Πλέον όμως έχει ανακύψει το ζήτημα της μικροβιακής αντοχής και των ανθεκτικών μικροβίων, μικροβίων που αποτελούν καθημερινό πρόβλημα στην αντιμετώπιση των ασθενών στα νοσοκομεία, ενώ μεγάλο είναι και το πρόβλημα στην κοινότητα, τόνιζε ο ειδικός.
«Τα εμβόλια υπήρξαν καθοριστικά για την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας. Τώρα καλούνται να διαδραματίσουν έναν νέο ρόλο: να προστατεύσουν την ανθρωπότητα από τη μικροβιακή αντοχή», τόνισε ο Απτχος ε.α. Δημήτριος Χατζηγεωργίου, Ειδικός Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Επίτιμος Διευθυντής Υγειονομικού ΓΕΕΘΑ και Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΔΥ, στην ομιλία του «Εμβόλια: Μια στρατηγική για την αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής».
Στην ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής συμμετέχουν πλεόν και τα ζώα, οι άνθρωποι, τα λύματα, ένας πολύπλοκος κύκλος στον οποίο συμμετέχουν πολλοί παράγοντες και πλέον ονομάζουμε Ενιαία Υγεία εξήγησε ο κύριος Χατζηγεωργίου διερωτόμενος εάν οδεύουμε πλέον προς το τέλος των αντιβιοτικών.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι όσο αυξάνεται η κάλυψη του πληθυσμού με αντιγριπικό, τόσο μειώνεται η ζήτηση αντιβιοτικών, ενώ μειώνονται και τα ανθεκτικά βακτήρια, είπε, ενώ τόνισε ότι θα έχουμε 2,5 δις λιγότερες συνταγές αντιβιοτικών με ορθή στρατηγική εμβολιασμού.
Η συμβολή των εμβολίων στη μακροζωία
Ανατρέχοντας στην ιστορική πορεία της δημόσιας υγείας, ο κ. Χατζηγεωργίου επισήμανε ότι «η αύξηση του προσδόκιμου ζωής δεν οφείλεται μόνο στην πρόοδο της ιατρικής, αλλά κυρίως στην πρόληψη των μεταδοτικών νοσημάτων μέσω των εμβολίων». Παρουσιάζοντας στοιχεία από διεθνείς μελέτες, ανέφερε ότι η εκρίζωση ασθενειών όπως η ευλογιά και η πολιομυελίτιδα μείωσε δραστικά τη θνησιμότητα, ενώ τα εμβόλια «μεταφράζονται σε εκατομμύρια ζωές που σώθηκαν». Παράλληλα, όπως ανέφερε, «η πανδημία της COVID-19 υπήρξε η πιο πρόσφατη και αξιοσημείωτη απόδειξη της δύναμης των εμβολίων. Έσωσαν εκατομμύρια ζωές και απέτρεψαν τη μαζική κατάρρευση των συστημάτων υγείας».
Η επανάσταση και το αδιέξοδο των αντιβιοτικών
Αναφερόμενος στη σημασία των αντιβιοτικών, ο κ. Χατζηγεωργίου υπογράμμισε ότι «υπήρξαν πραγματική επανάσταση στην ιατρική. Χάρη σε αυτά κατέστησαν δυνατές οι μεταμοσχεύσεις, οι χημειοθεραπείες, οι χειρουργικές επεμβάσεις υψηλού κινδύνου και η επιβίωση πρόωρων νεογνών». Μετέτρεψαν την ιατρική από διαγνωστική και προγνωστική επιστήμη σε θεραπευτική.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η υπερβολική και λανθασμένη χρήση τους μάς φέρνει πλέον αντιμέτωπους με μια νέα απειλή. «Η μικροβιακή αντοχή είναι η σιωπηλή πανδημία του 21ου αιώνα. Εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από λοιμώξεις που δεν ανταποκρίνονται πλέον στα φάρμακα. Αν δεν δράσουμε άμεσα, οδεύουμε προς το τέλος της εποχής των αντιβιοτικών». Σχολιάζοντας τη σχέση των μικροοργανισμών με τα φάρμακα, σημείωσε ότι «ενώ κάθε νέο αντιβιοτικό συνοδεύεται γρήγορα από την εμφάνιση ανθεκτικών στελεχών, τα εμβόλια παραμένουν αποτελεσματικά για δεκαετίες χωρίς να αναπτύσσεται αντοχή».
Στο σημείο αυτό, ο κ. Χατζηγεωργίου αναφέρθηκε στους στρατηγικούς στόχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη σύνδεση των εμβολίων με την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής, οποίοι εστιάζουν σε 3 άξονες:
- Διεύρυνση της χρήσης των εμβολίων ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη επίδραση στην μικροβιακή αντοχή.
- Ανάπτυξη νέων εμβολίων ώστε να συνεισφέρουν στην πρόληψη της εμφάνισης της αντοχής.
- Μεγιστοποίηση της διασποράς της γνώσης όσον αφορά την επίδραση των εμβολίων στην μικροβιακή αντοχή.
Τα εμβόλια ως στρατηγική απέναντι στην αντοχή
Ο ομιλητής εξήγησε ότι τα εμβόλια μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση της μικροβιακής αντοχής, περιορίζοντας την ανάγκη για αντιβιοτικά. «Κάθε λοίμωξη που προλαμβάνεται, είναι μια θεραπεία που δεν χρειάζεται. Κάθε συνταγή που αποφεύγεται, είναι μια μικρότερη πιθανότητα να δημιουργηθεί αντοχή», ανέφερε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπως παρουσίασε, η ευρύτερη χρήση των εμβολίων μπορεί να μειώσει τη συνολική κατανάλωση αντιβιοτικών κατά 22%. «Δεν μιλάμε για μια θεωρητική συμβολή. Πρόκειται για εκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών που δεν θα χρειαστεί να χορηγηθούν».
Παραθέτοντας συγκεκριμένα παραδείγματα, ο κ. Χατζηγεωργίου αναφέρθηκε στο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο (PCV13), το οποίο «δεν μείωσε μόνο τα περιστατικά διεισδυτικής νόσου στα παιδιά, αλλά και τη χρήση αντιβιοτικών, περιορίζοντας τα ανθεκτικά στελέχη». Ανέφερε, επίσης, ότι «η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης για τη γρίπη οδηγεί σε σημαντική μείωση των συνταγών αντιβιοτικών, αλλά και της μικροβιακής αντοχής», προσθέτοντας πως «όσο περισσότεροι εμβολιάζονται, τόσο λιγότερα φάρμακα χρειάζονται».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Χατζηγεωργίου και στις νέες τεχνολογίες. «Από τα κλασικά εμβόλια του 20ού αιώνα περάσαμε στις πλατφόρμες mRNA και στα νανοσωματίδια. Αυτές οι τεχνολογίες ανοίγουν νέους δρόμους για την ανάπτυξη εμβολίων απέναντι σε πολυανθεκτικά παθογόνα».
