Οι ταινίες δράσης μπορεί να δημοφιλής τρόπος ψυχαγωγίας των αγοριών, όμως οι επιστήμονες έχουν διαφορετική άποψη για τον αντίκτυπο της κατανάλωσης ταινιών δράσης με βίαιο περιεχόμενο σε μικρότερα αγόρια προσχολικής ηλικίας.
Η νέα διεθνής μελέτη που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Environmental Research and Public Health, παρακολουθούσε παιδιά για πάνω από μια δεκαετία. Διαπίστωσε ότι τα αγόρια που παρακολουθούσαν βίαιο τηλεοπτικό περιεχόμενο ως παιδιά εμφάνισαν μετρήσιμα υψηλότερα ποσοστά επιθετικότητας και παραβατικότητας ως έφηβοι.
Όταν η πραγματικότητα αντιγράφει τη φαντασία
Ειδικότερα η έρευνα παρακολούθησε σχεδόν 2.000 παιδιά από την προσχολική ηλικία έως την εφηβεία και διαπίστωσε ότι τα αγόρια που εκτέθηκαν σε βίαιο τηλεοπτικό περιεχόμενο στις ηλικίες 3 και 4 ετών εκδήλωσαν έντονη σωματική επιθετικότητα και αντικοινωνική συμπεριφορά έως την ηλικία των 15 ετών. Το ίδιο μοτίβο, ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε στα κορίτσια, αναδεικνύοντας μια σημαντική διαφορά φύλου στον τρόπο με τον οποίο η βία των μέσων ενημέρωσης διαμορφώνει τον παιδικό εγκέφαλο.
Οι αντικοινωνικές συμπεριφορές περιλάμβαναν αλληλεπιδράσεις με την αστυνομία, εμπλοκή με τη δικαιοσύνη, ακόμη και παραπομπές σε αναμορφωτικά κέντρα. Πολλοί γονείς υποθέτουν ότι οι συνήθειες τηλεθέασης των παιδιών τους όσο είναι μικρά δεν θα προκαλέσουν μόνιμη βλάβη, αλλά αυτή η έρευνα αμφισβητεί αυτή την υπόθεση. Οι συνέπειες παρέμειναν για περισσότερο από μια δεκαετία, ακόμη και αφού οι ερευνητές ήλεγξαν άλλους παράγοντες όπως η οικογενειακή διάσπαση, η αντικοινωνική συμπεριφορά των γονέων και η κατάθλιψη της μητέρας.
Τα αγόρια που παρακολουθούσαν βίαιη τηλεόραση ως παιδιά προσχολικής ηλικίας παρουσίασαν αύξηση 6,5% στην ενεργητική επιθετικότητα (απειλή ή χτύπημα άλλων για να πάρουν αυτό που θέλουν), αύξηση 7,4% στη σωματική επιθετικότητα (καυγάδες, χρήση όπλων) και αύξηση 7,6% στην αντικοινωνική συμπεριφορά (εμφανίσεις στο δικαστήριο, αλληλεπιδράσεις με την αστυνομία) σε σύγκριση με τα αγόρια με μειωμένη έκθεση σε βίαια προγράμματα.
Ο «επαναπρογραμματισμός» του παιδικού εγκεφάλου
Γιατί το βίαιο τηλεοπτικό περιεχόμενο επηρεάζει τόσο ριζικά τους αναπτυσσόμενους παιδικούς εγκεφάλους; Οι ψυχολόγοι επισημαίνουν διάφορους λόγους. Επί παραδείγματι, η θεωρία της κοινωνικής μάθησης υποδηλώνει ότι τα μικρά παιδιά μαθαίνουν συμπεριφορές παρατηρώντας πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στην οθόνη. Όταν τα παιδιά βλέπουν τη βία να απεικονίζεται ως συναρπαστική ή ως ανταμοιβή, μπορεί να εσωτερικεύσουν αυτά τα διδάγματα.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η απευαισθητοποίηση. Η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε βίαιες σκηνές μπορεί να μειώσει τις συναισθηματικές αντιδράσεις στη βία με την πάροδο του χρόνου, καθιστώντας ενδεχομένως τα παιδιά λιγότερο ευαίσθητα στον πόνο των άλλων και περισσότερο δεκτικά στην επιθετικότητα ως φυσιολογική συμπεριφορά.
Η βία στα μέσα ενημέρωσης δεν περιορίζεται σε προφανείς πηγές όπως οι ταινίες δράσης ή τα βιντεοπαιχνίδια. Ακόμη και τα παιδικά προγράμματα με υπερήρωες, μπορεί να περιέχουν ανησυχητικό περιεχόμενο, σημειώνουν οι ερευνητές. Τα παιδιά έλκονται φυσικά από το γρήγορο, διεγερτικό περιεχόμενο, το οποίο συχνά διαθέτει ελκυστικούς χαρακτήρες που διαπράττουν επιθετικές πράξεις και ανταμείβονται γι’ αυτές, αυξάνοντας την πιθανότητα έκθεσης.
Διαβάστε επίσης
Βία και επιθετικότητα νέων: Ένας ψυχίατρος εξηγεί τι έχει αλλάξει στο προφίλ των ανήλικων παραβατών
Η δύναμη του σινεμά: Αποτελεσματικές οι ταινίες στη μείωση της γονεϊκής βίας απέναντι στα παιδιά
