Ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως και προκαλείται κυρίως από τους τύπους HPV 16 και 18, ενώ η μόλυνση με υψηλού κινδύνου HPV μπορεί να οδηγήσει σε προκαρκινικές αλλοιώσεις και τελικά σε καρκίνο.
Συνολικά έχουν εντοπιστεί περισσότεροι από 200 τύποι HPV και περισσότεροι από 40 τύποι από αυτούς μολύνουν το γεννητικό σύστημα. Οι HPV 16 και 18 είναι οι δύο κύριοι ογκογενείς τύποι και ευθύνονται για το 77% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας – κυρίως το πλακώδες καρκίνωμα. Σε συνδυασμό με τους HPV 31, 33, 45, 52 και 58, αντιπροσωπεύουν το 94,9% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας.
Ο εμβολιασμός κατά του HPV θεωρείται βασικό μέτρο πρόληψης και γίνεται κυρίως σε εφήβους, με κάποιες χώρες να προσφέρουν πρόγραμμα εμβολιασμού και για ενήλικες. Στην Ευρώπη είναι εγκεκριμένα τρία εμβόλια (διδύναμο, τετραδύναμο, εννιαδύναμο) που καλύπτουν τους κυριότερους τύπους HPV υψηλού κινδύνου.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα υπήρχαν περιορισμένα στοιχεία για το αν και πόσο προστατεύει το εμβόλιο άτομα με ανοσοκαταστολή, όπως μεταμοσχευμένους, καρκινοπαθείς σε ύφεση ή ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία. Αυτές οι ομάδες θεωρούνται υψηλού κινδύνου, καθώς είναι πιο ευάλωτες σε λοιμώξεις και HPV-σχετιζόμενους καρκίνους.
Μια νέα συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) έρχεται να δώσει απαντήσεις. Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα από 27 μελέτες που δημοσιεύθηκαν την τελευταία δεκαετία σε διαφορετικές χώρες και περιλάμβαναν ευρύ φάσμα ανοσοκατασταλμένων πληθυσμών.
Τι έδειξε η μελέτη
- Ανοσολογική απόκριση: Τα περισσότερα ανοσοκατασταλμένα άτομα που εμβολιάστηκαν ανέπτυξαν υψηλά ποσοστά αντισωμάτων (συχνά 100% ή σχεδόν 100%), συγκρίσιμα με τους υγιείς.
- Ασφάλεια: Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν εξαιρετικά σπάνιες και δεν σχετίζονταν με το εμβόλιο. Οι συνηθέστερες παρενέργειες ήταν ήπιες, όπως πόνος ή ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης, αλλά και συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, κόπωση ή ναυτία.
- Δεδομένα για καρκίνο: Η προστασία έναντι προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου του τραχήλου παραμένει ασαφής, καθώς οι σχετικές μελέτες είναι λίγες και τα στοιχεία πολύ περιορισμένα.
Τι σημαίνει στην πράξη
Οι συγγραφείς υπογραμμίζουν ότι τα δεδομένα είναι χαμηλής έως πολύ χαμηλής αξιοπιστίας λόγω διαφορών στις ομάδες συμμετεχόντων, στις ανοσοκατασταλτικές θεραπείες και στον χρόνο χορήγησης του εμβολίου. Παρ’ όλα αυτά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο HPV εμβολιασμός είναι γενικά ασφαλής και προκαλεί ικανοποιητική ανοσοαπόκριση σε ανοσοκατασταλμένα άτομα.
Η έρευνα επιβεβαιώνει τη σημασία του HPV εμβολιασμού σε ειδικούς πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, όπως οι ανοσοκατασταλμένοι, αλλά απαιτείται περαιτέρω μελέτη για την ακριβή εκτίμηση της προστασίας από καρκίνο. Η συνεχής παρακολούθηση και η εστίαση σε υποομάδες ανοσοκατασταλμένων θα βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση των στρατηγικών πρόληψης.
Διαβάστε επίσης
Συναγερμός από τους γιατρούς για επικίνδυνες σεξουαλικές πρακτικές που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου
Καρκίνος τραχήλου μήτρας: Η θεραπεία που μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής κατά 30%
Καρκίνος τραχήλου μήτρας: «Κλειδί» ο εμβολιασμός των 15χρονων κοριτσιών για την εξάλειψη του ιού HPV
