Αντιδρά η Πανελλήνια Συνδικαλιστική Νοσηλευτική Ομοσπονδία του ΕΣΥ (ΠΑΣΥΝΟ – ΕΣΥ) στην πρόσφατη εγκύκλιο του Υφυπουργού Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλου, για τη μεταφορά ψυχικά πασχόντων που έχουν εισαγγελική εντολή για ακούσια νοσηλεία.
«Όπως γνωρίζετε οι ερμηνευόμενες από την ως άνω Εγκύκλιο διατάξεις προβλέπουν θεωρητικά μια διαδικασία μεταφοράς και εισαγωγής των ασθενών που παρέχει τα εχέγγυα σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και κυρίως της ασφάλειας και προστασίας του ασθενούς και των εμπλεκομένων επαγγελματιών υγείας, αλλά δεν εφαρμόζεται στην πράξη», επισημαίνουν οι νοσηλευτές σε επιστολή τους προς τα Υπουργεία Υγείας, Προστασίας του Πολίτη καθώς και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
Παραθέτοντας συγκεκριμένα τις διατάξεις, η ΠΑΣΥΝΟ επισημαίνει ότι η τελευταία εγκύκλιος επικαλείται το άρθρο 96Α του Νόμου 2071/1992, το οποίο προβλέπει: «.. β) Αμέσως μετά από την επίσκεψη του μικτού κλιμακίου, ακολουθεί η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Η μεταφορά πραγματοποιείται με κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας της παρ. 2 και με τη συνοδεία του ψυχίατρου και του νοσηλευτή. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή πραγματοποιείται, και με την συνοδεία αστυνομικής δύναμης, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας και εφόσον ο ψυχίατρος με γραπτή βεβαίωση πιθανολογεί ότι θα απαιτηθεί, για την ασφάλεια του ασθενή ή τρίτων, η λήψη περιοριστικών μέτρων του ασθενή, προκειμένου για την αποφυγή επικείμενης αυτοκαταστροφικής ή ετεροκαταστροφικής συμπεριφοράς του, η οποία δεν μπορεί να αποφευχθεί με κατάλληλες τεχνικές αποκλιμάκωσης. Η Ελληνική Αστυνομία καλείται στη μεταφορά αποκλειστικά στην περίπτωση του τρίτου εδαφίου. γ) Σε κάθε περίπτωση, τόσο κατά την επίσκεψη όσο και κατά τη μεταφορά, μόνο ο αστυνομικός μπορεί να επιβάλει περιοριστικά μέτρα στον φερόμενο ως ψυχικά ασθενή, και μόνο κατ` εξαίρεση, ως έσχατη λύση, όταν η εφαρμογή τους είναι το μόνο διαθέσιμο μέσο που μπορεί να αποτρέψει άμεση ή επικείμενη βλάβη στον ασθενή ή σε τρίτους.»
Στη δε επικαλούμενη υπ΄αριθ. Γ3α,β/Γ.Π. οικ 72109/2022 ΚΥΑ προβλέπεται στο άρθρο 10: «.. 1. Αμέσως μετά από την έκδοση της παραγγελίας του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, και χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, εκκινεί η διαδικασία της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή. 2. Κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας της μεταφοράς, πραγματοποιείται επίσκεψη στον τόπο κατοικίας ή διαμονής του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, από μικτό κλιμάκιο. Το κλιμάκιο αποτελείται από έναν (1) ψυχίατρο ή παιδοψυχίατρο, έναν (1) νοσηλευτή και ένα (1) πρόσωπο με άδεια οδήγησης, προκειμένου να οδηγεί το κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα, οι οποίοι περιλαμβάνονται σε κατάλογο του άρθρου 8 και απασχολούνται στην Κοινοτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας, στην οποία απευθύνθηκε η παραγγελία (διαταγή) του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, και από έναν (1) αστυνομικό, ο οποίος επιλέγεται από το Αστυνομικό Τμήμα, στο οποίο απευθύνθηκε η παραγγελία (διαταγή) του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών. Κατά το άρθρο11: «2. Η μεταφορά της παρ. 1 πραγματοποιείται με το κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας, με τη συνοδεία του ψυχιάτρου ή παιδοψυχιάτρου, του νοσηλευτή και του προσώπου με άδεια οδήγησης, προκειμένου να οδηγεί το κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα, οι οποίοι συμμετέχουν στο μικτό κλιμάκιο της παρ. 2 του άρθρου 10. 3.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η μεταφορά της παρ. 1 πραγματοποιείται και με τη συνοδεία αστυνομικής δύναμης, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας και εφόσον ο ψυχίατρος ή παιδοψυχίατρος με γραπτή βεβαίωση πιθανολογεί, ότι θα απαιτηθεί, για την ασφάλεια του ασθενή ή τρίτων, η λήψη περιοριστικών μέτρων του ασθενή, προκειμένου για την αποφυγή επικείμενης αυτοκαταστροφικής ή ετεροκαταστροφικής συμπεριφοράς του, η οποία δεν μπορεί να αποφευχθεί με κατάλληλες τεχνικές αποκλιμάκωσης. Η Ελληνική Αστυνομία καλείται στη μεταφορά της παρ. 1 αποκλειστικά στην περίπτωση αυτή. Η εισαγγελική παραγγελία του πρώτου εδαφίου είτε αποτελεί νέα εισαγγελική παραγγελία σε σχέση με την παραγγελία του άρθρου 9, είτε είναι δυνατόν, κατ` εκτίμηση του αρμοδίου εισαγγελέα πρωτοδικών, η παραγγελία του άρθρου 9 να περιλαμβάνει εξαρχής διάταξη περί συνοδείας από αστυνομική δύναμη, εφόσον συνταχθεί η γραπτή βεβαίωση του πρώτου εδαφίου. Η αστυνομική δύναμη, με τη συνοδεία της οποίας πραγματοποιείται η μεταφορά της παρ. 1, αποτελείται κατ` ελάχιστο όριο από έναν (1) αστυνομικό, και κατ` ανώτατο όριο από δύο (2) αστυνομικούς και ένα (1) όχημα της αρμόδιας αστυνομικής αρχής».
