Το coralberry (Ardisia crenata) είναι ένα χαρακτηριστικό λουλούδι των Χριστουγέννων, αφού κατά τους χειμερινούς μήνες βγάζει τους κατακόκκινους στρογγυλούς καρπούς του, που το καθιστούν δημοφιλέστατο στη γιορτινή διακόσμηση.

Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι, όμως, είναι ότι το προερχόμενο από την Κορέα φυτό, είναι εκπληκτικά ανθεκτικό ενάντια στα έντομα, καθώς τα φύλλα του περιέχουν βακτήρια που παράγουν ένα φυσικό εντομοκτόνο, την τοξίνη με την ονομασία FR900359 (κοινώς FR).

Σύμφωνα με τη μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές από τα Πανεπιστήμια της Βόννης και του Μαγδεμβούργου και δημοσιεύθηκε στο Science Signaling, η τοξίνη αυτή θα μπορούσε σύντομα να γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής ως ένα πιθανό φάρμακο κατά του μελανώματος του ραγοειδούς, τον συχνότερο κακοήθη πρωτοπαθή οφθαλμικό όγκο των ενηλίκων.

Η ουσία FR είναι εδώ και αρκετό καιρό στο επίκεντρο της φαρμακευτικής έρευνας, καθώς αναστέλλει μια σημαντική ομάδα μορίων στα κύτταρα, τις πρωτεΐνες Gq, όπως αναφέρει η καθηγήτρια Evi Kostenis από το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Βόννης.

Οι πρωτεΐνες Gq λειτουργούν στα κύτταρα όπως ένα κέντρο έκτακτης ανάγκης σε μια πόλη: Όταν λάβει μια κλήση, το κέντρο ενημερώνει την αστυνομία, το ΕΚΑΒ και την πυροσβεστική. Αντίστοιχα «ενημερώνονται» και οι πρωτεΐνες Gq, οι οποίες, στην ενεργή μορφή τους, ενεργοποιούν ή απενεργοποιούν διαφορετικές μεταβολικές οδούς. Ωστόσο, τα κύτταρα που φέρουν αυτές τις πρωτεΐνες δε μπορούν να αλλάξουν μόνιμα τη συμπεριφορά τους, συνεπώς οι πρωτεΐνες Gq απενεργοποιούνται μετά από σύντομο χρονικό διάστημα.

Στο μελάνωμα του ραγοειδούς, ωστόσο, μια μικροσκοπική μετάλλαξη εμποδίζει δύο σημαντικές πρωτεΐνες Gq να επιστρέψουν στην αδρανή τους κατάσταση, με αποτέλεσμα να παραμένουν μόνιμα ενεργές. Λόγω αυτής της δυσλειτουργίας, τα κύτταρα που φιλοξενούν αυτή τη μετάλλαξη αρχίζουν να διαχωρίζονται ανεξέλεγκτα. «Η τοξίνη FR μπορεί να σταματήσει αυτή τη διαίρεση, καθώς “προσκολλάται” πάνω στις πρωτεΐνες και εξασφαλίζει ότι θα παραμείνουν αδρανείς», λέει η Δρ. Kostenis.

Η FR έχει ήδη αποδείξει την αποτελεσματικότητά της σε κυτταρικές καλλιέργειες και σε πειράματα με ποντίκια που πάσχουν από καρκίνο, αλλά υπάρχουν ακόμη μερικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν προτού η εφαρμογή στον άνθρωπο γίνει εφικτή.

Πάνω απ ‘όλα, η ουσία πρέπει να φθάσει στους όγκους των κυττάρων με ακρίβεια, χωρίς να επηρεάσει άλλους ιστούς. «Οι πρωτεΐνες Gq επηρεάζουν ζωτικές λειτουργίες σε όλο σχεδόν το σώμα. Αν θέλουμε η τοξίνη να σκοτώσει μόνο τους κυτταρικούς όγκους, πρέπει να κατευθύνουμε το φάρμακο αποκλειστικά εκεί» καταλήγει η Δρ. Kostenis.