Η καρδιακή ανακοπή παραμένει μία από τις πιο απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Εκδηλώνεται ξαφνικά και απαιτεί άμεση αντίδραση από όσους βρίσκονται κοντά στον πάσχοντα. Παρά τη σημαντική πρόοδο στην επείγουσα ιατρική, η μάχη για την επιβίωση κρίνεται σε λίγα μόλις λεπτά, δηλαδή (πολύ) πριν φτάσει το ασθενοφόρο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η συστηματική συλλογή δεδομένων και η κατανόηση των τοπικών τάσεων είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της «αλυσίδας επιβίωσης». Εκτεταμένη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Emergency Medicine Journal εξετάζει ακριβώς αυτό: τη συχνότητα, την έκβαση και τα χαρακτηριστικά των εξωνοσοκομειακών καρδιακών ανακοπών στη Βιέννη, από τον Ιανουάριο του 2019 έως τον Δεκέμβριο του 2023.
Κατά την εν λόγω πενταετία, η υπηρεσία έκτακτης ανάγκης της πόλης πραγματοποίησε Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) σε 7.433 ασθενείς -περίπου 77 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους κάθε χρόνο. Πρόκειται για υψηλότερη επίπτωση σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες και με άλλα ευρωπαϊκά συστήματα, γεγονός που υποδηλώνει τόσο την πιο συστηματική καταγραφή όσο και την πιθανή πραγματική αύξηση των περιστατικών. Ωστόσο, τα ποσοστά επιβίωσης παραμένουν αξιοσημείωτα σταθερά:
- 24,8% σημείωσαν αποκατάσταση στη κυκλοφορία του αίματος (ROSC)
- 9,3% εξήλθαν ζωντανοί από το νοσοκομείο
- 6,8% επέστρεψαν με καλή νευρολογική λειτουργία (Κατηγορία εγκεφαλικής απόδοσης -CPC -1 ή 2)
Με απλά λόγια, περίπου 1 στους 10 ασθενείς, τελικά, επιβιώνει. Όμως, η μελέτη αναδεικνύει μια κατηγορία ασθενών που, υπό ιδανικές συνθήκες, έχει εντυπωσιακά υψηλά ποσοστά επιβίωσης. Συγκεκριμένα, όταν η ανακοπή συμβαίνει μπροστά σε κάποιον τρίτο, υπάρχει πιθανή καρδιακή αιτία, και ο αρχικός ρυθμός είναι απινιδώσιμος, τότε οι πιθανότητες αλλάζουν δραματικά. Σε αυτή την ομάδα:
- 67,5% σημείωσαν αποκατάσταση στη κυκλοφορία του αίματος (ROSC)
- 39% εξήλθαν ζωντανοί από το νοσοκομείο
- 29,6% επέστρεψαν με καλή νευρολογική λειτουργία (Κατηγορία εγκεφαλικής απόδοσης -CPC -1 ή 2)
Ουσιαστικά, 4 στους 10 σώζονται και 3 από αυτούς ανακτούν πλήρως τη λειτουργικότητά τους. Το εύρημα αναδεικνύει πως, όταν η αντίδραση είναι άμεση και οι συνθήκες ευνοϊκές, τα αποτελέσματα μπορούν να βελτιωθούν θεαματικά.
Ο χρόνος και ο τόπος καθορίζουν την έκβαση
Το σημείο όπου σημειώνεται η ανακοπή αποδεικνύεται κρίσιμο. Η πλειονότητα των περιστατικών (81,6%) συμβαίνει στο σπίτι, δηλαδή σε ένα περιβάλλον όπου συχνά απουσιάζουν οι μάρτυρες ή η διαθέσιμη άμεση βοήθεια. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και η ηλικία. Η επιβίωση μειώνεται από 17% στους νεότερους και μεσήλικες ασθενείς σε μόλις 2,7% στους άνω των 80 ετών.
Συνοπτικά, οι παράγοντες που συνδέθηκαν με την επίτευξη καλύτερης έκβασης: παρουσία μάρτυρα, απινιδώσιμος αρχικός ρυθμός, ταχεία διασωλήνωση, έγκαιρη φαρμακευτική αγωγή, και γρήγορη έναρξη αερισμού των πνευμόνων από επαγγελματίες διασώστες. Ταυτόχρονα, οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η άμεση βοήθεια από πολίτες παραμένει καθοριστική, ειδικά σε ένα περιβάλλον όπου ο χρόνος άφιξης του ασθενοφόρου μπορεί να αποδειχθεί καίριος.
Συμπέρασμα
Η εκπαίδευση των πολιτών στην ΚΑΡΠΑ, η άμεση χρήση απινιδωτή και η υψηλής ποιότητας προνοσοκομειακή φροντίδα μπορούν πραγματικά να αλλάξουν την έκβαση ενός περιστατικού καρδιακής ανακοπής.
Διαβάστε επίσης
Καρδιακή ανακοπή – Με ΚΑΡΠΑ όλοι μπορούμε να σώσουμε μία ζωή
Καρδιακή ανακοπή: Δύο συμπτώματα που προειδοποιούν 24 ώρες νωρίτερα
