Η εποχή της γρίπης ξεκίνησε πολύ νωρίς στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου τα πρώτα κρούσματα έχουν ήδη σημειωθεί από τον προηγούμενο μήνα θέτοντας την επιστημονική κοινότητα σε επιφυλακή.
Τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται ήδη από τον Οκτώβριο, περισσότερο από έναν μήνα πριν από την περίοδο που συνήθως αναμένεται η έναρξη της εποχής γρίπης σύμφωνα με τους επιδημιολόγους. Την αύξηση αυτή οδηγεί μια νέα παραλλαγή και, ενώ οι ιοί της γρίπης είναι γνωστό ότι εξελίσσονται πάντα (γι’ αυτό και κάθε έτος η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου αλλάζει), αυτή η παραλλαγή έχει συγκεντρώσει εντυπωσιακό αριθμό μεταλλάξεων σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ στην Ελλάδα εποχικές εξάρσεις γρίπης εμφανίζονται κατά τους χειμερινούς μήνες, από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο. Η δραστηριότητα της γρίπης συνήθως αρχίζει να αυξάνει κατά τον μήνα Ιανουάριο και κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο.
«Αυτή η παραλλαγή (η Κ) έχει εξελιχθεί λίγο πιο γρήγορα, με περισσότερες αλλαγές από όσες βλέπουμε συνήθως», λέει στο Time ο Jamie Lopez Bernal, σύμβουλος επιδημιολόγος στη Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA).
«Πρώιμα δεδομένα από το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν επικράτηση του αντιγονικά μετατοπισμένου κλάδου Κ του υπότυπου Α(Η3Ν2) στις ανιχνεύσεις, κάτι το οποίο ενδεχομένως υποδεικνύει αυξημένη μεταδοτικότητα. Τα Εθνικά Κέντρα Αναφοράς Γρίπης Νότιας και Βόρειας Ελλάδας ελέγχουν την ενδεχόμενη κυκλοφορία του εν λόγω κλάδου και στη χώρα μας» δήλωσε ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) Χρήστος Χατζηχριστοδούλου.
Τι είναι το στέλεχος «K» της γρίπης;
Επιστημονικά η παραλλαγή είναι γνωστή ως γρίπη Α, υποτύπος H3N2, στέλεχος K, ενώ πιο απλά αποκαλείται «στέλεχος K». Έχει επίσης εντοπιστεί στην Ιαπωνία, όπου οι υγειονομικές αρχές ανακοίνωσαν επιδημία γρίπης τον προηγούμενο μήνα.
Οι μεταλλάξεις σημαίνουν ότι η παραλλαγή διαφέρει κάπως από το ιικό υλικό που περιλαμβάνεται στα φετινά επικαροποιημένα εμβόλια. Στα τέλη Οκτωβρίου, Καναδοί επιστήμονες προειδοποίησαν ότι οι μεταλλάξεις αυτές απαιτούν στενή παρακολούθηση, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής αλληλούχησης του ιικού DNA και ελέγχων για το αν τα τρέχοντα εμβόλια παραμένουν αποτελεσματικά.
Στις 12 Νοεμβρίου, ο Jamie Lopez Bernal και οι συνάδελφοί του στην UKHSA δημοσίευσαν προκαταρκτικά αποτελέσματα από το Ηνωμένο Βασίλειο που δείχνουν ότι, μέχρι στιγμής, ο εμβολιασμός εξακολουθεί να παρέχει σημαντική προστασία έναντι νοσηλείας και σοβαρής νόσησης.
Ωστόσο, σημειώνουν ότι το επίπεδο προστασίας έχει ελαφρώς διαφοροποιηθεί. Προομοιάζει με αυτό που συνήθως παρατηρείται προς το τέλος της εποχής γρίπης, όταν η αποτελεσματικότητα του εμβολίου και η κάλυψη που αυτό προσφέρει εξασθενούν.
Τι σημαίνει αυτή η αδυναμία του εμβολίου που εκδηλώνεται μάλλον νωρίτερα από το αναμενόμενο διάστημα; Είναι πιθανό η φετινή γρίπη να είναι πιο δύσκολη λόγω αυτής της συνθήκης;
«Η γρίπη είναι διαβόητα απρόβλεπτη, οπότε είναι πολύ δύσκολο να πούμε τι θα συμβεί», λέει ο Jamie Lopez Bernal. Είναι πιθανό «ότι έχουμε μια πρώιμη περίοδο γρίπης που θα τελειώσει επίσης νωρίτερα, αλλά το γεγονός ότι έχουμε πρώιμη δραστηριότητα από τη μία πλευρά και ότι υπάρχει αυτός το ανησυχητικό στέλεχος Κ από την άλλη, αυξάνει την πιθανότητα για μια πιο έντονη εποχή γρίπης από το συνηθισμένο» συμπληρώνει.
Η Δρ. Antonia Ho, καθηγήτρια και σύμβουλος λοιμωδών νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, προσθέτει ότι οι πρώιμες εποχές γρίπης συνήθως σημαίνουν ότι περισσότερα άτομα νοσούν. Επιπλέον, περίοδοι που προκαλούνται από ιούς τύπου H3N2, όπως αυτή, τείνουν να πλήττουν ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους.
Έχει περάσει τον Ατλαντικό το στέλεχος K της γρίπης;
Σύμφωνα με το Time κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κυβερνητικής αναστολής λειτουργίας, ο ιστότοπος παρακολούθησης της γρίπης του CDC δεν έχει ενημερωθεί. Από τις 13 Νοεμβρίου, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία προέρχονται από την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, όταν η δραστηριότητα της γρίπης ήταν χαμηλή.
Ωστόσο, η έκθεση επιτήρησης γρίπης του Τμήματος Υγείας της Πολιτείας της Νέας Υόρκης για την εβδομάδα έως την 1η Νοεμβρίου έδειξε αύξηση των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων γρίπης κατά 49% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Οι νοσηλείες λόγω γρίπης αυξήθηκαν κατά 71%, φτάνοντας περίπου στα αντίστοιχα επίπεδα της ίδιας περιόδου πέρυσι. Τα δεδομένα δεν περιλαμβάνουν λεπτομερή υποτυποποίηση, οπότε δεν μπορούν να δείξουν αν η νέα παραλλαγή έχει φτάσει εκεί.
Πώς να προστατευτούμε από τη γρίπη
Ο ΕΟΔΥ παραμένει σε εγρήγορση για την παρακολούθηση της κατάστασης και κάνει ισχυρή σύσταση για εμβολιασμό κατά της γρίπης στις ομάδες υψηλού κινδύνου, καθώς και για τήρηση των μέτρων πρόληψης λοιμώξεων αναπνευστικού. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ ο εμβολιασμός κατά της εποχικής γρίπης είναι το καλύτερο και ασφαλέστερο διαθέσιμο μέσο πρόληψης της νόσου.
Επειδή ο ιός της γρίπης μπορεί να υποστεί μεταλλάξεις, ο εμβολιασμός είναι αναγκαίο να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με έμφαση στις ομάδες αυξημένου κινδύνου, σύμφωνα με την ετήσια εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας.
Διαβάστε επίσης
Εμβολιασμός: Για ποιες 3 αναπνευστικές λοιμώξεις είναι αναγκαίος – Πότε πρέπει να γίνει
Εποχική γρίπη: Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν φέτος – Η ειδικός εξηγεί
Γιατί ορισμένοι ιοί της γρίπης είναι πιο επικίνδυνοι από άλλους; Οι ειδικοί απαντούν
