Μηνύματα (sms) και ηλεκτρονική αλληλογραφία (email) ενεργοποιούνται το αμέσως επόμενο διάστημα από το υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο μιας πανεθνικής εκστρατείας ευαισθητοποίησης για τη δωρεά οργάνων. Στόχος είναι να φτάσει σε κάθε πολίτη το απλό μήνυμα που συμπυκνώνει την πολυεπίπεδη και σύνθετη επιστημονική, υγειονομική και κοινωνική δραστηριότητα στο πεδίο των μεταμοσχεύσεων: Ότι η δωρεά οργάνων είναι δώρο ζωής.
Αξιοποιώντας τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας που κληροδότησε στο σύστημα υγείας η επιχείρηση «Ελευθερία» για τον εμβολιασμό των πολιτών έναντι του κορωνοϊού και χάρη στα οποία υλοποιείται τώρα το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου «Σπύρος Δοξιάδης», η ηγεσία του υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και ΗΔΙΚΑ, δρομολογεί μία καινοτόμο εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις. Αύριο, Τρίτη, έχει προγραμματιστεί στο υπουργείο Υγείας καθοριστική συνάντηση με τους φορείς για το χρονοδιάγραμμα της εκστρατείας ενημέρωσης.
«Θα αποσταλεί ενημερωτικό email από την ΗΔΙΚΑ σε όλους τους πολίτες και θα υπάρχει σχετική ειδοποίηση, μέσω του myHealth App, για την εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών Οργάνων και Ιστών του ΕΟΜ» λέει στο ΘΕΜΑ ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης. Ο ίδιος ως ένας από τους περίπου 35.000 εγγεγραμμένους δότες συμπαγών οργάνων χαρακτηρίζει τη μεταμόσχευση ως «το μέγιστο δώρο ζωής και την απόλυτη πράξη αλτρουισμού, ανθρωπιάς και κοινωνικής αλληλεγγύης». Περισσότεροι από 1.300 άνθρωποι βρίσκονται σε λίστα αναμονής για ένα μόσχευμα και για μία επέμβαση που θα τους δώσει νέα ευκαιρία για ζωή.
Η διαδικασία
«Το υπουργείο Υγείας θα μας τροφοδοτήσει με το ενημερωτικό υλικό, με όλο το περιεχόμενο που θα λαμβάνουν οι ενήλικες πολίτες και το οποίο θα εξηγεί με ουσιαστικό και εύληπτο τρόπο τι σημαίνει και ποια είναι η αξία της δωρεάς οργάνων. Η ΗΔΙΚΑ θα υλοποιήσει το τεχνικό σκέλος της σημαντικής αυτής δράσης, δηλαδή θα προωθήσει τα μυνήματα και τα e mails με το ενημερωτικό περιεχόμενο. Παράλληλα, θα δίνεται η δυνατότητα στους παραλήπτες αφού ενημερωθούν, να επιλέγουν με ένα…κλικ την αίτηση για δωρεά οργάνων και να εγγράφεται η θετική τους απάντηση στο ψηφιακό πορτοφόλι τους (wallet) όπως και στον κόμβο gov.gr» εξηγεί η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ, Νίκη Τσούμα.
H καμπάνια ενημέρωσης, που αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο καλοκαίρι, υλοποιείται σε μία πολύ σημαντική συγκυρία για το πεδίο της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων: Το 2024 καταγράφηκε ρεκόρ σε αριθμό μεταμοσχεύσεων και αξιοποιηθέντων δοτών, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν την περασμένη Τρίτη σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσαν το υπουργείο Υγείας, ο ΕΟΜ και το Ίδρυμα Ωνάση.
Σημειώθηκε αύξηση άνω του 60% στους δότες οργάνων και υπερδιπλασιάστηκαν οι μεταμοσχεύσεις σε σχέση με προηγούμενες χρονιές. Το περασμένο έτος υλοποιήθηκαν 367 μεταμοσχεύσεις από αποβιώσαντες και ζώντες δότες. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκαν 151 μεταμοσχεύσεις νεφρών από αποβιώσαντες δότες και 123 από ζώντες, 52 ήπατος -εκ των οποίων 2 από ζώντες δότες για πρώτη φορά στη χώρα -, 23 καρδιάς, 12 πνευμόνων και 4 περιπτώσεις διπλών μεταμοσχεύσεων. Εφέτος, μέχρι τα μέσα Απριλίου, έχουν πραγματοποιηθεί 103 μεταμοσχεύσεις (53 νεφρού, 18 ήπατος, 4 καρδιάς και 2 πνευμόνων), γεγονός που επιβεβαιώνει τη συνεχιζόμενη δυναμική.
