Οι τεράστιες συνέπειες της ρύπανσης και του θορύβου στους πάσχοντες από χρόνια στεφανιαία σύνδρομα υπογραμμίζονται για πρώτη φορά στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας που δημοσιεύθηκαν στο European Heart Journal.

«Η ατμοσφαιρική ρύπανση και η ηχορύπανση αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου, επομένως χρειάζονται αντίστοιχες στρατηγικές και ρυθμίσεις για να ελαχιστοποιηθούν αμφότερα. Οι ασθενείς με χρόνια στεφανιαία σύνδρομα θα πρέπει να αποφεύγουν περιοχές με μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση και ίσως να χρειάζονται και αναπνευστική μάσκα προστασίας. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν συσκευές καθαρισμού του αέρα για να μειώσουν τη ρύπανση εντός του σπιτιού», δήλωσε σχετικά ο πρόεδρος της συγγραφικής ομάδας των οδηγιών, καθηγητής Juhani Knuut.

Η εργασία αυτή καλύπτει τα χρόνια στεφανιαία σύνδρομα και αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων οδηγιών για τη στεφανιαία νόσο. «Αυτό αντανακλά το γεγονός ότι η στεφανιαία νόσος μπορεί να είναι είτε οξεία είτε χρόνια, με τις δύο περιπτώσεις να είναι εξίσου σοβαρές. Η θεραπεία διαρκεί για όλη τη ζωή ενός ατόμου και στοχεύει στην πρόληψη της εξέλιξης της ασθένειας και των καρδιακών συμβαμάτων, όπως η καρδιακή προσβολή», σημειώνει ο Δρ. William Wijns, μέλος της συγγραφικής ομάδας των οδηγιών.

Στο έγγραφο αυτό δίνεται μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στον τρόπο ζωής και στο πώς αυτός σχετίζεται με την ασθένεια, καθώς οι ανθυγιεινές συνήθειες συνεισφέρουν σημαντικά στην ανάπτυξη χρόνιας στεφανιαίας νόσου και η τροποποίησή τους μπορεί να προλάβει την επιδείνωση.

Οι ασθενείς θα πρέπει να σταματήσουν να καπνίζουν, να αποφεύγουν το παθητικό κάπνισμα και να ακολουθούν μια διατροφή με πολλά λαχανικά, φρούτα και καρπούς και περιορισμένα κορεσμένα λιπαρά και αλκοόλ. Προτείνονται, ακόμη, η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους και 30-60 λεπτά μέτριας σωματικής άσκησης όσο το δυνατόν περισσότερες φορές την εβδομάδα, ενώ η σεξουαλική δραστηριότητα θεωρείται χαμηλού κινδύνου για τους ασθενείς χωρίς καθόλου συμπτώματα. Τέλος, προωθείται ο ετήσιος αντιγριπικός εμβολιασμός, ειδικά για τους ηλικιωμένους ασθενείς, ώστε να αποτραπούν οι καρδιακές προσβολές και ο πρόωρος θάνατος.

Σημειώνεται, επίσης, ότι οι πάσχοντες από στεφανιαία νόσο έχουν δύο φορές υψηλότερο κίνδυνο συμπεριφορικής και αγχώδους διαταραχής σε σύγκριση με τον υγιή πληθυσμό. Το στρες, η κατάθλιψη και το άγχος συνδέονται με χειρότερα αποτελέσματα και καθιστούν δύσκολη τη βελτίωση του τρόπου ζωής και της συμμόρφωσης στην φαρμακευτική αγωγή, γι’αυτό και ενθαρρύνεται η συμβουλευτική θεραπεία για αυτά τα συμπτώματα.

Για παράδειγμα, η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να αποκτήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, υποστηρίζοντάς τους ώστε να πετύχουν ρεαλιστικούς στόχους, να αυτο-παρακολουθούνται, να ζητούν στήριξη από οικογένεια και φίλους και να σχεδιάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα ενσωματώσουν τις αλλαγές και θα αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις. Ακόμη, κάποιοι ασθενείς, όπως στην περίπτωση ενός οξέος περιστατικού ή της νόσου της παχυσαρκίας, θα πρέπει να απευθύνονται σε προγράμματα καρδιακής αποκατάστασης με βάση την άσκηση και να λαμβάνουν βοήθεια από μια διεπιστημονική ομάδα που θα περιλαμβάνει καρδιολόγους, γενικούς παθολόγους, διατροφολόγους, φυσιοθεραπευτές, ψυχολόγους και φαρμακοποιούς.

Οι ασθενείς με χρόνια στεφανιαία σύνδρομα απαιτούν φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την αποφυγή οξέων επεισοδίων, όπως η καρδιακή προσβολή και ο καρδιακός θάνατος. Οι στατίνες συνιστώνται σε όλους τους ασθενείς και τα αντιθρομβωτικά φάρμακα στους ασθενείς υψηλού κινδύνου, ενώ άλλα φάρμακα όπως οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (ACE) είναι για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών.

Η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση για τη διάνοιξη των στενωμένων αρτηριών αποτελεί μαι σημαντική θεραπεία για κάποιους ασθενείς, ειδικά υψηλού κινδύνου και όσων τα συμπτώματα δεν ελέγχονται μέσω του τρόπου ζωής και της φαρμακευτικής αγωγής.

Οι πιο συχνές περιπτώσεις
Η διάγνωση των χρόνιων στεφανιαίων συνδρόμων έχει εξελιχθεί σημαντικά σε σχέση με την προηγούμενη αντίστοιχη εργασία. Παρακάτω ακολουθούν τα έξι πιο συχνά κλινικά σενάρια:

  • Εκείνοι με υποψία στεφανιαίας νόσου και σταθερό πόνο στο στήθος (στηθάγχη) ή δυσκολία στην αναπνοή
  • Ασθενείς χωρίς συμπτώματα ή με σταθερά συμπτώματα λιγότερο από μία φορά το χρόνο μετά από ένα οξύ περιστατικό στεφανιαίου συνδρόμου ή με πρόσφατη καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση
  • Ασθενείς με ή χωρίς συμπτώματα για περισσότερο από ένα χρόνο μετά την αρχική διάγνωση ή την καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση
  • Ασθενείς με ένα νέο φαινόμενο καρδιακής ανεπάρκειας ή δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας και υποψία στεφανιαίας νόσου
  • Εκείνοι με πόνο στο στήθος (στηθάγχη) και υποψία αγγειοσπαστικής ή μικροαγγειακής νόσου
  • Ασυμπτωματικοί ασθενείς στους οποίους η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γίνεται μέσω του τυπικού ιατρικού ελέγχου

«Καθένα από αυτά τα σενάρια απαιτεί διαφορετική διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση. Γενικότερα, πάντως, η θεραπεία ενός χρόνιου στεφανιαίου συνδρόμου απαιτεί μακροχρόνιες, υγιεινές συνήθειες, προσκόλληση στη θεραπευτική αγωγή και παρεμβάσεις σε επιλεγμένους ασθενείς», καταλήγει ο Δρ. Wijns.