Από ψηφιακούς βοηθούς μέχρι τη διάγνωση ασθενειών, αλλά και το τι θα φάμε το μεσημέρι ή που θα πάμε ήσυχες διακοπές, η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) έχει εισέλθει ήδη δυναμικά στην καθημερινότητά μας. Παρότι σε πολλές περιπτώσεις λύνει περίπλοκα προβλήματα, εξοικονομώντας χρόνο, η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει με έντονη ανησυχία το μέλλον που αυτή προδιαγράφει.
Αυτή είναι η εικόνα που σκιαγραφεί η νέα πανελλαδική έρευνα της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (ΕΕΒΤ), η οποία καταγράφει τις στάσεις των πολιτών απέναντι στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), τη βιοτεχνολογία, την ψηφιακή εποπτεία και τη φροντίδα ευάλωτων ομάδων. Στη μελέτη έλαβαν μέρος 1.207 άτομα άνω των 17 ετών, τα οποία απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο δύο ενοτήτων και δώδεκα ερωτήσεων.
Ψηφιακή πρόοδος: Απειλή ή υπόσχεση;
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 41% των πολιτών θεωρεί ότι η χρήση του διαδικτύου μέχρι το 2040 θα έχει χειροτερεύσει τον κόσμο, ενώ μόλις το 29% πιστεύει ότι θα τον έχει βελτιώσει. Η πλειοψηφία των Ελλήνων εμφανίζεται περισσότερο φοβισμένη παρά ενθουσιασμένη, προσεγγίζοντας με καχυποψία κάθε τεχνολογική καινοτομία.
Αυτό το αίσθημα της απειλής προεκτείνεται και στην κοινωνικοποίηση και σε θεμελιώδεις αξίες, όπως η δημοκρατία. Το 78% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα υπονομεύσει τις ανθρώπινες σχέσεις ως το 2040, ενώ 62% θεωρούν ότι θα βλάψει τη λειτουργία της δημοκρατίας. Η ανησυχία εντοπίζεται κυρίως στον αυτοματισμό της επικοινωνίας, την απώλεια της πραγματικής επαφής, αλλά και τον κίνδυνο χειραγώγησης μέσω αλγορίθμων, με τα κοινωνικά δίκτυα να θεωρούνται ήδη εργαλείο παραπληροφόρησης και κοινωνικού ελέγχου.
Σημαντική η ανθρώπινη επίβλεψη
Ο ρόλος του ανθρώπου ως χρήστη θεωρείται κομβικός και μη εξαιρετέος. Η πλειοψηφία των πολιτών που ερωτήθηκαν (86%) απορρίπτει την ιδέα της τεχνητής νοημοσύνης που λειτουργεί χωρίς ανθρώπινη εποπτεία, ακόμα και σε εργασίες υψηλής πολυπλοκότητας. Μόλις 4% εμφανίζεται ανοιχτό σε πλήρη αυτονομία της μηχανής.
Η ανάγκη για ανθρωποκεντρικό έλεγχο αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στο ευαίσθητο πεδίο της φροντίδας υγείας: το 73% δηλώνει ότι δεν θα εμπιστεύονταν ένα ρομπότ με AI για τη φροντίδα ηλικιωμένων ή ασθενών στο σπίτι. Η συναισθηματική διάσταση της φροντίδας, η ανάγκη για ενσυναίσθηση και ανθρώπινη παρουσία φαίνεται να αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών.
Γι’ αυτό, ο έλεγχος της πληροφορίας θεωρείται αναγκαίος, σύμφωνα με τα αποτελέσματα: το 56% βλέπει θετικά την εποπτεία για την αποτροπή παραπληροφόρησης, ενώ το 36% την συνδέει με την πρόληψη παράνομων ενεργειών. Ωστόσο, 20% εκφράζει ανησυχία για λογοκρισία, και ένα 21% πιστεύει ότι περιορίζεται η ελεύθερη πληροφόρηση, εντείνοντας το διαχρονικό δίλημμα: προστασία ή καταστολή;
Διαβάστε επίσης
Αληθινός γιατρός ή Τεχνητή Nοημοσύνη: Ποιον θα εμπιστευόσασταν περισσότερο; Έρευνα αποκαλύπτει
Τεχνητή Νοημοσύνη: Πόσο καλά «διαβάζει» μια μαστογραφία; Έρευνα απαντά
