Την αγωνία της για τη βιωσιμότητα των διαγνωστικών εργαστηρίων στη χώρα μας εκφράζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαστηριακών Γιατρών με επιστολή της προς τον Πρωθυπουργό. Οι εργαστηριακοί γιατροί καταγγέλλουν χρόνια οικονομική εξουθένωση του κλάδου, εξαιτίας της μη εφαρμογής θεσπισμένων επιστημονικών κανόνων και διαγνωστικών πρωτοκόλλων. Η Ομοσπονδία τονίζει, επίσης, ότι το μέτρο του clawback (αυτόματες επιστροφές) εφαρμόζεται άδικα και οδηγεί τα εργαστήρια σε τεχνητό χρέος, χωρίς δική τους υπαιτιότητα.
«Τα τελευταία δέκα χρόνια, με αλλεπάλληλα ΦΕΚ (ΦΕΚ 2243/Β/2014, 1115/Β/2016, 2315/Β/2018, 6163/Β/2021, 4630/Β/2022, 5494/Β/2024, 7336/Β/2024, ΦΕΚ Β 4898, ΦΕΚ Β 1021, ΦΕΚ Β 35), έχουν νομοθετηθεί ρητοί, επιστημονικά τεκμηριωμένοι περιορισμοί και χρονικά όρια εκτέλεσης ιατρικών εξετάσεων, καθώς και διαγνωστικά πρωτόκολλα, με σκοπό τον ορθό επιστημονικό έλεγχο της συνταγογράφησης διαγνωστικών εξετάσεων, όπως ισχύει εδώ και χρόνια σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο, κανένα από αυτά δεν εφαρμόστηκε πλήρως ή μακροπρόθεσμα, για λόγους αποκλειστικά συντεχνιακούς και όχι επιστημονικούς.
Η δυνατότητα εισαγωγής σχολίων κατά τη διαδικασία της συνταγογράφησης, με σκοπό την παράκαμψη των ανωτέρω περιορισμών από τους κλινικούς ιατρούς —οι οποίοι φέρουν και την ευθύνη της συνταγογράφησης, καθιερώθηκε έπειτα από παρεμβάσεις μόλις δύο εκ των 52 ιατρικών συλλόγων της χώρας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μετατραπούν οι θεσμοθετημένοι κανόνες σε προαιρετικό πλαίσιο, αφαιρώντας από το κράτος κάθε ουσιαστική δυνατότητα ελέγχου της υπέρμετρης και καταχρηστικής συνταγογράφησης», αναφέρει η Ομοσπονδία στην επιστολή της προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Σε σχέση με το clawback, ένα μνημονιακό μέτρο που εξακολουθεί να είναι σε ισχύ, δημιουργώντας «πονοκέφαλο» σε όλους τους ιδιωτικούς φορείς υγείας, οι εργαστηριακοί γιατροί επισημαίνουν ότι εφαρμόζεται οριζόντια και αδιάκριτα, «μετατρέποντας τα εργαστήρια σε φορείς τεχνητού χρέους, χωρίς καμία δυνατότητα αποτροπής της εις βάρος τους υπέρβασης. Πρόκειται για ένα πρωτοφανές χρέος, που δεν δημιουργήθηκε από επιλογή τους ούτε οφείλεται σε δανεισμό».
Στην επιστολή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαστηριακών γιατρών αναφέρει ενδεικτικά:
«Ο προϋπολογισμός για την εκτέλεση των διαγνωστικών εξετάσεων παραμένει σταθερά κλειστός, ενώ ο αριθμός των εξετάσεων που εντάσσονται στο καθεστώς αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ έχει αυξηθεί σημαντικά. Αυτό συνεπάγεται ραγδαία αύξηση του τεχνητού χρέους και επισπεύδει τη χρεοκοπία των ιατρείων μας, οδηγώντας αναπόφευκτα στην κατάρρευση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη χώρα.
Η ΗΔΙΚΑ έχει επιβεβαιώσει επισήμως ότι οι θεσμοθετημένοι περιορισμοί άρθηκαν μετά από συγκεκριμένες συντεχνιακές πιέσεις και όχι λόγω τεχνικών αδυναμιών του ηλεκτρονικού συστήματος συνταγογράφησης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αποφανθεί (Απόφαση υπ’ αριθμ. 1874/2017) ότι η αποζημίωση οφείλεται μόνο για εξετάσεις που εντάσσονται σε εγκεκριμένα διαγνωστικά πρωτόκολλα – απόφαση που μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί.
Το ΦΕΚ 4898/2018 (άρθρο 4, παρ. θ) παρέχει πλήρη νομική βάση για την υιοθέτηση διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών, κάτι που επίσης δεν έχει συμβεί. Το αποτέλεσμα είναι μια κατάσταση απόλυτης ασυνέπειας μεταξύ πολιτικής βούλησης, επιστημονικής δεοντολογίας και διοικητικής εφαρμογής, με σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τους εργαστηριακούς ιατρούς, τους εργαζόμενους στα ιατρεία τους και –κυρίως– για τους ασθενείς, που σύντομα θα στερηθούν την πρόσβαση σε αξιόπιστες διαγνωστικές υπηρεσίες, με ανυπολόγιστο κόστος για τη Δημόσια Υγεία.
Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα —με τα επίπεδα του clawback να αγγίζουν το 45%, χωρίς υπαιτιότητα των παρόχων υγείας, οι οποίοι τελικά είναι οι μόνοι που χρεώνονται— έχει καταγγελθεί από διεθνείς ιατρικούς οργανισμούς ως ασύμβατη με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις αρχές του Ιατρικού Δικαίου».
Διαβάστε επίσης
Συγκεκριμένη αμοιβή για τις αιμοληψίες ζητούν τα διαγνωστικά κέντρα
Διαγνωστικές εξετάσεις: Το μεγάλο πλεονέκτημα των ασφαλιστικών προγραμμάτων
