Τα θαλάσσια αγγούρια, γνωστά για τον ρόλο τους ως φυσικοί «καθαριστές» των ωκεανών, φαίνεται ότι κρύβουν και μία απροσδόκητη φαρμακευτική αξία. Σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Μισισιπή, που δημοσιεύτηκε στο Glycobiology, μία μοναδική σακχαρική ένωση που εντοπίζεται στο είδος Holothuria floridana των θαλάσσιων αγγουριών μπορεί να αναστείλει τη δράση του ενζύμου Sulf-2, το οποίο σχετίζεται με την ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου.
«Η θαλάσσια ζωή παράγει ενώσεις με σπάνιες χημικές δομές, συχνά ανύπαρκτες στη στεριά», εξηγεί η Marwa Farrag, υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Βιομοριακών Επιστημών του πανεπιστημίου και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Οι σακχαρικές ενώσεις των θαλάσσιων αγγουριών είναι μοναδικές και για αυτό αξίζει να ερευνηθούν περαιτέρω».
Η ερευνητική ομάδα, που απαρτιζόταν από επιστήμονες των Πανεπιστημίων Μισισιπή και Georgetown, ανέδειξε τη φουκοζυλιωμένη θειική χονδροϊτίνη ως πιθανό αναστολέα του Sulf-2, ενζύμου που τροποποιεί τη δομή των γλυκανών στην επιφάνεια των κυττάρων και διευκολύνει την καρκινική μετάσταση.
Ένας καθαριστής του βυθού με ιατρικό δυναμικό
Η αναστολή του Sulf-2 αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική για τον περιορισμό της εξάπλωσης του καρκίνου. Όπως σημειώνει ο καθηγητής φαρμακευτικής χημείας Δρ. Robert Doerksen, «η συνέπεια μεταξύ των προβλέψεων υπολογιστικής προσομοίωσης και των εργαστηριακών αποτελεσμάτων ενισχύει την αξιοπιστία των ευρημάτων μας».
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι, σε αντίθεση με άλλα μόρια που δρουν ενάντια στο ίδιο ένζυμο, η φυσική αυτή ένωση από το θαλάσσιο αγγούρι δεν επηρεάζει την πήξη του αίματος. «Όπως είναι εύλογο, οποιαδήποτε φαρμακευτική ένωση επηρεάζει την πήξη του αίματος ενέχει σοβαρούς κινδύνους, όπως ανεξέλεγκτη αιμορραγία», εξηγεί ο καθηγητής φαρμακολογίας Δρ. Joshua Sharp. «Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ένωση δεν προκαλεί τέτοια επίδραση αποτελεί μεγάλο πλεονέκτημα».
Η χρήση θαλάσσιων οργανισμών, σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή φαρμακογνωσίας Δρ. Vitor Pomin, προσφέρει επιπλέον πλεονεκτήματα σε σχέση με παραδοσιακές πηγές όπως τα χερσαία θηλαστικά. «Πέρα από τη μοναδικότητα των δομών που προσφέρουν, οι θαλάσσιες πηγές δεν σχετίζονται με τον κίνδυνο μετάδοσης ιών, κάτι που αποτελεί σημαντικό ζήτημα στην παραγωγή φαρμάκων από χερσαία ζώα όπως οι χοίροι», επισημαίνει. «Έτσι, το θαλάσσιο περιβάλλον αναδεικνύεται ως μια καθαρότερη και ασφαλέστερη επιλογή».
Επιπλέον, ο Δρ. Sharp τονίζει ότι η παραγωγή φαρμάκων με βάση τα σάκχαρα συχνά βασίζεται ακόμα σε ζωικές πρώτες ύλες, λόγω της δυσκολίας συνθετικής παρασκευής. «Χρησιμοποιούμε τέτοια φάρμακα εδώ και έναν αιώνα, αλλά συχνά εξαρτόμαστε από φυσικές πηγές, επειδή η χημική τους σύνθεση παραμένει πολύπλοκη και δαπανηρή. Επομένως, η ύπαρξη μιας θαλάσσιας, φυσικής εναλλακτικής είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα».
Η πρόκληση της παραγωγής και το επόμενο βήμα
Παρά τις ελπιδοφόρες προοπτικές, οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη εύρεσης τρόπου για τη χημική σύνθεση της ένωσης. Ο φυσικός πληθυσμός των θαλάσσιων αγγουριών δεν επαρκεί για μαζική συλλογή, καθώς -πέρα από τη βιολογική τους σημασία -ορισμένα είδη τους καταναλώνονται ως εκλεκτό έδεσμα σε χώρες της περιοχής του Ειρηνικού. Γι’ αυτό, όπως εξηγεί ο Δρ. Pomin, στόχος είναι να αναπτυχθεί μια χημική μέθοδος σύνθεσης του μορίου, ώστε να διασφαλιστεί επάρκεια και συνέπεια στην παραγωγή. Μόλις επιτευχθεί αυτό, η ομάδα σχεδιάζει να προχωρήσει σε δοκιμές σε ζωικά μοντέλα.
Η διεπιστημονική φύση της μελέτης που συνδύασε φαρμακογνωσία, υπολογιστική βιολογία, φασματομετρία μάζας και ενζυμική ανάλυση αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας για την αντιμετώπιση σύνθετων ασθενειών, όπως ο καρκίνος. «Η πρόοδος αυτή οφείλεται στη συνεργασία πολλών ειδικών από διαφορετικά πεδία», υπογραμμίζει ο Δρ. Pomin.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος: Έξι ύποπτα σημάδια που προειδοποιούν για τη νόσο – Τι να κάνετε
Πότε οι νυχτερινές εφιδρώσεις δεν οφείλονται στη ζέστη, αλλά σε σοβαρό πρόβλημα υγείας
Τι κάνει ένας ογκολόγος για να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου – 10 πολύτιμες συμβουλές
