Ο ίλιγγος και η ζάλη αποτελούν ιδιαίτερα συχνές αιτίες επίσκεψης στο ωτορινολαρυγγολογικό ιατρείο, πολλές φορές μάλιστα ως επείγον περιστατικό.
Έρευνες δείχνουν ότι έως και το 80% του γενικού πληθυσμού έχει παρουσιάσει τουλάχιστον μια κρίση ιλίγγου. Και τα δύο φύλα επηρεάζονται, με τις γυναίκες ελαφρώς συχνότερα, ενώ οι κρίσεις αφορούν κυρίως άτομα μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας.
Η αιφνίδια εμφάνιση και η ένταση των συμπτωμάτων οδηγούν συχνά τους ασθενείς στη σύγχυση των δύο εννοιών. Έτσι, είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι διαφέρουν μεταξύ τους και ότι αποτελούν συμπτώματα, όχι παθήσεις.
Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ιλίγγου και ζάλης;
Ο ίλιγγος είναι το αίσθημα περιστροφής, είτε του ίδιου του ατόμου είτε του περιβάλλοντος. Η ζάλη αποτελεί μία πιο ακαθόριστη έννοια που, εκτός του ιλίγγου, είναι δυνατόν να συμπεριλαμβάνει και άλλα συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ναυτία, απάθεια, τάση για λιποθυμία κ.ά.
Ο ίλιγγος διακρίνεται σε περιφερικό και κεντρικό. Ο περιφερικός ίλιγγος (προσβάλλεται ο λαβύρινθος ή το αιθουσαίο νεύρο) χαρακτηρίζεται από έντονη συμπτωματολογία με εμετούς, ναυτία, πιθανή βαρηκοΐα, εμβοές και αστάθεια που διαρκούν από λεπτά έως μέρες. Είναι ο συχνότερα απαντώμενος ίλιγγος.
Ο κεντρικός ίλιγγος (πάσχει το κεντρικό νευρικό σύστημα) είναι πιο ήπιος, κρατάει περισσότερο χρόνο και συνοδεύεται από ευρύ φάσμα συμπτωμάτων όπως πονοκέφαλος, απάθεια, αδυναμία του σώματος, διπλωπία, μουδιάσματα (προσώπου-άκρων), δυσκολία στην ομιλία κ.ά.
Μια τυπική κρίση ιλίγγου χαρακτηρίζεται από έντονο αίσθημα περιστροφής το οποίο συνυπάρχει με έντονη εφίδρωση, ναυτία, εμετούς, κακουχία και αίσθημα φόβου και αγωνίας. Τα συμπτώματα αυτά συχνά οδηγούν τον πάσχοντα στην ακινητοποίηση και τον περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση της πάθησης έχει μεγάλη σημασία η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού από τον ασθενή και το περιβάλλον του, από τον ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο ιατρό.
Καταρχάς, θα πρέπει να προσδιοριστεί η χρονική διάρκεια του ιλίγγου. Έτσι, ίλιγγοι λίγων δευτερολέπτων συνήθως οφείλονται σε καλοήθη ίλιγγο θέσεως (η συνηθέστερη αιτία περιφερικού ιλίγγου), λίγων λεπτών σε αιθουσαία ημικρανία που συνήθως συνοδεύεται από ημικρανιακή αύρα και φωτοφοβία, ολίγων ωρών σε σύνδρομο Meniere (χαρακτηριστικό του είναι το μακρύ ιστορικό και η επαναληψιμότητα των κρίσεων στον χρόνο) και ολίγων ημερών σε αιθουσαία νευρίτιδα.
Ακολούθως και μέσω της κλινικής εξέτασης, διερευνάται η ύπαρξη συνοδών συμπτωμάτων όπως νυσταγμός οφθαλμών, βαρηκοΐα, εμβοές, νευρολογικές διαταραχές κ.ά., έτσι ώστε ο ειδικός να κατευθυνθεί και να προσδιορίσει την αιτία που προκαλεί τον ίλιγγο.
Σε αρκετές περιπτώσεις θα απαιτηθεί εργαστηριακός απεικονιστικός και νευροωτολογικός έλεγχος, ενώ μεγάλη βοήθεια παρέχει και η δοκιμασία Dix-Hollpike.
Ανάλογα με τα ευρήματα, απαραίτητη είναι και η συνεργασία με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων όπως νευρολόγους, καρδιολόγους, ορθοπεδικούς, κ.λπ., ώστε να βρεθεί η αιτία του ιλίγγου και να αντιμετωπισθεί σωστά ο ασθενής.
Ποιες είναι οι πιο συνήθεις αιτίες ιλίγγου;
Περιφερικός ίλιγγος
- Καλοήθης ίλιγγος θέσεως
- Σύνδρομο Meniere
- Αιθουσαία νευρίτιδα
- Φλεγμονές ωτός
- Τραύμα
Κεντρικός ίλιγγος
- Ημικρανία
- Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Όγκοι εγκεφάλου
- Παρεγκεφαλίτιδα
Άλλες αιτίες
- Μεταβολικές παθήσεις
- Ορθοστατική υπόταση
- Αυτοάνοσα
- Παρενέργειες από λήψη φαρμάκων (αμινογλυζίτες, βαρβιτουρικά, διουρητικά, αντιυπερτασικά)
- Ψυχογενή αίτια
Παρότι ο ίλιγγος είναι ένα ιδιαίτερα έντονο και αιφνίδιο σύμπτωμα για τον ασθενή, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν συνδέεται με αίτια τόσο σοβαρά για την υγεία και μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με την κατάλληλη ιατρική φροντίδα.
Διαβάστε επίσης
Σας έπιασε μια ζάλη; Τι μπορεί να φταίει – Οι συνήθεις ύποπτοι
Ίλιγγος: Οι συχνότερες μορφές – Οι καλύψεις του ασφαλιστικού συμβολαίου
Ημικρανίες: Ο παράγοντας που προκαλεί «πυροτεχνήματα» στο κεφάλι μας – 6 tips διαχείρισης
