Τελευταία παρατηρείται αλυσιδωτό κλείσιμο σχολικών μονάδων λόγω κρουσμάτων στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από πυογόνο στρεπτόκοκκο σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Με αφορμή το γεγονός αυτό ο ΕΟΔΥ ενημερώνει για τα παρακάτω:
Σε περίπτωση που έχουμε κρούσματα στρεπτοκοκκικής λοίμωξης σε σχολική μονάδα (ήπιας ή διεισδυτικής μορφής), τα μέτρα που συνιστώνται είναι:
1. Το παιδί παραμένει στο σπίτι μέχρι να λάβει κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή, τουλάχιστον ένα έως δύο εικοσιτετράωρα.
2. Εφαρμογή ενισχυμένων μέτρων ατομικής υγιεινής, τακτικό πλύσιμο των χεριών, αποφυγή χρήσης αντικειμένων από άλλα παιδιά (πχ ποτήρια κλπ).
3. Τακτικός αερισμός των αιθουσών.
4. Ενίσχυση του τακτικού προγράμματος καθαριότητας των αιθουσών.
Δεν πρέπει να γίνει:
• Απολύμανση των χώρων και επιφανειών με ειδικά συνεργεία
• Δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να κλείνουν οι σχολικές μονάδες και τα τμήματα όπου παρουσιάστηκαν κρούσματα στρεπτοκοκκικής λοίμωξης.
Λάθος το κλείσιμο των σχολείων για τον στρεπτόκοκκο
«Σε ανακοινώσεις ορισμένων Δήμων αναφέρεται ότι το κλείσιμο των σχολικών μονάδων έγινε σε συνεννόηση με τον ΕΟΔΥ. Ο ΕΟΔΥ διευκρινίζει ότι ουδέποτε συνέστησε τη λήψη του μέτρου αυτού. Επισημαίνουμε ότι το κλείσιμο της σχολικής μονάδας είναι σοβαρό μέτρο Δημόσιας Υγείας με πολλές επιπτώσεις και πρέπει να εφαρμόζεται μόνο μετά από σύσταση των αρμόδιων υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας» αναφέρουν οι ειδικοί του ΕΟΔΥ στην ανακοίνωση.
Αντίθετος με το κλείσιμο σχολείων για κρούσματα στρεπτόκοκκου, ακόμη και για μηνιγγίτιδα εμφανίστηκε και ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του οργανισμού, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα. Μάλιστα, για να δώσει έμφαση στα λεγόμενά του συνέστησε τον… αγιασμό ως πιο αποτελεσματική μέθοδο.
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ εξήγησε ότι τόσο ο μηνιγγιτιδόκοκκος και ο στρεπτόκοκκος δεν επιβιώνουν στο περιβάλλον. «Σε μισή με μία ώρα έχουν σκοτωθεί. Το σχολείο κλείνει το μεσημέρι, την άλλη μέρα δεν υπάρχει τίποτα. Άρα δεν υπάρχει λόγος. Κατ’ αρχήν δεν υπάρχει λόγος να γίνει αυτή η απολύμανση που γίνεται, πάνε εκεί με στολές και ψεκάζουν. Είναι τελείως λάθος αυτό το πράγμα. Χρειάζεται η συνήθης καθαριότητα που κάνουν σε ένα τμήμα και δεν υπάρχει λόγος να κλείσουν τα σχολεία», ανέφερε.
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου ανέφερε ότι καθημερινά υπάρχουν εκατοντάδες κρούσματα στρεπτόκοκκου, που είναι συνηθισμένη λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. «Το ‘23 όμως, επειδή είδαν μια αύξηση της διεισδυτικής μορφής, αρχίσαμε να το καταγράφουμε και το καταγράφαμε και είχαμε ενενήντα κρούσματα το ‘23, 68 είχαμε το ‘24 και μέχρι την Παρασκευή που μας πέρασε είχαμε 25 κρούσματα, υπάρχει και μια μείωση των σοβαρών μορφών του στρεπτόκοκκου, άρα πραγματικά δεν υπάρχει λόγος να είναι όλος αυτός ο πανικός» είπε.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η πρακτική του λουκέτου σε σχολεία για να γίνει απολύμανση, όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά μπορεί να βάλει και τα παιδιά σε κίνδυνο.
«Πρώτα απ’ όλα ψεκάζουνε δεν ξέρω και εγώ με τι απολυμαντικά ψεκάζουν αυτοί που πάνε μετά με τα συνεργεία και δεν ξέρω πόσο μένουν και στα γραφεία κλπ. Ένα δεύτερο, δεν σημαίνει ότι ένα παιδί που θα μείνει σπίτι, πρώτα απ’ όλα το κλείσιμο του σχολείου είναι πολύ βαρύ μέτρο δημόσιας υγείας, όταν μένει σπίτι με ποιος θα έρθει σε επαφή; Θα συγχρωτιστεί πάλι με άλλα παιδιά; Θα συγχρωτιστεί με μεγάλους; Για παράδειγμα για τον μηνιγγιτιδόκοκκο, πολύ πιο εύκολα μεταδίδει ο μεγάλος στον μικρό, παρά μεταξύ των παιδιών. Άρα δεν έχει νόημα να κλείσουμε, δεν προστατεύουμε με το να κλείσουμε το σχολείο» εξήγησε.
Για να σταματήσει η μετάδοση, ανέφερε, «πάντα ισχύει ο καλός αριθμός της τάξης, αυτό για όλα τα νοσήματα αναπνευστικού, δεύτερον, να ενισχύσουμε τα μέτρα ατομικής υγιεινής. Καλό πλύσιμο των χεριών, να επιστήσω την προσοχή στα παιδιά μας για καλό πλύσιμο των χεριών, μετά την τουαλέτα, πριν να φάνε κλπ. και επίσης δεν μοιράζονται αντικείμενα», ενώ η απολύμανση θεωρείται άχρηστη.
