Ο αδενοϊός 41 έχει μπει στο στόχαστρο υγειονομικών φορέων και επιστημόνων ως αιτιολογικός παράγοντας της νέας μυστηριώδους οξείας ηπατίτιδας που προσβάλλει μικρά παιδιά.

Οι αδενοϊοί είναι μια «οικογένεια» συχνά εμφανιζόμενων ιών που μολύνουν τα μάτια, τους αεραγωγούς και τους πνεύμονες, το γαστρεντερικό, το ουροποιητικό και το νευρικό σύστημα αλλά και όργανα όπως το ήπαρ. Προκαλούν συνήθως πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, διάρροια και ερύθημα στα μάτια. Προσβάλλουν συχνότερα τα παιδιά (μικρότερα των πέντε ετών συνήθως) απ’ ότι, τους ενήλικες, εκτός εάν οι τελευταίοι διαβιούν σε κλειστές δομές, όπως οίκοι ευγηρίας, νοσηλευτικά ιδρύματα, οικοτροφεία, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, φυλακές κ.α.

Οι τύποι 40 και 41 έχουν συσχετιστεί με επιδημίες διάρροιας σε παιδιά και μάλιστα σε οξείες περιπτώσεις έχουν προκαλέσει θανάτους.

Ο αδενοϊός 41 συνήθως προκαλεί διάρροια, εμετό και πυρετό συνοδεία αναπνευστικών συμπτωμάτων, κι ενώ έχει συνδεθεί με κρούσματα ηπατίτιδας σε ανοσοκατασταλμένα παιδιά, δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο αν όντως μπορεί να προκαλέσει ηπατίτιδα σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά.

Όπως οι περισσότεροι «συγγενείς» του, έτσι και ο 41 μπορεί να εξαπλωθεί μέσω σταγονιδίων από το στόμα και τη μύτη του ασθενή (όταν βήχει ή φτερνίζεται), ή αγγίζοντας ένα αντικείμενο ή μια επιφάνεια που έχει μολύνει ο αδενοϊός και εν συνεχεία ακουμπήσουμε τα μάτια, στο στόμα, ή τη μύτη μας χωρίς να τα έχουμε πλύνει καλά.

Οι λοιμώξεις που προκαλούν οι αδενοϊοί είναι κατά κανόνα ήπιες και δεν θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των ασθενών. Μάλιστα ως προς την επικινδυνότητά τους ταξινομούνται χαμηλότερα από τους ιούς της εποχικής γρίπης και τον κορωνοϊό SARS-CoV-2.

Μπορεί ο αδενοϊός 41 να προκαλέσει οξεία ηπατίτιδα; 

Υπάρχουν περισσότεροι από 50 τύποι αδενοϊών που προσβάλλουν τους ανθρώπους σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Από τον μοριακό έλεγχο που έχει γίνει στα κρούσματα οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά, σε 18 περιπτώσεις έχει εντοπιστεί ο αδενοϊός 41, ο οποίος ποτέ στο παρελθόν δεν είχε σχετιστεί τόσο άμεσα με την οξεία ηπατίτιδα, καθώς συνήθως προκαλεί διάρροια και εμετό.

«Παρά το γεγονός ότι έχουν αναφερθεί περιστατικά ηπατίτιδας σε ανοσοκατασταλμένα παιδιά με λοίμωξη από αδενοϊό, ο 41 δεν είναι γνωστό να προκαλεί οξεία ηπατίτιδα σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά» αναφέρει χαρακτηριστικά σε σχετικό Δελτίο Τύπου ο ΠΟΥ.

Η υψηλή συχνότητα των λοιμώξεων από τον αδενοϊό που έχουν συνδεθεί με τη μυστηριώδη νέα οξεία ηπατίτιδα μπορεί απλά να οφείλεται στον ενδελεχή εργαστηριακό έλεγχο, υποστηρίζει ο Οργανισμός σημειώνοντας ότι «ενώ αδενοϊός είναι προς το παρόν ένας ‘ύποπτος’ ως υποκείμενος αιτιολογικός παράγοντας, δεν εξηγεί πλήρως τη σοβαρότητα της κλινικής εικόνας των παιδιών».

Ο ΠΟΥ ξεκαθαρίζει επίσης ότι δεν ευσταθεί η άποψη ότι η οξεία ηπατίτιδα είναι ανεπιθύμητη ενέργεια του εμβολίου για την πρόληψη της λοίμωξης Covid-19, αφού η πλειοψηφία των παιδιών δεν είχε εμβολιαστεί.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψη Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ έχουν συνδέσει τη λοίμωξη Covid-19 με το Πολυσυστημικό Φλεγμονώδες Σύνδρομο στα παιδιά, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή σε πολλά όργανα του σώματος. Σύμφωνα με δημοσιευμένη μελέτη στο Hepatology στα τέλη του 2020, η ηπατίτιδα αναφέρεται ως συχνό σύμπτωμα σε παιδιά με Πολυσυστημικό Φλεγμονώδες Σύνδρομο.

«Χρειάζεται σε βάθος μελέτη του θέματος για να καταλήξουμε σε σαφή συμπεράσματα» σημειώνει ο ΠΟΥ και συνιστά τη λήψη προληπτικών μέτρων, όπως το καλό πλύσιμο των χεριών, ο αερισμός των κλειστών χώρων και η τήρηση αποστάσεων.