Τις άγνωστες πτυχές του καρκίνου των ωοθηκών, μίας νόσου που χαρακτηρίζεται σιωπηλή απειλή για τις γυναίκες, παγκοσμίως επιχείρησαν να φωτίσουν διακεκριμένοι ογκολόγοι, ενώσεις ασθενών, εκπρόσωποι της Πολιτείας και εγκριτικοί φορείς στο πλαίσιο πρόσφατης ημερίδας. Κι αυτό διότι στον καρκίνο των ωοθηκών η διάγνωση συχνά καθυστερεί, λόγω της απουσίας συμπτωμάτων στα πρώιμα στάδια, δυσχεραίνοντας τελικά την αντιμετώπιση της νόσου. Και παρά τη χαμηλή συχνότητα εμφάνισης της, αποτελεί μία από τις πλέον θανατηφόρες μορφές γυναικολογικού καρκίνου. Το 2022, πάνω από 200.000 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους, παγκοσμίως. Είναι θετικό ωστόσο ότι οι θεραπευτικές προκλήσεις αντιμετωπίζονται με ολοένα καλύτερα αντανακλαστικά ενώ παράλληλα προωθούνται επιστημονικές και πολιτικές δράσεις που θα βελτιώσουν το προσδόκιμο και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Η επιστημονική ημερίδα πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα από την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ.) και ο πρόεδρος της ΕΛΛ.Ο.Κ., κ. Γεώργιος Καπετανάκης, είχε τον συντονισμό της. Την εκδήλωση χαιρέτισε η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κυρία Νίκη Κεραμέως, διαβεβαιώνοντας ότι η Πολιτεία στέκεται σταθερά στο πλευρό των ασθενών σε εργασιακό επίπεδο και σε επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης και κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην ενσωμάτωση της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας, η οποία κατοχυρώνει το δικαίωμα τηλεργασίας, ενώ επιταχύνεται και η διαδικασία πιστοποίησης αναπηρίας. Επίσης, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης στην ομιλία του ανέφερε πως είναι «μεγάλη τιμή να βρίσκεσαι ανάμεσα σε επιστήμονες και σε αληθινούς αγωνιστές», λέγοντας χαρακτηριστικά «ο καρκίνος δεν είναι μια στατιστική, είναι ιστορίες και ανθρώπινες ζωές». Από την πλευρά του, ο υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης επισήμανε τη δέσμευσή του στην υποστήριξη των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών, υποσχόμενος άμεσες νομοθετικές ενέργειες για τη βελτίωση της αποζημίωσης και της προστασίας των «ορφανών φαρμάκων», που απευθύνονται σε ευαίσθητες ομάδες ασθενών με σοβαρά νοσήματα.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο κ. Ιωάννης Τσίμαρης, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Υγείας, καθώς και εκπρόσωποι σωματείων ασθενών, πολιτειακοί φορείς και ιατροί.
Η αξία της έγκαιρης διάγνωσης
Στην εισήγησή του, ο κ. Καπετανάκης τόνισε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του θεραπευτικού κενού με τη συνδρομή της μοριακής βιολογίας και της εξατομικευμένης ιατρικής. Η συγκινητική ιστορία της ηθοποιού, κυρίας Δώρας Χρυσικού, η οποία βίωσε την ασθένεια, άνοιξε την εκδήλωση, μεταδίδοντας ένα μήνυμα δύναμης και ελπίδας, προτρέποντας τις γυναίκες να μη φοβούνται να επισκεφθούν τον ιατρό τους, καθώς η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να κάνει τη διαφορά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
Στη διάρκεια της συζήτησης στο πάνελ «Ώρα μηδέν για λύσεις. Πλαίσιο αποζημίωσης βάσει αξίας: Επιτακτική ανάγκη για νέα νομοθεσία για τα ορφανά φάρμακα», αναδείχθηκε η ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Υγείας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη θεσμική προστασία της κατηγορίας των ορφανών φαρμάκων, μέσω νομοθετικής παρέμβασης. Ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης αναγνώρισε την ανάγκη για νομοθετική προστασία των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών, τονίζοντας πως «βάσει σχετικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, επιβάλλεται να αντιμετωπίσουμε ως χώρα, τα ορφανά φάρμακα με διαφορετικό τρόπο όσον αφορά το clawback. Αυτά τα φάρμακα απευθύνονται σε ασθενείς με σπάνιες ασθένειες όπου δεν υπάρχουν άλλες θεραπείες, καθιστώντας την εξασφάλιση της πρόσβασής τους επιτακτικό ζήτημα δημόσιας υγείας».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Παπαθανάσης, αναγνωρίζοντας την ανάγκη πρόσβασης όλων των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνηση θέτει ως ύψιστη προτεραιότητα την υγεία των πολιτών. Επεσήμανε ότι σημαντικό ποσοστό του μερίσματος από την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας επανεπενδύεται σε δράσεις και πολιτικές που βελτιώνουν την υγεία των συμπολιτών μας.
