Σοκαριστική αλλά αναμενόμενη από τους ειδικούς είναι και η δραματική αύξηση των νοσηλευθέντων σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και η αύξηση των θυμάτων της εποχικής γρίπης στη χώρα μας τις τελευταίες δέκα ημέρες. Όπως ανακοίνωσε χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), από τις 5 μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου εισήχθησαν σε ΜΕΘ 24 άτομα με σοβαρές επιπλοκές της γρίπης, στην πλειονότητα ανεμβολίαστοι, και 8 κατέληξαν. Μάλιστα, ο ευρωπαϊκός οργανισμός ECDC είχε προειδοποιήσει πριν από τις γιορτές πως αναμένεται έντονη κυκλοφορία της γρίπης κατά τη διάρκεια των γιορτών ή και μετά, καλώντας τους αρμόδιους και τα υγειονομικά συστήματα να βρίσκονται σε ετοιμότητα.

Η σύγκριση με το διάστημα 30 Δεκεμβρίου 2019- 5 Ιανουαρίου 2020 είναι αποκαλυπτική για το πως κινήθηκε η εποχική γρίπη στην Ελλάδα: το προαναφερθέν διάστημα σε ΜΕΘ είχαν εισαχθεί 2 άτομα με σοβαρή γρίπη και συνολικά 9 από τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ είχε δηλωθεί ένας θάνατος 61χρονου ανεμβολίαστου.

Μετά τις 6 Ιανουαρίου η γρίπη άρχισε να καταγράφει μια εκτός ελέγχου πορεία, όπου η μόνη σταθερά ήταν η εκτίμηση των ειδικών ότι θα συνεχίσει να κινείται εκτός ελέγχου για τις επόμενες τέσσερις με πέντε εβδομάδες – περί τα μέσα Φεβρουαρίου αναμένεται η κορύφωση αυτής της…τρελής πορείας της γρίπης. Έτσι, ο απολογισμός του τελευταίου δεκαημέρου, και ουσιαστικά της δεύτερης επιδημιολογικής εβδομάδας του έτους, είναι βαρύς: σχεδόν τριπλασιάστηκαν οι βαρέως πάσχοντες από γρίπη, και από 9 εκτινάχθηκαν στους 24, ενώ τα θύματα οκταπλασιάστηκαν.

Πώς σηκώθηκε αίφνης το κύμα της γρίπης

Για τους ειδικούς αυτό το απότομο ύψος στο μέχρι πρότινος ήπιο κύμα της γρίπης ήταν αναμενόμενο. Κι αυτό διότι είχαν δει τα στοιχεία που προειδοποιούσαν πως θα σηκωθεί το κύμα: είχαν δει πως από την τελευταία εβδομάδα του 2019 μέχρι την πρώτη του 2020 τριπλασιάστηκαν οι επισκέψεις πολιτών σε γιατρούς με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής, από 1% στο 3%. Αναλόγως είχαν καταγραφεί σχεδόν διπλάσια θετικά δείγματα γρίπης, από 9% στο 15%, στα Εργαστήρια Αναφοράς. Ανέμεναν συνεπώς αυξημένη νοσηρότητα και εισαγωγές σε ΜΕΘ. Ενώ με δεδομένο ότι στις ΜΕΘ η έκβαση είναι μοιραία για το 30% των νοσηλευθέντων υπήρχε και η δυσμενής πρόγνωση για την πορεία των ασθενών με επιπλοκές από γρίπη.

