Πώς δημιουργήθηκε ο νέος κορωνοϊός; Γιατί «κτυπά» κάποιους και σε κάποιους άλλους παραμένει αδρανής; Γιατί κάποιοι νοσούν σοβαρά και κάποιοι άλλοι καθόλου; Τα ερωτήματα για το πώς προκλήθηκε η πανδημία, πώς συμπεριφέρεται και ο νέος κορωνοϊός και πώς θα καταφέρει η ανθρωπότητα να βγει αλώβητη από αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση, είναι πάρα πολλά. Η επιστημονική κοινότητα έχει εγκαταλείψει κλαθε άλλη έρευνα και ασχολείται αποκλειστικά με την εξεύρεση μίας θεραπείας, μίας εξήγησης που θα βοηθήσει στην παραγωγή -τελικά- ενός εμβολίου. Η διαδικασία είναι χρονοβόρα, απαιτείται η μέγιστη προσοχή, όμως όλη η γνώση που έχει συγκεντρώσει ο άνθρωπος μετά από μία διαδρομή αιώνων έρευνας και θυσιών, έχει τεθεί στη διάθεση των ανθρώπων εκείνων, που μπορούν να φωτίσουν το μονοπάτι της σωτηρίας. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Cambridge έχουν βρει μια σχέση μεταξύ της διαμονής σε περιοχή με υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της σοβαρότητας των συμπτωμάτων της COVID-19, της νόσου που προκαλείται από τον ιό SARS-CoV-2.

Διευκρινίζουμε εξ αρχής, ότι πρόκειται για συλλογή σοβαρών αποτελεσμάτων και σύγκρισης, όχι όνως για ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη, με βάση τα στάνταρ που απαιτούνται, έρευνα. Εντούτοις, τα προκαταρκτικά δεδομένα υποστηρίζονται από δεδομένα σε αρκετές άλλες χώρες, εκτός της Αγγλίας.

Ενώ τα αρχικά συμπτώματα του COVID-19 περιλαμβάνουν πυρετό, αλλά δεν περιλαμβάνουν πάντα αναπνευστικές δυσκολίες, ορισμένοι ασθενείς συνεχίζουν να αναπτύσσουν πολύ σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Αν και οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν μόνο ήπια ασθένεια, περίπου το ένα τέταρτο των νοσηλευόμενων περιπτώσεων χρειάζονται θεραπεία εντατικής θεραπείας λόγω της ιογενούς πνευμονίας με αναπνευστικές επιπλοκές. Ενώ η έρευνα δείχνει ότι το COVID-19 πιθανότατα προέρχεται από υπερδραστήρια ανοσοαπόκριση, δεν είναι σαφές γιατί ορισμένοι ασθενείς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου.

Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών ή με υποκείμενες καταστάσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη, της χρόνιας αναπνευστικής νόσου και του καρκίνου, διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσου ή θανάτου. Η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, συμπεριλαμβανομένων οξειδίων του αζώτου και όζον στο επίπεδο του εδάφους από αναθυμιάσεις αυτοκινήτων ή καύση ορυκτών καυσίμων, είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για αυτές τις καταστάσεις υγείας. Τέτοιοι ρύποι μπορούν επίσης να προκαλέσουν επίμονη φλεγμονώδη απόκριση και να αυξήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης από ιούς που στοχεύουν στην αναπνευστική οδό.

Σε αυτήν τη νέα μελέτη, οι ερευνητές της μονάδας τοξικολογίας MRC στο Πανεπιστήμιο του Cambridge αναφέρουν μια σχέση μεταξύ ορισμένων ατμοσφαιρικών ρύπων και του COVID-19 στην Αγγλία.

Τα δεδομένα από «βεβαρημένες» ατμοσφαιρικά περιοχές

Η ομάδα ανέλυσε τα δεδομένα για τις συνολικές περιπτώσεις και τους θανάτους COVID-19, έναντι των επιπέδων τριών κύριων ατμοσφαιρικών ρύπων, που συλλέχθηκαν μεταξύ των ετών 2018 και 2019, όταν δεν είχε εκδηλωθεί η πανδημία COVID-19. Η μελέτη τους χρησιμοποίησε διαθέσιμα στο κοινό δεδομένα από επτά περιοχές στην Αγγλία, όπου τουλάχιστον 2.000 μολύνσεις SARS-CoV-2 και 200 ​​θάνατοι αναφέρονται κατά την περίοδο από τον Φεβρουάριο έως τις 8 Απριλίου 2020.

