Οι πιο μικρές και καθημερινές στιγμές στη ρουτίνα ενός ζευγαριού, ειδικά εάν είναι αρκετά χρόνια μαζί, είναι και αυτές που που αλλάζουν σιγά-σιγά τον συναισθηματικό τόνο και τις προσδοκίες μέσα σε μια σχέση.
Μπορεί να είναι ανεπαίσθητες, αλλά αποτελούν το πραγματικό σκελετό μιας σχέσης που επιτρέπει και στους δύο να εξερευνήσουν, να επεκταθούν και να εξελιχθούν, ακόμα και σε μια μακροχρόνια σχέση. Ο Δρ. Mark Travers, Ph.D., ψυχολόγος, αναλύει δύο τέτοιες συμπεριφορές που βοηθούν μια σχέση να εξελιχθεί και να ευδοκιμήσει μέσα στο χρόνο, χωρίς να φθαρεί.
Ρωτήστε, μην κάνετε υποθέσεις
Στις μακροχρόνιες σχέσεις, η οικειότητα δημιουργεί ένα άνετο κλίμα, ωστόσο μπορεί επίσης να δημιουργεί υποθέσεις. Πολλά ζευγάρια πέφτουν στην παγίδα να κάνουν δηλώσεις και όχι ερωτήσεις, που δεν αποκαλύπτουν το ενδιαφέρον παρά μόνο αποκαλύπτουν ένα σχόλιο. «Φανταστείτε να ρωτάτε τον σύντροφό σας: “Τι σου συμβαίνει σήμερα;” αντί για “Είσαι πάλι απόμακρος”. Παρατηρείτε τη διαφορά;» λέει ο ειδικός.
Όταν αντικαθιστούμε την κρίση με γνήσια περιέργεια, δίνουμε στον σύντροφό μας χώρο να εμφανιστεί ως ένα δυναμικό, μεταβαλλόμενο άτομο. Όχι η εκδοχή του που έχουμε στο μυαλό μας, αλλά η εκδοχή που είναι εδώ, τώρα, μαζί μας στο παρόν.
Σε μια μελέτη του 2017 που δημοσιεύθηκε στο Social and Personality Psychology Compass διαπιστώθηκε ότι το αίσθημα ότι κάποιος μας καταλαβαίνει δε σημαίνει και απαραίτητα ότι αυτό ισχύει. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι συχνά νιώθουν ότι δεν τους «διαβάζουν», ακόμα και όταν οι άλλοι τους καταλαβαίνουν, και το αντίστροφο. Αυτό συμβαίνει επειδή η αίσθηση ότι μας καταλαβαίνουν δεν διαμορφώνεται μόνο από αυτά που λένε οι άλλοι, αλλά και από το συναισθηματικό μας ιστορικό, το πλαίσιο των σχέσεων μας και το πόσο ασφαλείς νιώθουμε να εκφραστούμε.
Ένα τελετουργικό που προτείνει ο ψυχολόγος για να διατηρηθεί αυτή η οικειότητα και η κατανόηση περιλαμβάνει αυτές τις απλές ερωτήσεις όπως:
- «Για τι είσαι περήφανος αυτή την εβδομάδα;»
- «Τι σου είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή;»
«Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι απλές ερωτήσεις δείχνουν στον σύντροφό σας ότι υπάρχει αποδοχή και χώρος για τα συναισθήματά του και ότι νοιάζεστε αρκετά για τον εσωτερικό του κόσμο ώστε να κατανοείτε βαθιά τις πολυπλοκότητές του» τονίζει.
Κάντε μια παύση πριν αντιδράσετε
Ένα κακόβουλο σχόλιο ή μια προσβολή πυροδοτεί το νευρικό μας σύστημα. Ως αποτέλεσμα, θα απαντήσουμε παρορμητικά, ξεστομίζοντας κάτι που πιθανώς αργότερα θα μετανιώσουμε. Τι κάνει τη διαφορά; Μια μικρή παύση. «Απλά πάρτε μια βαθιά ανάσα και πείτε: “Δώσε μου ένα λεπτό πριν απαντήσω”» λέει ο Δρ. Mark Travers. Μια παύση συχνά αποτρέπει την περαιτέρω κλιμάκωση και δημιουργεί χώρο για ενσυναίσθηση και πιο υγιείς συμπεριφορικές επιλογές.
Όπως εξηγεί στη συνέχεια, «αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να καταστέλλετε τα συναισθήματά σας, αλλά να δώσετε στον εαυτό σας λίγο χρόνο για να τα επεξεργαστείτε πριν σας κυριεύσουν εντελώς. Η παύση σάς δίνει την ευκαιρία να μεταβείτε από μια κατάσταση αυτόματου πιλότου σε μια κατάσταση ενεργού δράσης. Εξακολουθείτε να αισθάνεστε, αλλά τώρα επιλέγετε την αντίδρασή σας αντί να σας κυριεύει το συναίσθημα».
Μια μελέτη του 2018 σχετικά με την ενσυνειδητότητα (mindfulness), το να είμαστε δηλαδή παρόντες στη στιγμή χωρίς κρίση, υπογραμμίζει ότι αυτό το είδος σκόπιμης παύσης παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της αντίδρασης στο άγχος. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τα ζευγάρια να διαχειριστούν τους καυγάδες: «Όταν τα ζευγάρια χρησιμοποιούν εργαλεία mindfulness, είναι πιο πιθανό να ανταποκρίνονται με προσοχή παρά να αντιδρούν συναισθηματικά. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε στιγμές υψηλού κινδύνου για τη σχέση, όπου η αντιδραστικότητα μπορεί εύκολα να διαταράξει τη σύνδεση» τονίζει ο ειδικός.
Ο ψυχολόγος προτείνει να δοκιμάσουμε τα εξής:
- Εφαρμόστε τον «κανόνα των 3 αναπνοών»: «Όταν νιώσετε ενοχλημένοι, εισπνεύστε αργά μετρώντας μέχρι το τρία, εκπνεύστε μετρώντας μέχρι το τρία, τρεις φορές. Αυτό σας δίνει χρόνο να νιώσετε πιο συναισθηματικά ισορροπημένοι και με καθαρό μυαλό».
- Ασκηθείτε στην αυτοκριτική: «Ρωτήστε τον εαυτό σας: “Η αντίδρασή μου έχει να κάνει με τη σύνδεση ή τον έλεγχο;” Αυτό σας επιτρέπει επίσης να επιβραδύνετε και να επιλέξετε μια πιο συγκαταβατική αντίδραση που προστατεύει τη σχέση σας».
Αυτή η απλή παύση μπορεί να σας γλιτώσει από το να πείτε κάτι που χτίζει ένα συναισθηματικό τείχος, ενώ αυτό που πραγματικά θέλατε ήταν μια γέφυρα, καταλήγει.
Διαβάστε επίσης
Πέντε πράγματα που κάνουν τα ευτυχισμένα ζευγάρια κάθε Σαββατοκύριακο σύμφωνα με έναν ψυχολόγο
Δύο επικίνδυνες σιωπές που απειλούν τη σχέση – Ένας ψυχολόγος εξηγεί
Γάμος χωρίς καβγάδες: Βρήκαν οι Clooneys το μυστικό της ευτυχισμένης ζωής;