Η μη εκτελεστική Πρόεδρος Ε.Ο.Π.Υ.Υ. & Πρόεδρος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων του Υπουργείου Υγείας, Δρ. Βασιλική – Κωνσταντίνα Γκογκοζώτου αναγνώρισε την τεράστια ανάγκη για την προστασία των ορφανών φαρμάκων, η οποία απαιτεί αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, ώστε με επιστημονικά κριτήρια και παρακολούθηση της έκβασης των θεραπειών να επιτρέπει τη διαφορετική διαχείριση αποζημίωσής τους.
Η ανάγκη της προστασίας των ορφανών φαρμάκων
Ο MD, PhD, Αντιπρόεδρος, Ε.Ο.Π.Ε., Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας, ΕΚΠΑ, ως εκπρόσωπος της E.O.Π.Ε., κ. Αριστοτέλης Μπάμιας ανέφερε ότι έχει την ίδια κατεύθυνση και βούληση με τους ομιλητές, αναφορικά με την προστασία των ορφανών φαρμάκων και κάλεσε τη φαρμακοβιομηχανία και το Υπουργείο Υγείας «να αξιοποιήσουν τα δεδομένα που έχουν ήδη παραχθεί από Έλληνες επιστήμονες αναφορικά με την εισαγωγή νέων φαρμάκων στον καρκίνο των ωοθηκών τα οποία αποδεδειγμένα επιμηκύνουν την επιβίωση των γυναικών».
Η Πρόεδρος PIF, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος, AbbVie, Ελλάδα, Κύπρος και Μάλτα, κυρία Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, τόνισε την αδήριτη ανάγκη διαφορετικής διαχείρισης και θεσμικής προστασίας των ορφανών φαρμάκων για απειλητικά νοσήματα, ως μονόδρομο για να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες.
Στο πάνελ «Καρκίνος των ωοθηκών: Ο αόρατος εχθρός και η επανάσταση της επιστημονικής καινοτομίας», οριοθετήθηκαν από τους ομιλητές οι πολλαπλές προκλήσεις του καρκίνου των ωοθηκών, η απουσία αποτελεσματικής διαχείρισης και η επιβάρυνση του προσδόκιμου ζωής λόγω έλλειψης θεραπευτικών επιλογών τα τελευταία 10 χρόνια. Εκ μέρους της Εταιρείας Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδας (Ε.Ο.Π.Ε.), συμμετείχαν ο Αριστοτέλης Μπάμιας, MD, PhD, Αντιπρόεδρος, Ε.Ο.Π.Ε., Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας, ΕΚΠΑ και ο Μιχάλης Λιόντος, Επίκουρος Καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Θεραπευτική Κλινική, ΓΝΑ Αλεξάνδρα, Γενικός Γραμματέας, Ε.Ο.Π.Ε.
Εκ μέρους της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συμμετείχε η Αμάντα Ψυρρή, Καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας, Διευθύντρια Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής, ΕΚΠΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Νοσοκομείο, Πρόεδρος των Εθνικών Εταιρειών Ογκολογίας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παθολογικής Ογκολογίας (Chair ESMO National Societies Committee).
Ο καθηγητής κ. Μπάμιας ανέφερε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρόγνωση των ασθενών έχει βελτιωθεί, τα τελευταία χρόνια, ακόμα και στα προχωρημένα στάδια της νόσου, λόγω της προόδου της χειρουργικής σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική πρόοδο. Συμφώνησε, όμως, ότι η ομάδα της πλατινοανθεκτικής νόσου χρειάζεται περισσότερες επιλογές, μέσω των καινοτόμων φαρμάκων.
Η καθηγήτρια κυρία Ψυρρή επισήμανε ότι η διαχείριση της νόσου απαιτεί τακτικές επισκέψεις στο νοσοκομείο για τις θεραπείες και πιθανά νοσηλείες λόγω επιπλοκών της νόσου και τοξικότητας της θεραπείας. Υπογράμμισε, δε, ότι για τη διαχείριση της νόσου είναι απαραίτητη η διεπιστημονική προσέγγιση. Όσον αφορά στους βιοδείκτες, επισήμανε την ανάγκη άμεσης αποζημίωσης αυτών, ώστε να μπορεί να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία στους ασθενείς, εφόσον η χρήση βιοδεικτών είναι συχνά προϋπόθεση για τη σωστή επιλογή θεραπείας.
Η ολιστική αντιμετώπιση της νόσου
Ο κ. Λιόντος υπογράμμισε ότι ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ένα νόσημα αρκετά δύσκολο στη διάγνωση, στην αντιμετώπιση και στην επιβίωση των ασθενών. Οι περισσότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο και η πιθανότητα να επιβιώσουν χωρίς υποτροπή είναι μόλις 3%, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η ανάπτυξη νέων θεραπειών. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο ωοθηκών σε εξειδικευμένα κέντρα για γυναικολογικές κακοήθειες, όπου οι ασθενείς λαμβάνουν ολιστική αντιμετώπιση της νόσου τους.
