Ο καρκίνος του δέρματος προκαλείται συνήθως από βλάβες στα κύτταρα του δέρματος λόγω υπεριώδους ακτινοβολίας. Ωστόσο, μία πρόσφατη μελέτη έριξε φως σε μία άλλη πιθανή αιτία: Τον ιό ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine, επικεντρώθηκε σε μία 34χρονη γυναίκα που είχε διαγνωστεί με περισσότερους από 40 καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα (SCC), τον δεύτερο πιο συχνό τύπο καρκίνου του δέρματος. Η ασθενής είχε επίσης πολλά εξογκώματα παρόμοια με κονδυλώματα στο στόμα και στο δέρμα, τα οποία αποδόθηκαν σε μόλυνση από τον ιό HPV.
Ο ιός HPV αποτελεί μια κοινή ομάδα ιών που μπορεί να προσβάλλει το δέρμα και άλλα μέρη του σώματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκαλεί προβλήματα ή συμπτώματα, αλλά ορισμένοι τύποι μπορούν να οδηγήσουν σε κονδυλώματα και συνδέονται με συγκεκριμένους καρκίνους, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.
Η γυναίκα παραπέμφθηκε από τον γιατρό της σε μία ομάδα ερευνητών που ανέλαβε τη μελέτη, έχοντας ήδη υποβληθεί σε πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις και θεραπείες ανοσοθεραπείας για να αφαιρεθεί ένας μεγάλος καρκίνος των πλακωδών κυττάρων στο μέτωπό της, ο οποίος επανεμφανιζόταν συνεχώς. Ο γιατρός της θεώρησε ότι αυτό ίσως οφείλονταν σε μία κατάσταση που δυσχέραινε την ικανότητα των ανοσοκυττάρων της να καταπολεμούν τους όγκους.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν γενετική ανάλυση του επαναλαμβανόμενου όγκου για να κατανοήσουν γιατί συνέχιζε να αναπτύσσεται. Συνήθως, οι όγκοι από πλακώδη κύτταρα φέρουν γενετικό αποτύπωμα που δείχνει ότι οι μεταλλάξεις τους προκλήθηκαν από υπεριώδη ακτινοβολία και αυτές οι μεταλλάξεις συνήθως οδηγούν την ανάπτυξή τους. Ωστόσο, ο καρκίνος αυτής της ασθενούς δεν είχε αυτά τα χαρακτηριστικά. Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μόλυνση από τον ιό HPV είχε ενσωματωθεί στο DNA του όγκου στο μέτωπό της και φαίνεται ότι ο ίδιος ο ιός προκάλεσε την καρκινική ανάπτυξη.
Υπάρχουν πάνω από 200 τύποι HPV, εκ των οποίων μόνο λίγοι συνδέονται με καρκίνους.
Μια μοναδική περίπτωση
Η περίπτωση αυτή είναι μοναδική, καθώς πολλοί παράγοντες επέτρεψαν στη μόλυνση από τον ιό HPV να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενο καρκίνο δέρματος. Η ασθενής είχε ιστορικό προβλημάτων υγείας από την παιδική ηλικία, γεγονός που τράβηξε το ενδιαφέρον των ερευνητών που μελετούσαν άτομα με διαταραχές του ανοσοποιητικού. Σε προηγούμενη μελέτη το 2017 διαπιστώθηκε ότι είχε κληρονομήσει μεταλλάξεις σε δύο γονίδια που συμμετέχουν στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού:
- ZAP70 – σχετίζεται με τη φυσιολογική λειτουργία των Τ-κυττάρων, τα οποία βοηθούν στην καταπολέμηση λοιμώξεων. Οι κληρονομημένες αλλαγές που εμποδίζουν τη λειτουργία του προκαλούν σοβαρή συνδυασμένη ανοσοανεπάρκεια, συνήθως διαγνωσμένη στην παιδική ηλικία. Η γυναίκα αυτή, όμως, ήταν στα τέλη των 20 και έγινε η μεγαλύτερη ασθενής με διάγνωση κατάστασης ZAP70.
- RNF168 – παίζει κρίσιμο ρόλο στην επιδιόρθωση του DNA.
Η ανάλυση έδειξε ότι η δεύτερη περίπτωση ήταν συνηθισμένη και δεν επηρεάζει την υγεία. Αντίθετα, στην πρώτη εξασθενούσε το ανοσοποιητικό της, επιτρέποντας στον HPV να αναπτυχθεί και να προκαλέσει καρκίνο.
Μετά από μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων, η γυναίκα ανάρρωσε πλήρως. Τα νέα Τ-κύτταρα αναγνώρισαν και κατέστρεψαν τα κύτταρα που είχαν μολυνθεί από τον ιό HPV, μαζί με τον καρκίνο.
Ο ρόλος του ανοσοποιητικού στον καρκίνο
Η ιστορία αυτή υπογραμμίζει τη σημασία του ανοσοποιητικού στην προστασία από τον καρκίνο. Ακόμα και ιοί που συνήθως είναι αβλαβείς μπορούν να προκαλέσουν επιθετικούς όγκους όταν το ανοσοποιητικό δεν λειτουργεί σωστά.
Η μελέτη δείχνει επίσης πώς η σύγχρονη γονιδιωματική τεχνολογία μεταμορφώνει την κατανόηση των ασθενειών και ανοίγει νέες προοπτικές για διάγνωση και θεραπεία. Οι ερευνητές προτείνουν ότι στο μέλλον, ασθενείς με επιθετικούς ή επαναλαμβανόμενους καρκίνους πλακώδους κυττάρου θα πρέπει να αξιολογούνται για τη λειτουργία των Τ-κυττάρων και την παρουσία HPV, ώστε να ωφεληθούν από θεραπείες ενίσχυσης του ανοσοποιητικού.
Διαβάστε επίσης
Τι αλλάζει στο χειρουργείο του καρκίνου τραχήλου της μήτρας – Πώς ωφελούνται οι ασθενείς
Ζάλη και ταχυκαρδία όταν σηκώνεστε; Τι σας συμβαίνει και πώς αντιμετωπίζεται
Ανησυχία από την επιστροφή των «εξαιρετικά αδύνατων» μοντέλων μόδας
