«Ας ξεκινήσουμε από μία παραδοχή: Τα τελευταία 15 χρόνια, όλοι οι κλάδοι της οικονομίας- φυσικά και η φαρμακοβιομηχανία – βιώνουν πρωτοφανείς προκλήσεις, είτε οικονομικές, είτε υγειονομικές, είτε ενεργειακές, είτε γεωπολιτικές. Αρκεί να θυμηθούμε πως το 2010 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα ανήλθε σε περίπου 8,5 δισ. ευρώ. Το 2020, η φαρμακευτική δαπάνη μετά βίας έφθασε τα 2 δις ευρώ. Η υψηλή φαρμακευτική δαπάνη εν μέσω μνημονίων οδήγησε σε δημοσιονομικές προσαρμογές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, με επονείδιστα για τη φαρμακοβιομηχανία μέτρα. Μεταξύ αυτών, θέσπιση κλειστών προϋπολογισμών, εισαγωγή μηχανισμών υποχρεωτικών επιστροφών (clawback) και εκπτώσεων (rebates) για να εισέλθουμε στη λίστα αποζημίωσης. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία εισήλθε σε ατέρμονες διαβουλεύσεις με την τρόικα που αποδείχθηκαν αδιέξοδοι. Tότε κλήθηκε να λάβει σημαντικές στρατηγικές αποφάσεις για να επιβιώσει», είπε αρχικά ο Αθανάσιος Αρχοντίκης, Αντιπρόεδρος και Διευθυντής Επιχειρησιακών Λειτουργιών & Συντονιστής Επιχειρηματικής Αριστείας στον Όμιλο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη (ΟΦΕΤ) στο πλαίσιο της παρουσίας του στο 6ο Συνέδριο του ygeiamou.gr.
Ο ίδιος τόνισε επίσης τους 5 βασικούς άξονες στους οποίους εστίασε η ελληνική φαρμακοβιομηχανία:
1. Την ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων
2. Τον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων και των τεχνολογιών με σημαντικές επενδύσεις
3. Την αναγκαία ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού
4. Την ενίσχυση της εξωστρέφειας με την αύξηση των εξαγωγών.
5. Την ποιότητα και προστιθέμενη αξία των φαρμακευτικών προϊόντων.
«Οι κινήσεις αυτές, έφεραν αποτέλεσμα και σημαντική ανάπτυξη, δίνοντας στη φαρμακοβιομηχανία, ηγετικό ρόλο στο παραγωγικό και ερευνητικό οικοσύστημα. Η ανθεκτικότητα και οι άμυνες του κλάδου, επιβεβαιώθηκαν και στην πανδημία. H Ελλάδα πέτυχε υψηλότερα επίπεδα παραγωγής φαρμάκων από μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ, εν μέσω διεθνών ελλείψεων και δυσκολιών στην εφοδιαστική αλυσίδα», συνέχισε ο κ. Αρχοντίκης, τονίζοντας πως η ανθεκτικότητα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αποτυπώνεται με μετρήσιμα στοιχεία, σύμφωνα με έρευνες του ΙΟΒΕ και της ΤτΕ:
- Ο φαρμακευτικός κλάδος σημείωσε αύξηση πωλήσεων κατά 80% την πενταετία 2016-2021, σε σύγκριση με 43% στην ΕΕ.
- Το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης οφείλεται στην εξωστρέφεια του κλάδου, με τις εξαγωγές να αντιπροσωπεύουν το 50% των πωλήσεων το 2021, έναντι 30% το 2016. Το 2023 ανήλθαν στα €2,8 δισ.
- Η φαρμακοβιομηχανία στην Ελλάδα απέδειξε έμπρακτα πως διαθέτει ισχυρή παραγωγική βάση. H χώρα μας που αντιστοιχεί σε μόλις το 2% του πληθυσμού της ΕΕ, κατέχει σήμερα το 12% των εργοστασίων φαρμάκου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Σημειώστε ακόμη, ότι το 38% των φαρμάκων στη χώρα μας, παράγεται σε εγχώρια εργοστάσια.
- Το φάρμακο είναι πλέον το δεύτερο εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας, ενισχύοντας την οικονομία, και την απασχόληση.
- Πάνω από 32.000 άτομα εργάζονται στον κλάδο, ενώ σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 119.000 θέσεις εργασίας.
- Σημαντική είναι και η επένδυση της φαρμακοβιομηχανίας για Έρευνα & Ανάπτυξη -που σήμερα αποτελεί το 8% των συνολικών δαπανών για Ε&Α στη χώρα μας.
«Η επόμενη ημέρα για το φάρμακο απαιτεί ένα στρατηγικό σχέδιο που πρέπει να εστιάζει στην αύξηση της χρηματοδότησης, στη μείωση της υπερφορολόγησης και τον κεντρικό έλεγχο της συνταγογράφησης. Επίσης, στην ενίσχυση των κινήτρων για προσέλκυση επενδύσεων και διεξαγωγή κλινικών μελετών. Διότι οι κλινικές μελέτες αποτελούν μοχλό για την πρόοδο της επιστήμης και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Τονώνουν τα οικονομικά των νοσοκομείων, και ενισχύουν την αγορά εργασίας με ερευνητές. Πάνω από όλα, στοχεύουν στην «καρδιά» της δημόσιας υγείας, αφού οι ασθενείς έχουν στη διάθεσή τους εγκαίρως και με αξιοπιστία, καινοτόμες θεραπείες.
