Νέο «προσοντολόγιο» και καθηκοντολόγιο για τους διοικητές των δημόσιων νοσοκομείων συντάσσει το υπουργείο Υγείας.

Το μεν πρώτο περιλαμβάνει τα ακαδημαϊκά, επαγγελματικά, εργασιακά κ.α. κριτήρια βάσει των οποίων θα επιλεγούν οι επόμενοι διοικητές στο ΕΣΥ, το άλλο τις επικαιροποιημένες αρμοδιότητες που θα έχουν πλέον οι επικεφαλής των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Ζητούμενο είναι με την εφαρμογή τους να καθιερωθεί ένα διαφορετικό σύστημα management των νοσοκομείων της χώρας με καθορισμένους στόχους, υιοθετώντας ένα διαφανές και αυστηρό αξιολογικό σύστημα.

Οι νέοι μάνατζερ του ΕΣΥ θα πρέπει να αποδείξουν πως μπορούν να ισορροπήσουν στις αυξημένες απαιτήσεις για συνετή οικονομική διαχείριση αλλά και τις ανάγκες για χρηστή διοίκηση των νοσοκομείων, βάζοντας τον πολίτη στο επίκεντρο και διασφαλίζοντας την πρόσβασή του αλλά και την ασφαλή διαδρομή του μέσα στις υπηρεσίες υγείας, από τα Επείγοντα και τα χειρουργεία, για παράδειγμα, μέχρι την παραμονή του σε ράντζα και την έκθεση σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.

Η αποπομπή του διοικητή του «Μεταξά»

Η απομάκρυνση την περασμένη εβδομάδα από τον υπουργό Υγείας, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, του διοικητή του αντικαρκινικού νοσοκομείου Μεταξά, και μάλιστα με βαρύ «κατηγορητήριο» για οικονομική κακοδιαχείριση και σοβαρές δυσλειτουργίες σε ό,τι αφορά τη χορήγηση θεραπειών σε μία τόσο ευάλωτη ομάδα ασθενών, τους καρκινοπαθείς, έφερε το θέμα στο προσκήνιο, μαζί με καταγγελίες για ολιγωρία ή /και συγκάλυψη καθώς και διαμαρτυρίες για τις κομματικές περγαμηνές των διοικητών που «σβήνουν» τις παρατυπίες και τις παρανομίες τους. Ωστόσο, το συγκεκριμένο πεδίο του ΕΣΥ βρισκόταν ήδη στο μικροσκόπιο της κυβέρνησης.

Η αξιοκρατική επιλογή διοικήσεων σε φορείς του Δημοσίου έχει τοποθετηθεί ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα από τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ και ο υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης έθεσε εξαρχής το θέμα της αλλαγή των κριτηρίων επιλογής των διοικητών του ΕΣΥ. Όπως είχε αποκαλύψει το ΘΕΜΑ τον περασμένο Ιούλιο, το υπουργείο Εσωτερικών επεξεργάζεται το σχετικό σχέδιο νόμου συνολικά για τις διοικήσεις των φορέων του Δημοσίου, με ιδιαίτερη κατηγοριοποίηση για τις μονάδες υγείας, τις Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) και τους φορείς που εποπτεύει το υπουργείο Υγείας. Πλέον οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στα δύο υπουργεία είναι συνεχείς, με το υπουργείο Εσωτερικών να εκτιμά ότι η κατάθεση και η ψήφιση του νομοσχεδίου θα γίνει μέσα στις επόμενες δύο με τρεις εβδομάδες.

Άμεσα, εν τούτοις, έχει προγραμματιστεί η συνεδρίαση της Επιτροπής που αξιολογεί τις διοικήσεις, στην οποία θεσμικά πρόεδρος είναι η τωρινή Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βιλδιρίδη. Η Γενική Γραμματέας έχει συγκαλέσει σε συνάντηση τη νέα σύνθεση της Επιτροπής σήμερα ώστε να επιχειρηθεί μία πρώτη αποτίμηση των διοικητών και του έργου τους. Οι σημερινοί διοικητές των δημόσιων νοσοκομείων έχουν λάβει στην πλειονότητά τους παράταση έως την προκήρυξη της θέσης τους. Για ορισμένους η θητεία λήγει στο τέλος Σεπτεμβρίου, η οποία αναμένεται να λάβει νέα παράταση, καθώς εκτιμάται από την ηγεσία του ότι μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα έχει δρομολογηθεί η επιλογή των διοικητών.