«Πολύ παλιά υπήρχε ένας νομίατρος εδώ στην Αθήνα, ο Τσαντίρης, ο οποίος πάλι διαφωνούσαμε εμείς τότε, είχε κρούσματα μηνιγγίτιδας και έλεγε το κάναμε για ψυχολογικούς λόγους. Δεν υπάρχουν ψυχολογικοί λόγοι να ψεκάζεις. (…) Και με τον Κόβιντ αυτό ήταν λάθος. Ξέρετε, ήταν από τα λάθη που κάναμε, ότι θεωρήσαμε ότι ήταν σημαντική η μετάδοση από τις επιφάνειες, δεν ήταν σημαντική και αγνοήσαμε λίγο την αερογενή μετάδοση. Έχουμε σταγονίδια και αερογενή. Εκεί έπαιζε μεγάλο ρόλο και η αερογενής μετάδοση» συμπλήρωσε.
«Καλύτερα κάντε αγιασμό»
Μάλιστα, παρέπεμψε σε μια παλιότερη περίπτωση, το 2000 που είχε πει ο ίδιος, σκωπτικά σε γονείς που ήθελαν να κλείσουν σχολεία λόγω κρουσμάτων μηνιγγιτιδόκοκκου, «καλύτερα κάντε αγιασμό».
«Πριν από αρκετά χρόνια είχαμε δύο θανάτους από μηνιγγιτιδόκοκκο στα Μέγαρα και πήγα να μιλήσω στους γονείς γιατί πάλι ήθελαν να κλείσουν τα σχολεία και πήγα προσωπικά και έγινε μια μάζωξη και μίλησα με τους γονείς και τους είπα αν θέλετε να προστατεύσετε τα παιδιά σας, αυτό που κάνετε με το ψέκασμα κλπ με τον ραντισμό δεν έχει κανένα όφελος. Αν θέλετε κάντε αγιασμό, τους είπα. Περισσότερο όφελος θα έχουν τα παιδιά από έναν αγιασμό στο σχολείο, από έναν που να ψεκάζει το σχολείο. Καταλαβαίνετε γιατί το είπα και έτσι είναι» συμπλήρωσε.
Τα συμπτώματα
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου αναφέρθηκε και σε συνήθη συμπτώματα που πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς. «Κατ’ αρχήν τι κάνουμε με τα παιδιά που νοσούν, αυτά τα κρατάμε στο σπίτι 24 -48 ώρες αφού πάρουν αντιβίωση για να σταματήσουν να μεταδίδουν» ανέφερε.
«Δεύτερον, οι γονείς είναι ευαισθητοποιημένοι γενικά και όταν το παιδί πέραν του εάν έχει πυρετό και πονόλαιμο, γιατί συνήθως αυτά κάνει ο στρεπτόκοκκος, αν είναι πάρα πολύ πεσμένο, έτσι κι αλλιώς θα πάει στον γιατρό όταν έχει πυρετό και πονόλαιμο για να το δει, να το εκτιμήσει, να πάρει αντιβίωση, αλλά γενικά οι δυνητικές μορφές οι επιθετικές το παιδί είναι πολύ πεσμένο, δηλαδή αν το βλέπουμε το παιδί έστω και χαμηλό πυρετό να έχει να είναι πάρα πολύ πεσμένο, να μην έχει όρεξη να φάει, θα πάμε κατευθείαν στον παιδίατρο για να προλάβουμε αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις του διεισδυτικού στρεπτόκοκκου» συμπλήρωσε.
Τι είναι ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα. Ένα ποσοστό ατόμων φέρουν το βακτήριο στον φάρυγγα ή το δέρμα τους χωρίς να νοσούν, αποτελώντας έτσι υγιείς φορείς του βακτηρίου. Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται με τα μολυσμένα σταγονίδια από τις εκκρίσεις ασθενών, την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών και την επαφή με υγιείς φορείς του βακτηρίου. Η μετάδοση γίνεται πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν παρά από υγιείς φορείς.
Μέχρι το 2023 ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α δεν συμπεριλαμβανόταν στη λίστα των υποχρεωτικώς δηλούμενων νοσημάτων. Το 2023 επειδή παρατηρήθηκε αύξηση της σοβαρής μορφής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α/διεισδυτική μορφή, δημιουργήθηκε ένα σύστημα καταγραφής της διεισδυτικής μορφής. Σημειώνεται ότι τα κρούσματα διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (iGAS) έχουν υψηλή θνητότητα που φθάνει το 25%. Το 2023 καταγράφηκαν 90 κρούσματα iGAS, το 2024 68 και μέχρι σήμερα, Δευτέρα 26/05/2025, έχουν δηλωθεί 25 κρούσματα iGAS. Παρατηρείται δηλαδή σχετική μείωση των καταγραφέντων κρουσμάτων iGAS. Παράλληλα, διαχρονικά παρατηρούνται στην κοινότητα σε όλη την Επικράτεια εκατοντάδες κρούσματα στρεπτοκοκκικής λοίμωξης (πχ φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, δερματική λοίμωξη, οστρακιά κλπ) τα οποία θεραπεύονται επιτυχώς με την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.
Διαβάστε επίσης
Πόσα παιδιά «χτύπησε» στην Ελλάδα η διεισδυτική λοίμωξη από στρεπτόκοκκο την τελευταία τριετία
Στρεπτόκοκκος ομάδας Α: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις λοιμώξεις που προκαλεί
