλέκονται σε πολυετείς δικαστικές διενέξεις με επισφαλή αποτελέσματα.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το ζήτημα έχει αρχίσει να απασχολεί ολοένα και περισσότερο την ασφαλιστική αγορά και τους αρμόδιους φορείς, οι οποίοι έχουν ήδη καταθέσει σχετικές εισηγήσεις για τη θέσπιση υποχρεωτικής κάλυψης σε συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών. Μια πρώτη θεσμική παρέμβαση έγινε πρόσφατα: από την 1η Ιουνίου 2025, τέθηκε σε ισχύ η υποχρεωτική ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών για τις επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ, με στόχο τη θωράκιση των οικονομικών δραστηριοτήτων απέναντι σε φαινόμενα όπως οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες.
Το μέτρο αυτό εκλαμβάνεται από την αγορά ως το πρώτο βήμα μιας ευρύτερης μεταρρυθμιστικής κατεύθυνσης που μπορεί να δώσει στην ιδιωτική ασφάλιση έναν πιο ουσιαστικό και συστημικό ρόλο στην ελληνική οικονομία. Άλλωστε, η ύπαρξη ενός σύγχρονου πλαισίου υποχρεωτικής κάλυψης, δεν σημαίνει περιορισμό της ελευθερίας επιλογής, αλλά κατοχύρωση της βιωσιμότητας επαγγελμάτων και επιχειρήσεων που λειτουργούν σε ένα διαρκώς πιο απαιτητικό και απρόβλεπτο περιβάλλον.
Διαβάστε επίσης
Προκαλέσατε ζημιά; Δείτε πότε και γιατί είναι απαραίτητη η ασφάλιση αστικής ευθύνης
Έχουν «ψιλά γράμματα» τα ασφαλιστήρια συμβόλαια; Ιδού η απάντηση
Τι προσφέρει ένα ομαδικό ασφαλιστήριο – Οι χρήσιμες συμπληρωματικές καλύψεις