Όπως τονίζει η ΠΑΣΥΝΟ, σε αντίθεση με τις ανωτέρω προβλέψεις οι οποίες κατά το χρόνο θέσπισής τους φάνταζαν εξαιρετικά ελπιδοφόρες, αυτές ουδέποτε εφαρμόστηκαν στο σύνολό τους, μην εκπληρώνοντας το σκοπό του Νομοθέτη για την ασφαλή μεταφορά και νοσηλεία των ανωτέρω ασθενών. Τα οχήματα των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας (κινητές Μονάδες) ουδέποτε λειτούργησαν και ουδέποτε στελεχώθηκαν και γνωρίζετε καλά ότι τα συγκεκριμένα στάδια της διαδικασίας στην πράξη παραλείπονται, με αποτέλεσμα να είναι άκρως απαραίτητη η συνοδεία του ψυχικά ασθενή από τα αστυνομικά όργανα, έως την εισαγωγή και τοποθέτηση του στο νοσηλευτικό τμήμα που επρόκειτο να νοσηλευθεί.
«Οι αστυνομικοί συνοδεύουν τον ασθενή στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, αυτός εξετάζεται εκεί από τους εφημερεύοντες ψυχιάτρους, σε συνεργασία με τη διεπιστημονική ομάδα επαγγελματιών ψυχικής υγείας και εφόσον κρίνεται ότι χρήζει νοσηλείας, οι αστυνομικοί συνοδεύουν και μεταφέρουν τον ασθενή στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, στο τμήμα εισαγωγής, με το περιπολικό παρέχοντας την απαραίτητη ασφάλεια τόσο στον ίδιο, όσο και στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, καθώς όπως γνωρίζετε η πλειοψηφία των κτιριακών δομών, ειδικά στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία είναι χωροταξικά διαμοιρασμένη σε τεράστιες εκτάσεις με «περίπτερα» (π.χ. ΨΝΑ, Δρομοκαΐτειο, ΨΝΘ) και σε αρκετές περιπτώσεις ισχύει το ίδιο και για τα Γενικά Νοσοκομεία, όπως στην περίπτωση της Ψυχιατρικής Κλινικής του Γ.Ν.Ν.Ι. «ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟΝ – ΠΑΤΗΣΙΩΝ». Το συγκεκριμένο αυτό γεγονός, το οποίο σαφώς και γνωρίζετε, δεν το λάβατε καν υπόψιν κατά την έκδοση της Εγκυκλίου».
Οι νοσηλευτές προσθέτουν ότι η διαδικασία απαλλαγής των αστυνομικών από τα καθήκοντα τους και αποχώρησής τους προ της εισαγωγής του ασθενούς σε τμήμα, χωρίς να έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία, καταδεικνύει έλλειψη σεβασμού και εκτίμησης στο έργο των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, οι οποίοι μάχονται καθημερινά για την ποιοτική παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας εν τω μέσω τραγικής υποστελέχωσης και θέτει σε σοβαρή διακινδύνευση την υγεία και ασφάλεια του ιδίου του ασθενούς, των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, των λοιπών ασθενών και των συνοδών που βρίσκονται εκείνη την ώρα στο χώρο του ΤΕΠ, δεδομένης και της μεγάλης επισκεψιμότητας του συγκεκριμένου Τμήματος κατά τη διάρκεια των εφημεριών.
«Η ανωτέρω Εγκύκλιος παραγνωρίζει την πραγματικότητα και τα ήδη εκτεταμένα προβλήματα της εν μέρει εφαρμοζόμενης διαδικασίας μεταφοράς και εισαγωγής των ψυχικά πασχόντων για νοσηλεία και αποδεσμεύει τα αστυνομικά όργανα, χωρίς καμία πρόβλεψη σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας που θα απαιτηθούν στη συνέχεια, αναθέτοντας με λογικό άλμα σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας (κυρίως ιατρούς και νοσηλευτές) την ευθύνη, σε ακατάλληλες δομές, εν μέσω τραγικής υποστελέχωσης και με πλήρη απουσία έστω εκπαιδευμένου προσωπικού, παραμερίζοντας αφήνοντας την ασφάλεια ασθενών και επαγγελματιών ψυχικής υγείας.
Για μια ακόμη φορά, οι ευθύνες μετακυλυόνται στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, οι οποίοι θεωρούνται με περισσή ευκολία «η λύση» για κάθε παθογένεια του ΕΣΥ και οι οποίοι καλούνται πέραν του επιστημονικού έργου τους, να παρέχουν και υπηρεσίες ασφαλείας, ενώ είναι προδήλως παράνομη η ανάθεση καθηκόντων φύλαξης και τήρησης της τάξης που ανήκει κατά νόμον μόνο στην ΕΛΑΣ».
Ειδήσεις σήμερα:
Φάρμακα – Πωλήσεις: Ρεκόρ το 2023 με σχεδόν 8,2 δις ευρώ
Ιός HPV: Επεκτείνεται ο εμβολιασμός μέχρι τα 45 – Πότε αποζημιώνεται