Ο στόχος της ενημέρωσης
«Ο στόχος μας είναι να πάμε πάντα καλύτερα. Και είναι θετικό ότι και το τρέχον έτος φαίνεται ότι βαδίζουμε προς νέο ρεκόρ. Κάθε δράση (πρέπει να) οδηγεί σε βελτίωση της κατάστασης» αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΟΜ, καθηγητής Χειρουργικής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης. Προς αυτήν την κατεύθυνση θεωρεί ότι θα οδηγήσει η ψηφιακή καμπάνια ενημέρωσης. «Χάρη στα καινοτόμα εργαλεία επικοινωνίας όπως τα sms και τα mails και την υπεύθυνη ενημέρωση, εκατομμύρια πολίτες εξοικειώνονται με την έννοια και τις διαδικασίες της δωρεάς οργάνων, εμπιστεύονται το σύστημα των μεταμοσχεύσεων και αφήνουν πίσω τις αμφιβολίες και τους δισταγμούς του παρελθόντος» σημειώνει ο πρόεδρος του ΕΟΜ.
Το Εθνικό Μητρώο Δωρητών Οργάνων και Ιστών του ΕΟΜ αριθμεί περίπου 35.000 δωρητές οργάνων. Είναι ένα Μητρώο που έχει περάσει από…σαράντα κύματα, όπως και η διαδικασία και το νομικό πλαίσιο της δωρεάς οργάνων τις τελευταίες δεκαετίες. Πλέον το Μητρώο περιέχει τα δεδομένα των δωρητών από το 2018 και μετά – αυτά είναι σε ισχύ με βάση τη διαδικασία εγγραφής σε αυτό μέσω του Taxisnet.
Σήμερα ισχύει το σύστημα της δηλωμένης συναίνεσης στη δωρεά οργάνων, και όταν δεν υπάρχει Κάρτα Δωρητή Οργάνων και Ιστών ή υπάρχει δηλωμένη άρνηση του ατόμου, η απόφαση λαμβάνεται από την οικογένεια. Καταλυτικός είναι σε αυτή τη φάση ο ρόλος των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων καθώς λειτουργούν ως ο σύνδεσμος ανάμεσα στο ΕΣΥ και τις οικογένειες στη δύσκολη ώρα της απώλειας. Το υπουργείο Υγείας ενίσχυσε την κεντρική υπηρεσία με 8 νέους συντονιστές και έχει τοποθετήσει συνολικά 20 τοπικούς συντονιστές μεταμοσχεύσεων σε νοσοκομεία.
Η αξία της συνεργασίας
«Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για το περασμένο έτος-ρεκόρ, και αυτό μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε την προσπάθεια. Ο στόχος μας είναι 20 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Την τελευταία τετραετία είναι συνεχής η πρόοδος. Ο δείκτης δωρεάς οργάνων έφτασε τους 10,6 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, από μόλις 4,4 δότες στην αρχή της πανδημίας κορωνοϊού» τονίζει ο πρόεδρος του Ωνασείου Νοσοκομείου, Ιωάννης Μπολέτης.
Αυτό το αποτέλεσμα επιτεύχθηκε χάρη στη συστηματική συνεργασία του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΜ με το Ωνάσειο Νοσοκομείο και όλη την Ιατρική Κοινότητα, κυρίως τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και τις Μονάδες Μεταμοσχεύσεων, με συνδετικό κρίκο την υποστήριξη όλων των δραστηριοτήτων από το ‘Ιδρυμα Ωνάση.
Σε επίπεδο οργανωτικών παρεμβάσεων το Ίδρυμα Ωνάση συνεχίζει την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας στο σύστημα υγείας για κρίσιμα θέματα όπως ο εγκεφαλικός θάνατος, αλλά και των πολιτών μέσω δράσεων, όπως τα OrganMeetings, διαδικτυακά ενημερωτικά σεμινάρια.
Διαβάστε επίσης
«Όταν φεύγει ένας νέος άνθρωπος, είναι τα αδέλφια που αποφασίζουν για τη δωρεά οργάνων»
Μεταμοσχεύσεις: Οι εξελίξεις που έλυσαν το πρόβλημα της ασυμβατότητας