Ο μεγαλύτερος αριθμός θανάτων από COVID-19 στην Αγγλία σημειώθηκε σε ολόκληρο το Λονδίνο και τα Midlands, αντικατοπτρίζοντας τη γεωγραφική κατανομή των περιπτώσεων που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ετήσιος μέσος όρος των συγκεντρώσεων διοξειδίου του αζώτου είναι μεγαλύτερος σε αυτές τις δύο περιοχές.

Όταν η ομάδα συνέκρινε τον ετήσιο μέσο όρο των ημερήσιων επιπέδων οξειδίου του αζώτου και διοξειδίου του αζώτου με τον συνολικό αριθμό περιπτώσεων COVID-19 σε κάθε περιοχή, διαπίστωσαν ότι αυτά συσχετίζονται θετικά. Με άλλα λόγια, όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα ρύπων, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των περιπτώσεων και θανάτων COVID-19. Τόσο το οξείδιο του αζώτου όσο και το διοξείδιο του αζώτου προκύπτουν από μια χημική αντίδραση μεταξύ του αζώτου και του οξυγόνου κατά την καύση ορυκτών καυσίμων, και ως εκ τούτου αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε περιοχές με υψηλή κυκλοφορία.

Ο Marco Travaglio, διδακτορικός φοιτητής της μονάδας τοξικολογίας MRC, δήλωσε: «Τα αποτελέσματά μας παρέχουν τις πρώτες ενδείξεις ότι ο θάνατος από SARS-CoV-2 σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα οξειδίου του αζώτου και διοξειδίου του αζώτου στην Αγγλία. Το Λονδίνο, τα Midlands και τα βορειοδυτικά προάστια δείχνουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αυτών των ατμοσφαιρικών ρύπων, με τις νότιες περιοχές να εμφανίζουν τα χαμηλότερα επίπεδα στη χώρα, με τον αριθμό θανάτων από COVID-19 να ακολουθεί μια παρόμοια τάση».

Πώς συνδέεται η μείωση των επιπέδων του όζοντος με την πανδημία

Η ομάδα διαπίστωσε μια αρνητική σχέση μεταξύ των επιπέδων του όζοντος στο έδαφος και του αριθμού των περιπτώσεων COVID-19 και των θανάτων σε κάθε περιοχή. Με άλλα λόγια, τα μειωμένα επίπεδα του όζοντος σχετίζονται με μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων και θανάτων COVID-19.

Το όζον είναι ένα δευτερεύον υποπροϊόν της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που σχετίζεται με την κυκλοφορία και δημιουργείται μέσω αντιδράσεων από το φως του ήλιου μεταξύ εκπομπών μηχανοκίνητων οχημάτων και πτητικών οργανικών ενώσεων. Τα χαμηλότερα επίπεδα όζοντος εντοπίστηκαν σε πολύ αστικές περιοχές, όπως το Λονδίνο ή τα Midlands. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην εξαιρετικά αντιδραστική φύση του όζοντος, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μετατροπή του αερίου σε άλλες χημικές ουσίες, ένα φαινόμενο που είχε προηγουμένως αναφερθεί για περιοχές με μεγάλη κυκλοφορία. Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι επιζήμιες επιπτώσεις της χαμηλής συγκέντρωσης του όζοντος που παρατηρούνται σε αυτή τη μελέτη θα μπορούσαν να συνδεθούν με την αυξημένη παραγωγή προϊόντων οξείδωσης του όζοντος.

Ο Δρ Miguel Martins, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, πρόσθεσε: «Η μελέτη μας προσθέτει σε αυξανόμενα στοιχεία από τη Βόρεια Ιταλία και τις ΗΠΑ ότι τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνδέονται με θανατηφόρες περιπτώσεις COVID-19. Αυτό είναι κάτι που είδαμε κατά την προηγούμενη επιδημία του SARS το 2003, όπου η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους είχε επιζήμια επίδραση στην πρόγνωση των ασθενών με SARS στην Κίνα. Αυτό τονίζει τη σημασία της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για την προστασία της ανθρώπινης υγείας, τόσο σε σχέση με την πανδημία COVID-19 όσο και μετά».

Οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους δείχνουν μόνο μια συσχέτιση και ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση κάνει το COVID-19 χειρότερο.