Τι απομακρύνει πιο αποτελεσματικά τον κορωνοϊό από τα χέρια μας; Οι χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης ή οι ηλεκτρικοί στεγνωτήρες θερμού αέρα;

Το «βασανιστικό» αυτό ερώτημα εν καιρώ πανδημίας έρχεται να απαντήσει μια μικρή μελέτη από τη Βρετανία.

Ομάδα ειδικών από το Πανεπιστημίου του Leeds με επικεφαλής τη Δρ. Ines Moura και τη συνεργασία των Δρ. Duncan Ewin και Mark Wilcox.

Το συχνό πλύσιμο των χεριών παίζει καθοριστικό ρόλο στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου εξάπλωσης επικίνδυνων παθογόνων μικροοργανισμών όπως ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2. Και κυρίως όταν έχει αποδειχθεί ότι όσο προσεκτικά και να καθαρίζουμε τις διάφορες επιφάνειες, πάντα οι ιοί και τα βακτήρια βρίσκουν τρόπο να μας ξεφύγουν και να διασπείρονται στο περιβάλλον.

Στη βρετανική μελέτη οι ερευνητές εξέτασαν κατά πόσο υπήρχαν διαφορές ως προς την έκταση της μετάδοσης του κορωνοϊού ανάλογα με τη μέθοδο στεγνώματος των χεριών πέραν της τουαλέτας στο νοσοκομειακό περιβάλλον.

Τέσσερις εθελοντές προσομοίωσαν τις συνθήκες επιμόλυνσης των χεριών τους με τη βοήθεια ενός βακτηριοφάγου (ιός που εξουδετερώνει τα βακτήρια και δεν κάνει κακό στον άνθρωπο). Μετά τη μόλυνση οι εθελοντές δεν έπλυναν τα χέρια τους ώστε να μιμηθούν μια κατάσταση ελλιπούς πλυσίματος. Στη συνέχεια τα στέγνωσαν είτε με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης ή με στεγνωτήρα θερμού αέρα. Κάθε άτομο φορούσε μια ποδιά ώστε να είναι δυνατή και η μέτρηση της επιμόλυνση του ρουχισμού κατά το στέγνωμα των χεριών.

Το στέγνωμα έγινε σε τουαλέτα νοσοκομείου για τους επισκέπτες και αφού οι εθελοντές εξήλθαν του χώρου ελήφθησαν δείγματα από τους κοινόχρηστους χώρους αλλά και διάφορες πτέρυγες του νοσοκομείου.

Τα σημεία από τα οποία ελήφθησαν δείγματα ήταν πόρτες, χειρολαβές σε σκάλες, κουμπιά ανελκυστήρων, καρέκλες για το κοινό και τις πτέρυγες των νοσοκομείων, τηλεφωνικές συσκευές, κουμπιά στις εισόδους των χώρων περιορισμένης πρόσβασης, στηθοσκόπια, ποδιές και πολυθρόνες.

Και τέλος ζητήθηκε από τους εθελοντές να σταυρώσουν τα χέρια τους κοντά στο στήθος τους ενώ φορούσαν την ιατρική ποδιά και πριν κάτσουν να ξεκουραστούν σε μια πολυθρόνα.

Τόσο οι στεγνωτήρες όσο και οι χειροπετσέτες μιας χρήσης μείωναν σημαντικά την  επιμόλυνση των χεριών από τον ιό. Στις 10 από τις 11 επιφάνειες, σημαντικά μεγαλύτερη επιμόλυνση διαπιστώθηκε μετά από τη χρήση στεγνωτήρα παρά χειροπετσέτας. Όλες τα δείγματα που είχαν ληφθεί από επιφάνειες μετά τη χρήση στεγνωτήρα είχαν επιμολυνθεί από τον βακτηριοφάγο, εν αντιθέσει με μόλις έξι μετά την χρήση χειροπετσέτας.

Η μέση επιμόλυνση επιφανείας μετά από επαφή με τα χέρια ήταν πάνω από δεκαπλάσια μετά από χρήση στεγνωτήρα εν αντιθέσει με την χειροπετσέτα. Η διασπορά του ιού σε ποδιά και ρουχισμό ήταν πέντε φορές μεγαλύτερη μετά τον στεγνωτήρα, ενώ η μεταφορά του βακτηριοφάγου από την ποδιά σε πολυθρόνα αφού είχαν σταυρώσει τα χέρια τους οι εθελοντές εντοπίστηκε μόνο μετά τη χρήση στεγνωτήρα. Αυτό δείχνει ότι η μεταφορά μικροβίων σε επιφάνειες μπορεί να συμβεί απευθείας από χέρια που δεν έχουν καθαρίσει καλά μετά το στέγνωμα τους, αλλά και απευθείας απ΄το σώμα που έχει μολυνθεί κατά το πλύσιμο των χεριών.

Οι ερευνητές καταλήγουν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι «υπάρχουν ξεκάθαρες διαφορές ανάλογα με τη μέθοδο στεγνώματος των χεριών. Και οι διαφορές αυτές μεταφράζονται σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο μικροβιακής μετάδοσης μετά από τη χρήση στεγνωτήρα έναντι της χειροπετσέτας μιας χρήσης. Κι αφού οι δημόσιες τουαλέτες είναι προσβάσιμες σε όλους είναι προτιμότερο να στεγνώνει κανείς τα χέρια του με χειροπετσέτας μιας χρήσης αφού τα έχει πλύνει πολύ καλά, ώστε να περιοριστεί η πιθανότητα διασποράς επικίνδυνων ιών και βακτηρίων».