Σε μία εποχή με απρόβλεπτες υγειονομικές προκλήσεις, χρειάζονται επίσης κίνητρα για παραγωγή νέων πρωτότυπων φαρμάκων, αλλά και στοχευμένη έρευνα για οριακή καινοτομία, καθώς και για επαναστόχευση φαρμάκων που θα προάγουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, μειώνοντας ταυτόχρονα, τα κόστη έρευνας και ανακάλυψης νέων μορίων. Αναφορικά με την «επαναστόχευση», ή repositioning drugs, παλαιών και καταξιωμένων φαρμάκων, πρόκειται για μία δεύτερη θεραπευτική ευκαιρία για τους ασθενείς, αλλά και για τις φαρμακοβιομηχανίες και το σύστημα υγείας», πρόσθεσε ο κ. Αρχοντίκης.
«Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον κανονισμό Critical Medicines Act, με στόχο τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας κρίσιμων φαρμάκων και τη μείωση της εξάρτησης από τρίτες χώρες. Η μετάβαση προς την αυτάρκεια προϋποθέτει και εγκαταστάσεις παραγωγής πρώτων υλών στην ΕΕ που θα οδηγήσουν στην απεξάρτηση της από Ινδία και Κίνα. Παράλληλα, θα πρέπει να συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με τις Αρχές για μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα -όπως ο περιβαλλοντικός φόρος και ο φόρος αστικών λυμάτων. Η Ευρώπη διαθέτει τεχνογνωσία στο φάρμακο. Έχει ιστορικά επιδείξει καινοτομία και είναι θωρακισμένη ώστε να διατηρεί την αυτάρκειά της, παρά το ταραγμένο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Τώρα, βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση να γίνει ανταγωνιστική και στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, όπου ΗΠΑ και Κίνα πρωτοπορούν. Εδώ δίνεται ευκαιρία να πρωταγωνιστήσουν οι νεοφυείς επιχειρήσεις. Στον ΟΦΕΤ ήδη συνεργαζόμαστε με 2 startups, με στόχο τη δημιουργία καινοτόμων σκευασμάτων, που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, ενώ θα δώσουν λύσεις και στο ζήτημα της γήρανσης του πληθυσμού:
Το 2026 το 1/3 του πληθυσμού αναμένεται να είναι άνω των 65 ετών. Η τεχνητή νοημοσύνη, δεν αποτελεί μόνο ένα τεχνολογικό εργαλείο. Είναι μία Επανάσταση που θα φέρει πιο κοντά τους ασθενείς με την εξατομικευμένη θεραπεία. Οι βιομηχανίες και οι ερευνητές θα έχουν σε μικρότερο χρόνο και με αξιόπιστα αποτελέσματα, φάρμακα και θεραπείες. Ο επαγγελματίες υγείας θα μπορούν να εκπαιδεύονται καλύτερα. Η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία, θα γίνεται πιο στοχευμένα, μέσα από προγνωστικές αναλύσεις και αλγορίθμους.
Παράλληλα, απαιτούνται πρωτοβουλίες που θα δώσουν κίνητρα για την επιστροφή επιστημόνων στη χώρα. Για να το πετύχουμε αυτό, χρειάζονται διεθνείς συμμαχίες και διασύνδεση της βιομηχανίας με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα. Από το 2018, ο Όμιλος Τσέτη, έχει χρηματοδοτήσει με ίδιους πόρους πάνω από 45 ερευνητικά προγράμματα, τα οποία εκπονούνται σε συνεργασία με εγχώρια Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα.
Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Κλέων Τσέτης» που ίδρυσε το 2017 η πρόεδρός μας, Ιουλία Τσέτη, ενισχύει με όραμα και συνέπεια μέσω υποτροφιών φοιτητές και ερευνητές με απώτερο στόχο την αναχαίτιση της επιστημονικής μετανάστευσης. Μέχρι σήμερα έχουν αποδοθεί 35 υποτροφίες, γεγονός που μας κάνει εξαιρετικά υπερήφανους. Και συνεχίζουμε. Ο δρόμος προς το μέλλον είναι απαιτητικός. Όμως, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει αποδείξει ότι διαθέτει τα αντανακλαστικά, τη δυναμική, την τεχνογνωσία και την αποφασιστικότητα που οικοδομούν την απαραίτητη ανθεκτικότητα για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις. Και να ενισχύσει με όραμα και στρατηγική την αναπτυξιακή της πορεία», ανέφερε ο Αντιπρόεδρος του ΟΦΕΤ.
Δείτε το βίντεο με θέμα «Οικοδομώντας την ανθεκτικότητα της φαρμακοβιομηχανίας σε καιρούς προκλήσεων»