Με βάση αυτή την αύξηση στην κυκλοφορία των ιών της γρίπης, ο ΕΟΔΥ προειδοποιεί στην ανακοίνωσή του ότι ο αριθμός των κρουσμάτων θα ανέβει και άλλο τις ερχόμενες εβδομάδες. «Το επιστημονικό προσωπικό του ΕΟΔΥ επισημαίνει πως η δραστηριότητα της νόσου θα εξακολουθήσει στην χώρα για τις προσεχείς εβδομάδες, ενώ αυξημένη κυκλοφορία του ιού θα υπάρχει όπως κάθε χρόνο τουλάχιστον έως τα μέσα Μαρτίου. Κατά συνέπεια αναμένεται να συνεχιστεί η εμφάνιση σοβαρών κρουσμάτων»,  αναφέρεται συγκεκριμένα στην ανακοίνωση και επισημαίνεται ότι ο καλύτερος τρόπος προστασίας είναι ο αντιγριπικός εμβολιασμός, ακόμη και τώρα, για όσους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΕΟΔΥ, τα περισσότερα άτομα από αυτά που κατέληξαν εξαιτίας της εποχικής γρίπης ήταν ανεμβολίαστα παρόλο που είχαν υποκείμενα χρόνια νοσήματα για τα οποία συστήνεται να γίνει το αντιγριπικό εμβόλιο. Επίσης, χωρίς αντιγριπική προστασία ήταν και οι περισσότεροι από τους 24 ασθενείς που χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και ο ιός της γρίπης που κυκλοφορεί στη χώρα μας και πλήττει τον πληθυσμό. Η πλειονότητα των περιστατικών που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ πάσχει από γρίπη Α, η οποία καλύπτεται από το φετινό εμβόλιο. Ωστόσο, κυκλοφορούν παράλληλα και τα δύο στελέχη του τύπου Α, Η3Ν2 και Η1Ν1. Γεγονός που κάνει ακόμη πιο απρόβλεπτη την πορεία της νόσου και την επίπτωσή της στον πληθυσμό: η γρίπη τύπου Α(Η1Ν1) «χτυπά» περισσότερο παιδιά, νέους και άτομα ηλικίας κάτω των 55 χρόνων και η επίσης «δραστήρια» γρίπη Α(Η3Ν2) προσβάλλει κυρίως πιο ηλικιωμένα άτομα. Η ταυτόχρονη κυκλοφορία τους καθιστά ομάδες -στόχους το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, με τους χρονίως πάσχοντες, τους παχύσαρκους, τις έγκυες και τις λεχώνες, τους ανοσοκατεσταλμένους να απειλούνται ακόμη περισσότερο.

Πόσο απειλητική είναι η γρίπη

Η γρίπη, υπογραμμίζουν οι ειδικοί του ΕΟΔΥ, μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως πολύ σοβαρή νόσο. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (χρόνια καρδιολογικά, αναπνευστικά προβλήματα, ανοσοκαταστολή) διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές, οι οποίες πάντως μπορούν να εμφανιστούν και σ’ ένα μικρό ποσοστό υγιών ατόμων.

Η μετάδοση του ιού ευνοείται από τις ψυχρές κλιματικές συνθήκες, όπως αυτές που επικρατούν στην χώρα αυτήν την περίοδο, γεγονός που σημαίνει ότι επιβάλλεται προσοχή στην εφαρμογή των προληπτικών μέτρων.

Εκτός από τον αντιγριπικό εμβολιασμό, τα κύρια μέτρα για την αντιμετώπιση της έξαρσης της γρίπης είναι:

  • Η τήρηση των μέτρων υγιεινής των χεριών και αναπνευστικής υγιεινής (π.χ. κάλυψη του βήχα και του φτερνίσματος). Επίσης, είναι σημαντικό ο ασθενής με γρίπη να απομονώνεται μέχρι την ανάρρωσή του και να αποφεύγει τον συγχρωτισμό όσο έχει συμπτώματα γρίπης για την αποφυγή μετάδοσης του ιού.
  • Η έγκαιρη χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων κατά της γρίπης με τις πρώτες εκδηλώσεις των συμπτωμάτων της, μέσα σε 2 ημέρες, κατά την κρίση των θεραπόντων ιατρών, χωρίς να είναι απαραίτητη η εργαστηριακή επιβεβαίωση.

Υπενθυμίζεται ότι η σωστή χρήση των αντι-ιικών στις κλινικές ομάδες υψηλού κινδύνου του πληθυσμού (ακόμη και σε ήπια συμπτώματα από γρίπη) προστατεύει από τις επιπλοκές. Τα αντι-ιικά φάρμακα χορηγούνται με απλή ιατρική συνταγή.