Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος δημοσιογράφος, ζητάει να γράψω κάτι ή να πω κάτι για την αιμοδοσία. Κάθε φορά που θα ρωτήσω, τι θα θέλατε ακριβώς να σας, πω η απάντηση είναι σχεδόν πάντα η ίδια: δώστε μας κάποια νούμερα, πόσες «φιάλες» μαζεύουμε, πόσους αιμοδότες έχουμε, ποιος μπορεί να δώσει αίμα, καλύπτουμε τις ανάγκες μας; Πάντα σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτή την φορά, όμως, η απάντηση ήταν διαφορετική, γράψτε ό,τι νομίζετε μου είπε, ό,τι θεωρείτε ότι είναι σωστό.
Άγνοια κινδύνου σκέφτηκα. Με αυτά και με άλλα πολλά κατά νου ξεκίνησα να γράφω, προσπαθώντας με μεγάλη δυσκολία -οφείλω να ομολογήσω -να ξεφύγω από την κλασική προσέγγιση, να σκεφτώ «out of the box» που θα έλεγε και ένας τεχνοκράτης. Στην πορεία, προσπαθώντας να φέρω στο μυαλό μου όλη τη διαδικασία που ακολουθεί ένας αιμοδότης, σταματάω για λίγο στο έντυπο που καλείται να συμπληρώσει όποιος θέλει να προσφέρει αίμα – Ιστορικό Αιμοδότη/ Αιμοδότριας – και εστιάζω στο σημείο που ο υποψήφιος αιμοδότης καλείται να συμπληρώσει «για ποιον δίνει αίμα».
Για άλλη μια φορά, μετά από 25 χρόνια προϋπηρεσίας στο χώρο της αιμοδοσίας, αναρωτιέμαι γιατί το ζητάμε αυτό. Τι νόημα έχει; Αφού το βασικό «σύνθημα» της αιμοδοσίας είναι «Να είσαι εκεί για τον άλλον» μιας και το αίμα δεν παρασκευάζεται και θα πρέπει να βρεθεί κάποιος άνθρωπος να δώσει αίμα σε έναν άλλον άνθρωπο. Τόσο απλά. Στη συνέχεια, αναρωτιέμαι και γιατί να το κάνει. «Μα επειδή μπορεί, γιατί άλλο;» απαντάω χωρίς δεύτερη σκέψη.
Σχεδόν αμέσως συνειδητοποιώ ότι τελικά ίσως έχω την απάντηση. Ανακαλώ στη σκέψη μου μία πρόσφατη επώνυμη επιστολή που έλαβα, καθώς και ένα παλιό απόσπασμα από το ημερολόγιο ενός ανώνυμου εθελοντή αιμοδότη με τον τίτλο «Μπισκοτάκια και πορτοκαλάδα» που αποδίδουν πλήρως αυτά που θα ήθελα να σας πω και δεν βρίσκω πώς.
Επιστολή επώνυμου εθελοντή αιμοδότη
«Καλησπέρα σας. Είμαι επί σειρά ετών εθελοντής αιμοδότης. Έχω δώσει πολλές φορές αίμα για την κάρτα μου, για συγγενείς, απευθείας με το όνομα κάποιου αγνώστου που το χρειάζονταν αλλά και σε αιμοδοσίες σε συλλόγους. Επίσης, επειδή μου είχαν πει ότι οι συγγενείς μου -λόγω του ότι είμαι αιμοδότης -αν χρειαστεί θα καλυφθούν, έχω δωρίσει σχεδόν το σύνολο των φιαλών μου. Η σύζυγος μου εγχειρίζεται αύριο και χρειάστηκα 2 φιάλες αίμα. Το νοσοκομείο στο οποίο πηγαίνω μου είπε ότι έχω μόνο μια και αρνούνται να με καλύψουν με δεύτερη.
Δεν θα έφτανα σε αυτό το σημείο. Αλλά όταν στην αιμοδοσία μου είπαν «αν ζητούσατε λεφτά από μία τράπεζα και δεν είχατε στον λογαριασμό σας, θα σας έδινε;», ντράπηκα. Γιατί με οδηγεί να αποταμιεύω απλά αίμα και να μην ξαναδώσω για κανένα συνάνθρωπο μου. Ντρέπομαι που ποσοτικοποιήσαμε την προσπάθεια με τη γνωστή διαφήμιση για τα 10 λεπτά από τη ζωή σας. Από την άλλη πλευρά, τελικά, ίσως ο όρος τράπεζα αίματος είναι σωστός. Τράπεζα είστε. Και πάλι ντροπή. Χαριτολογώντας στην τράπεζα θα μου έλεγαν πάρε μία φιάλη και φέρε πίσω δύο».
Απόσπασμα από το ημερολόγιο ενός ανώνυμου εθελοντή αιμοδότη
Μπισκοτάκια και πορτοκαλάδα
«Σήμερα πήγα και έδωσα αίμα. “Για ποιον” με ρώτησε μια συμπαθητική νοσοκόμα. “Δεν ξέρω”, απάντησα, “όποιον θέλετε”. “Α, για σένα δηλαδή”. Για μένα; “Μάλλον”, ψιθύρισα. Σύμφωνα με την κάρτα μου, αίμα έδωσα ξανά πριν από 7 περίπου χρόνια. Την πρώτη φορά με πήγε ο πατέρας μου. Την δεύτερη φορά πήγα μόνος μου. Τρίτη δεν υπήρξε, μέχρι σήμερα Γιατί;
Γιατί τότε θυμάμαι, ήταν η εποχή που η ύπαρξη των ανθρώπων γενικότερα με ενοχλούσε. Δεν ήθελα να σώσω ούτε έναν. Επαναστάτης χωρίς αιτία; Χωρίς ιδέα θα έλεγα. Κοιτάζοντας το ταβάνι, ενώ άδειαζα λίγα από τα συστατικά μου σε ένα πλαστικό σακουλάκι, ένιωσα καλά. Δεν είχα ανάγκη να νιώσω καλά, δεν πήγα για αυτό. Πήγα επειδή το ανέβαλα χωρίς λόγο για πολύ καιρό. Και δεν το ήθελα. Απλά ένιωθα καλά. Φεύγοντας, ένιωσα ότι άφησα ένα μέρος του εαυτού μου μέσα στα ψυγεία. Ευτυχώς. Πάντα ήμουνα too much, μου είπε κάποιος κάποτε. Ίσως τώρα βελτιωθεί η κατάσταση».
Για όσους δεν γνωρίζουν, στο τέλος της αιμοδοσίας προσφέρουμε στον αιμοδότη έναν χυμό και μπισκότα. Η «τράπεζα» δεν είναι η λύση, δεν ήταν ποτέ και δεν θα μπορούσε να είναι, αφού η μονάδα αίματος έχει διάρκεια ζωής το μέγιστο 42 ημέρες. Δεν «χρωστάς» και δεν χρειάζεται να «ξεχρεώνεις». Τουλάχιστον όχι στην αιμοδοσία. Σας περιμένουμε.
Διαβάστε επίσης
Εθελοντική αιμοδοσία: Ποια είναι τα 6 οφέλη στον οργανισμό του αιμοδότη
