Άκρως σημαντικά για την καταπολέμηση του καρκίνου θεωρούν οι επιστήμονες τα μακροφάγα κύτταρα.

Όπως αναφέρεται σε άρθρο που δημοσιεύουν στο Nature Immunology, τα μακροφάγα είναι ανοσοκύτταρα, όπως τα κύτταρα Ταυ και Β, αλλά διαφέρουν ως προς το ότι μπορούν να «φάνε» κύτταρα που δεν πρέπει να βρίσκονται στο σώμα. Κι ενώ είναι τα πλέον ικανά ανοσοκύτταρα έναντι του καρκίνου, δυστυχώς συνήθως γίνονται οι καλύτεροι σύμμαχοί του βοηθώντας τον αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί. Κι αυτό διότι τα καρκινικά κύτταρα ανακόπτουν τα μακροφάγα από το να τους επιτεθούν εκπέμποντας ένα σήμα CD47, που τους λέει ουσιαστικά «μη με φας».

Η αναχαίτιση των σημάτων CD47 δεν είναι πάντα αρκετή για να πείσει τα μακροφάγα να επιτεθούν στον καρκίνο. Χρειάζονται λοιπόν δύο σήματα. Πρώτα χρειάζονται ένα σήμα που να τα ενεργοποιεί και έπειτα ένα άλλο που να λειτουργεί ως αναστολέας του CD47.

«Τα μακροφάγα χρειάζονται φόρτιση πριν πιάσουν δουλειά, γεγονός που εξηγεί γιατί οι συμπαγείς όγκοι αντιστέκονται στη θεραπεία όταν αυτή βασίζεται μόνο σε αναστολείς CD47», εξηγεί ο συγγραφέας της μελέτης regory L. Beatty, επίκουρος καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια.

Οι ερευνητές ενεργοποίησαν τα μακροφάγα με CpG, έναν ανταγωνιστή υποδοχέα, που μοιάζει όπως ο σταθμός των διοδίων, και στέλνει το πρώτο σήμα. Παρατήρησαν λοιπόν ότι αυτό προκάλεσε ταχεία συρρίκνωση των όγκων και παρατεταμένη επιβίωση των ποντικών ακόμη και χωρίς να χρειάζονται κυττάρων Ταυ. Προς έκπληξη όλων, διαπίστωσαν επίσης ότι τα ενεργοποιημένα μακροφάγα ήταν σε θέση να τρώνε καρκινικά κύτταρα ακόμη και υπό την παρουσία υψηλών επιπέδων CD47.

Για την κατανόηση της μοριακής βάσης αυτού του φαινομένου, οι ερευνητές εντόπισαν τη μεταβολική δραστηριότητα των μακροφάγων και καθόρισαν ότι τα ενεργοποιημένα μακροφάγα άρχισαν να χρησιμοποιούν τόσο τη γλουταμίνη όσο και τη γλυκόζη ως καύσιμο για να υποστηρίξουν τις ενεργειακές απαιτήσεις που απαιτούνται για να φάνε τα καρκινικά κύτταρα. Αυτή η ανασύσταση του μεταβολισμού των μακροφάγων ήταν απαραίτητη για την αποτελεσματικότητα του υποδοχέα CpG.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτά τα ευρήματα αναδεικνύουν τη σημασία του μεταβολισμού των μακροφάγων για τον προσδιορισμό του αποτελέσματος μιας ανοσοαπόκρισης.

«Ο καρκίνος δεν συρρικνώνεται χωρίς τη βοήθεια των μακροφάγων και τα μακροφάγα χρειάζονται το κατάλληλο καύσιμο για να φάνε τα καρκινικά κύτταρα και να συρρικνωθεί ο όγκος. Για να γίνει αυτό χρειάζεται μια αλλαγή στον μεταβολισμό ώστε να κατευθυνθεί η ενέργεια προς το σωστό σημείο. Είναι δηλαδή ο μεταβολισμός που τελικά επιτρέπει στα μακροφάγα για υπερπηδήσουν τα σήματα που τους λένε να μην κάνουν τη δουλειά τους», εξηγεί ο Jason Mingen Liu, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.