Μπορούμε τελικά να τρώμε άφοβα τις πατάτες ή ανεβάζουν τις τιμές του σακχάρου; Νεότερη μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας Harvard T.H. Chan ξεκαθαρίζει το τοπίο, προτείνοντας ότι αυτό που μετράει περισσότερο είναι η προετοιμασία της πατάτας και όχι το ίδιο το λαχανικό, αναφορικά με τον κίνδυνο εκδήλωσης του διαβήτη.
Συγκεκριμένα, μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο BMJ, συμπέρανε ότι οι τηγανητές πατάτες συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2, όχι όμως και οι άλλες μορφές προετοιμασίας της πατάτας. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι η αντικατάσταση οποιασδήποτε μορφής πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ενώ προηγούμενες μελέτες υποδείκνυαν μια σχέση μεταξύ της πατάτας και του διαβήτη, τα στοιχεία ήταν ασυνεπή και συχνά δεν περιλάμβαναν λεπτομέρειες σχετικά με τις μεθόδους μαγειρέματος και τις πιθανές επιπτώσεις της αντικατάστασης του λαχανικού με άλλα τρόφιμα. «Η μελέτη μας προσφέρει βαθύτερες και πιο ολοκληρωμένες πληροφορίες, εξετάζοντας διαφορετικούς τύπους πατάτας, παρακολουθώντας τη διατροφή επί δεκαετίες και διερευνώντας τις επιπτώσεις της αντικατάστασης της πατάτας με άλλα τρόφιμα», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας Δρ. Seyed Mohammad Mousavi, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Διατροφής. «Μετατοπίζουμε τη συζήτηση από το “Είναι η πατάτα καλή ή κακή;” σε ένα πιο λεπτό και χρήσιμο ερώτημα: Πώς παρασκευάζεται και με τι μπορούμε να την αντικαταστήσουμε»
Η μεθοδολογία της έρευνας
Οι επιστήμονες διερεύνησαν τη διατροφή και τα αποτελέσματα του διαβήτη σε 205.107 άνδρες και γυναίκες που συμμετείχαν στις μελέτες Nurses’ Health Study, Nurses’ Health Study II και Health Professionals Follow-up Study. Για περισσότερα από 30 χρόνια, οι συμμετέχοντες απαντούσαν τακτικά σε ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους, αναφέροντας λεπτομερώς τη συχνότητα με την οποία κατανάλωναν ορισμένα τρόφιμα, όπως πατάτες σε όλες τις μορφές, καθώς και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Επίσης, κατέγραφαν και νέες διαγνώσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2, και διάφορους άλλους παράγοντες υγείας, τρόπου ζωής και δημογραφικούς παράγοντες, τους οποίους οι ερευνητές έλεγξαν. Κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης, 22.299 συμμετέχοντες ανέφεραν ότι ανέπτυξαν διαβήτη.
Τα αποτελέσματα
Όπως διαπιστώθηκε, τρεις μερίδες τηγανητές πατάτες τη βδομάδα αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 20%. Αντίθετα, οι ψητές, οι βραστές και ο πουρές πατάτας δεν συσχετίστηκαν σημαντικά με τον κίνδυνο αυτό.
Ωστόσο, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως -όπως ζυμαρικά ολικής αλέσεως, ψωμί ή farro (γνωστό και ως ζέα)- αντί για ψητές, βραστές ή πουρέ πατάτας θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο κατά 4%. Αντίστοιχα, η αντικατάσταση της τηγανητής πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κατά 19%, ενώ ακόμη και η αντικατάσταση των ραφιναρισμένων δημητριακών με τηγανητές πατάτες εκτιμήθηκε ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Θέλοντας να εμβαθύνουν περαιτέρω, συμπλήρωσαν τη μελέτη τους με μια καινοτόμο μετα-αναλυτική προσέγγιση, εκτιμώντας πώς η αντικατάσταση της πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη , χρησιμοποιώντας δεδομένα από προηγούμενες μελέτες που αφορούσαν συνολικά σε πάνω από 500.000 συμμετέχοντες. Τα αποτελέσματα ήταν σε στενή συνάφεια με αυτά της νέας μελέτης.
Τι συμπεραίνουν οι ερευνητές
«Το μήνυμα για τη δημόσια υγεία είναι απλό και ισχυρό: μικρές αλλαγές στην καθημερινή διατροφή μας μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ο περιορισμός της κατανάλωσης πατάτας, ιδιαίτερα της τηγανητής, και η επιλογή υγιεινών, ολικής αλέσεως πηγών υδατανθράκων θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2», δήλωσε ο συντάκτης της μελέτης Δρ. Walter Willett, καθηγητής επιδημιολογίας και διατροφής.
«Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη να προχωρήσουμε πέρα από τις ευρείες κατηγορίες τροφίμων και να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στον τρόπο παρασκευής των τροφίμων και τι αντικαθιστούν. Δεν είναι όλοι οι υδατάνθρακες —ούτε καν όλες οι πατάτες— ίδιοι, και αυτή η διάκριση είναι κρίσιμη όταν πρόκειται για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών διατροφικών οδηγιών» κατέληξε.
Διαβάστε επίσης
Διαβήτης: Αυτά τα τρόφιμα μειώνουν τον κίνδυνο νόσησης – Βάλτε τα στη διατροφή σας
Διαβήτης: Πέντε νέοι τύποι – Τι αλλάζει στη διατροφή
Διαβήτης: Πόσα βήματα την ημέρα μειώνουν τον κίνδυνο νόσησης;