Η αξιολόγηση και το σκορ

Αφετηρία των αλλαγών θα αποτελέσει η ολοκλήρωση της αξιολόγησης των σημερινών διοικήσεων των νοσοκομείων. Έως σήμερα έχουν γίνεται τρεις αξιολογήσεις, τα αποτελέσματα των οποίων δεν ανακοινώθηκαν μεν δημόσια, αλλά σιωπηλά με τις σταδιακές… απομακρύνσεις «κομμένων» διοικητών. Η αξιολόγηση βασίζεται στο μνημόνιο απόδοσης, που έχουν υπογράψει, κάτι που εφάρμοσε το 2019 η κυβέρνηση της ΝΔ. Βεβαίως, όπως παραδέχονται μέλη της απερχόμενης Επιτροπής, η επαφή με τους διοικητές ήταν συνεχής κατά το διάστημα της πανδημίας, επιτρέποντας να εξαχθούν σημαντικά συμπεράσματα και πέραν του μνημονίου σχετικά με τα αντανακλαστικά τους στη διοίκηση, τη συνεργασία με τους Διευθυντές Ιατρικής και Νοσηλευτικής Υπηρεσίας που αποτελούν κομβικά πρόσωπα στο οργανόγραμμα των νοσοκομείων, στη διαχείριση κρίσεων, την αξιοποίηση των πόρων, την επαφή τους με τους εργαζόμενους, την ενίσχυση της κατάρτισης του προσωπικού.

Πλέον το μνημόνιο απόδοσης θα δώσει τη θέση του σε μία βάση ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων που θα αποτυπώνουν όλο το εύρος της νοσοκομειακής λειτουργίας. Στελέχη του υπουργείου Υγείας συλλέγουν κρίσιμους δείκτες για τη νοσοκομειακή καθημερινότητα και δημιουργούν ένα πολύτιμο εργαλείο, που θα επιτρέπει άμεσα και απλά τη μέτρηση της απόδοσης κάθε αξιωματούχου επικεφαλής νοσοκομείου. Το σκορ που θα συγκεντρώνει κάθε διοικητής, θα λειτουργεί ως κίνητρο για τη δική του βελτίωση αλλά και για το νοσοκομείο, καθώς στο υπουργείο Υγείας συζητείται οι καλές επιδόσεις των διοικητών να λειτουργούν ανταποδοτικά στο νοσοκομείο, πχ με τη μορφή εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή κατάρτισης στο προσωπικό.
Οι εκθέσεις των κλιμακίων του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ) από τις επισκέψεις σε νοσοκομεία της χώρας αποδεικνύονται πολύ σημαντικές στη δημιουργία του νέου εργαλείου αξιολόγησης των διοικητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την επίσκεψη των κλιμακίων συντάσσεται πλάνο διορθωτικών δράσεων σε συνεργασία με το νοσοκομείο και τίθενται οι προτεραιότητες. Στη συνέχεια, γίνεται επανέλεγχος ανά τρίμηνο, εξάμηνο ή έτος για να διαπιστωθεί η πορεία βελτίωσης, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις αποτυπώνεται με μεγάλη δυναμική.

Η αλλαγή στη συχνότητα της αξιολόγησης θεωρείται δεδομένη. Σύμφωνα με όσα προωθούνται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, οι διοικήσεις των νοσοκομείων θα αξιολογούνται περισσότερες από μία φορά το χρόνο, και ανάλογα με τον τομέα στον οποίο ενδιαφέρουν οι επιδόσεις τους. Η εφαρμογή του προϋπολογισμού, για παράδειγμα, θα αξιολογείται άπαξ ετησίως. Αλλά η ανάπτυξη ράντζων και, κυρίως, η αντιμετώπισή τους ή ρυθμός αποικισμού των κλινικών, των χειρουργείων και των ΜΕΘ με ανθεκτικά μικρόβια, θα αξιολογούνται περισσότερες φορές. Όσοι δεν ανταποκρίνονται στην ειδική αποστολή τους, θα απομακρύνονται χωρίς νομικές ή οικονομικές αιτιάσεις, όπως ισχύει και σήμερα.

Η δεξαμενή των νέων διοικητών

Σύμφωνα με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό, στα βασικά κριτήρια για την επιλογή των διοικητών θα περιλαμβάνοντα τα ακαδημαϊκά και τα επαγγελματικά. Συνεπώς, θα απαιτούνται τίτλοι σπουδών με προτεραιότητα σε εκείνους που είναι συναφείς με το αντικείμενο της Διοίκησης Μονάδων Υγείας, αλλά και εμπειρία σε διοικητικές θέσεις. Η δε αξιολόγηση των υποψηφίων θα γίνεται αρχικά, σε επίπεδο βιογραφικών, που θα υποβάλλονται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Εξετάζεται ακόμη αν θα αποτελεί σκέλος της διαδικασίας επιλογής η συνέντευξη σε επιτροπή – γραπτή ή προφορική. Θεωρείται ωστόσο σχεδόν βέβαιο ότι με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών θα δίδεται η τελική επιλογή στον υπουργό Υγείας ώστε να επιλέξει μεταξύ των τριών επικρατέστερων υποψήφιων διοικητών με βάση την αξιολόγησή τους στα προηγούμενα επίπεδα.