Τα συμπληρώματα διατροφής, όπως η πρωτεΐνη, έχουν αποκτήσει σημαντική απήχηση στο ευρύ κοινό τα τελευταία χρόνια. Ανάμεσά τους, ιδιαίτερα δημοφιλή είναι και τα συμπληρώματα βιταμινών. Παρότι είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού και μπορούν να συμβάλουν θετικά στην υγεία, η λήψη τους σε ποσότητες πέραν των συνιστώμενων ενδέχεται να ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, η υπερκατανάλωση ορισμένων -ακόμη και αυτών που θεωρούνται «ακίνδυνες» -μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα και ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων της Αυστραλίας (TGA) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις πιθανές επιπτώσεις από τη μακροχρόνια λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης Β6. Όπως αναφέρθηκε στο ABC, η συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών (συμπεριλαμβανομένης της νευρικής βλάβης) ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί αρχικά.
Εξετάζεται πλέον το ενδεχόμενο αυστηρότερης ρύθμισης στην πώληση συμπληρωμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β6, καθώς ολοένα περισσότερες ενδείξεις συσχετίζουν τη μακροχρόνια χρήση τους με περιπτώσεις περιφερικής νευροπάθειας.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι παθολόγος που διευθύνει κλινική με εξειδίκευση στον έλεγχο επιπέδων Β6 στο αίμα, ανέφερε στο ABC ότι το 4,5% των εξεταζόμενων δειγμάτων σε εθνικό επίπεδο μέχρι τον Μάιο παρουσίαζαν -«πολύ πιθανόν» -ενδείξεις νευρικής βλάβης.
Ποια η σημασία της βιταμίνης Β6 για τον οργανισμό
Όπως εξηγούν ο Nial Wheate, καθηγητής στο Macquarie University και ο Slade Matthews, Λέκτορας στο University of Sydney σε άρθρο τους στο The Conversation, η βιταμίνη Β6 (γνωστή και ως πυριδοξίνη) είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας του οργανισμού. Συμμετέχει στον μεταβολισμό θρεπτικών συστατικών, την παραγωγή νευροδιαβιβαστών που επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη ρύθμιση της διάθεσης, ενώ υποστηρίζει την άμυνα του οργανισμού μέσω της δημιουργίας αντισωμάτων. Επιπλέον, είναι σημαντική για τη σύνθεση αιμοσφαιρίνης -της πρωτεΐνης που μεταφέρει οξυγόνο στο αίμα.
Πολλές γυναίκες την καταναλώνουν κατά την εγκυμοσύνη για την αντιμετώπιση της ναυτίας ή για την ανακούφιση συμπτωμάτων του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου. Ωστόσο, για τον γενικό πληθυσμό, η καθημερινή διατροφή συνήθως καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού σε Β6, μέσω τροφίμων όπως το κρέας, τα δημητριακά, τα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για ενήλικες κυμαίνεται μεταξύ 1,3 και 1,7 mg. Βέβαια, επί του παρόντος, στο εμπόριο διατίθενται συμπληρώματα με δόσεις έως και 200 mg, τα οποία δεν απαιτούν ιατρική συνταγή.
Πότε η υπερβολική πρόσληψη Β6 γίνεται επικίνδυνη;
Σε γενικές γραμμές, η περίσσεια της βιταμίνης αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω των ούρων, χωρίς να γίνουν εμφανείς τυχόν παρενέργειες. Ωστόσο, η παρατεταμένη λήψη υψηλών ποσοτήτων ενδέχεται να προκαλέσει περιφερική νευροπάθεια, κατάσταση κατά την οποία επηρεάζονται τα νεύρα εκτός του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Στα συμπτώματα που συνδέονται με αυτή την κατάσταση περιλαμβάνονται:
- Μούδιασμα ή αίσθημα καύσου στα άκρα
- Μυϊκή αδυναμία και απώλεια ισορροπίας
- Ναυτία ή πεπτική δυσφορία
Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν μετά τη διακοπή της λήψης, όμως η πλήρης αποκατάσταση ενδέχεται να χρειαστεί τρεις μήνες -έως και δύο έτη.
Αν και παλαιότερη έρευνα σε 70 άτομα που λάμβαναν 100 έως 150 mg ημερησίως επί πέντε χρόνια δεν σημείωσε παρενέργειες, νεότερες μελέτες και μεμονωμένες περιπτώσεις παρουσιάζουν μία διαφορετική εικόνα. Αναφορές περιλαμβάνουν την εμφάνιση νευροπάθειας ακόμα και σε άτομα που κατανάλωναν ημερήσια δόση περίπου 95 mg, μέσω διαφορετικών συμπληρωμάτων ή ενεργειακών ποτών. Μόνο το 2023, η TGA κατέγραψε 174 περιπτώσεις νευρολογικών επιπλοκών που αποδίδονται στην (υπερβολική) κατανάλωσή της.
Τι συνιστούν οι ειδικοί για ασφαλή χρήση
Σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες, άτομα που λαμβάνουν καθημερινά 50 mg -ή περισσότερα -για διάστημα άνω των έξι μηνών, καλό είναι να βρίσκονται υπό ιατρική παρακολούθηση. Εάν καταναλώνετε τακτικά συμπληρώματα Β6, συνιστάται να συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για το αν είναι απαραίτητη η συνέχεια.
Σε κάθε περίπτωση, εάν εμφανίσετε συμπτώματα όπως μούδιασμα, αδυναμία, διαταραχές στην ισορροπία ή ενοχλήσεις στο πεπτικό σύστημα, οι ειδικοί προτρέπουν να έρθετε σε άμεση επικοινωνία με τον ιατρό σας ή το κέντρο δηλητηριάσεων.
Διαβάστε επίσης
Κατάθλιψη και άγχος: Η βιταμίνη που τα δαμάζει
Πέντε top βιταμίνες που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα
Δύο top βιταμίνες που δυναμώνουν καρδιά, μυαλό και ανοσοποιητικό – Οι καλύτερες πηγές