Για την ψυχολογική επιβάρυνση των ασθενών με καρκίνο μίλησε η Ιατρός Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης, Lifestyle Medicine, Ιδρύτρια και Chief Medical Officer The Longevity and Well-being Clinic, κυρία Καλλιόπη Καλαϊτζή, η οποία τόνισε ότι ο καρκίνος επηρεάζει βαθύτατα τον ψυχισμό, τις σωματικές λειτουργίες, την οικογένεια και κάθε πτυχή της ζωής του ασθενούς, γι’ αυτό η επιστημονική καθοδήγηση για τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι η βάση για επιβίωση με ποιότητα ζωής, σε κάθε στάδιο της νόσου.
Η Αντιπρόεδρος ΕΛΛ.Ο.Κ., Πρόεδρος, Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», κυρία Παρασκευή Μιχαλοπούλου, εκπροσωπώντας τις ασθενείς, διατύπωσε ένα δυνατό μήνυμα προς την Πολιτεία, αναδεικνύοντας τις αόρατες εμπειρίες των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών.
Το Εθνικό Σχέδιο για τον Καρκίνο
Στο πάνελ «Διαμορφώνοντας το οικοσύστημα Πολιτικής Υγείας στον καρκίνο των ωοθηκών», ο Υπουργός Υγείας, κ. Γεωργιάδης επισήμανε ότι στόχος είναι όταν λήξει η θητεία του στο υπουργείο Υγείας η εικόνα των θεραπειών των ογκολογικών ασθενών να είναι τελείως διαφορετική, να είναι μία άλλη εποχή, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «θα το πετύχουμε». Επιπρόσθετα, ανακοίνωσε πως εντός του Ιουνίου θα επισκεφθεί τον πρωθυπουργό της χώρας να του παρουσιάσει την τεράστια προσπάθεια για το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τον Καρκίνο στην Ελλάδα και εξήγγειλε πως έχει χρονοδιάγραμμα έως τέλος του χρόνου να παρουσιαστεί το σχέδιο.
Ο Δρ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων και Καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρικό Τμήμα, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, Θράκης, υπογράμμισε τον καθοριστικό ρόλο του ΕΟΦ στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και της πρόσβασης στην καινοτομία, μέσω θεσμικών διαδικασιών και μηχανισμών, σε συνεργασία με την Πολιτεία.
Η Δρ. Γκογκοζώτου, περιέγραψε πώς το σημερινό πλαίσιο διαπραγμάτευσης στις περιπτώσεις θεραπειών καινοτόμων και ορφανών φαρμάκων που δεν θα έπρεπε να αξιολογούνται με τα συνήθη κριτήρια, επιτρέπει την παρέκκλιση από αυτά, κατόπιν εντολής Υπουργού, η οποία βασίζεται σε στοιχειοθετημένη γνωμοδότηση της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής για τα φάρμακα (ΕΟΦ). Αντίστοιχα, η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Φαρμάκου, Ε.Ο.Π.Υ.Υ., κυρία Χαρά Κανή εστίασε στην ανάγκη βελτίωσης του συστήματος αξιολόγησης και αποζημίωσης μέσω της δύναμης των δεδομένων, ώστε να διασφαλιστεί η έγκαιρη και δίκαιη πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες.
Η Πρόεδρος Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων, Ανθρώπινης Χρήσης, Υπουργείο Υγείας, Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής-Κλινικής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, κυρία Φλώρα Μπακοπούλου ανέδειξε την πρόβλεψη της υφιστάμενης εθνικής νομοθεσίας να εξασφαλίζεται έγκαιρη και απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στα ορφανά φάρμακα αλλά και τη σχετική προτεραιοποίηση των ορφανών θεραπειών στον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας.
Η ογκολόγος MD PhD, Επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας για τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες του Υπουργείου Υγείας, Διευθύντρια στην Α’ Ογκολογική Κλινική Metropolitan Hospital, Αθήνα, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος «Ασκληπιός ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ», Ηράκλειο Κρήτης, π. Πρόεδρος Ε.Ο.Π.Ε., κυρία Ζένια Σαριδάκη αναφέρθηκε στα εμπόδια πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες και στη σημασία ανάδειξης των βιοδεικτών, οι οποίοι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ορθή ογκολογική θεραπεία και το δικαίωμα της ίσης πρόσβασης στις κατάλληλες θεραπείες. Τέλος, ο καθηγητής κ. Μπάμιας, σημείωσε ότι είναι υψίστης σημασίας η δημιουργία Κέντρων Αναφοράς για τον καρκίνο των ωοθηκών, καθώς απαιτείται διεπιστημονική προσέγγιση για την αντιμετώπιση μίας ετερογενούς και αρκετά πολύπλοκης νόσου.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος ωοθηκών: Τα οφέλη του προσυμπτωματικού ελέγχου για τις γυναίκες
Γυναικολογικός καρκίνος: Τα 4 πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής – Πότε κρίνεται απαραίτητη
Καρκίνος τραχήλου μήτρας: Σε ποια χώρα θα έχει εξαλειφθεί μέχρι το 2040
