Mια σημαντική διατροφική προσθήκη θα μπορούσε να διευκολύνει σημαντικά την καθημερινότητα των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση. Συγκεκριμένα, η υψηλή κατανάλωση άπαχων και λιπαρών ψαριών, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και η σαρδέλα, θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξέλιξη της αναπηρίας σε άτομα με τη συγκεκριμένη νόσο, υποδεικνύει νεότερη μελέτη στο Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το κλειδί είναι οι αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές ιδιότητες των θρεπτικών συστατικών που βρίσκονται στα ψάρια. Όπως σημειώνουν, τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν τη δυνητική σημασία της διατροφής στη διαχείριση της νόσου, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία τους, η διατροφή θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη φλεγμονωδών ασθενειών, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση.
Παρότι προηγούμενες δημοσιευμένες έρευνες έχουν συνδέσει την κατανάλωση ψαριών με χαμηλότερα επίπεδα αναπηρίας μεταξύ των ατόμων με πολλαπλή σκλήρυνση, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει κατά πόσον μπορεί να επιβραδύνει ή να μειώσει την εξέλιξη της αναπηρίας. Εμβαθύνοντας περισσότερο σε αυτή την πιθανότητα, οι ερευνητές βασίστηκαν σε 2.719 νεοδιαγνωσθέντες συμμετέχοντες από τη Σουηδία (με μέση ηλικία τα 38 έτη) μεταξύ Απριλίου 2005 και Ιουνίου 2015.
Σημαντική η επιβράδυνση της αναπηρίας
Στην έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες έδωσαν πληροφορίες σχετικά με την έκθεσή τους σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, καθώς και τις συνήθειες διατροφής τους, όπως η κατανάλωση άπαχων ή λιπαρών ψαριών. Αυτή η κατανάλωση χωρίστηκε σε τρεις κατηγορίες: ποτέ ή σπάνια, 1-3 φορές τον μήνα και εβδομαδιαία, και βαθμολογήθηκε από 2 έως 6, ανάλογα με το είδος του ψαριού που κατανάλωναν.
Παρακολουθώντας την πορεία της ασθένειάς τους για 15 χρόνια, καθώς και τη σοβαρότητα της αναπηρίας τους βάσει της Expanded Disability Status Scale (EDSS), οι ερευνητές συμπέραναν ότι η υψηλότερη κατανάλωση ψαριών κατά τη διάγνωση συσχετίστηκε με 44% χαμηλότερο κίνδυνο επιβεβαιωμένης επιδείνωσης της αναπηρίας, καθώς και με 45% χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης στην κλίμακα EDSS για τη μέτρηση της αναπηρίας 3 και 43% χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης σε EDSS 4 σε σύγκριση με εκείνους που δεν έτρωγαν καθόλου ή ελάχιστα. Μάλιστα, όσο περισσότερα άπαχα και λιπαρά ψάρια καταναλώνονταν, τόσο χαμηλότερος ήταν ο κίνδυνος επιβεβαιωμένης επιδείνωσης της αναπηρίας και της εξέλιξής της.
Μια επιπλέον διερεύνηση των επιστημόνων το 2021 σε 1.719 ασθενείς αξιολόγησε μέσω ενός ερωτηματολογίου τις αλλαγές στην πρόσληψη ψαριών με την πάροδο του χρόνου. Περίπου 412 (24%) είχαν αλλάξει την κατανάλωση ψαριών: 288 την είχαν αυξήσει, 124 την είχαν μειώσει. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όσοι αύξησαν την κατανάλωση από χαμηλά επίπεδα σε υψηλά είχαν 20% χαμηλότερο κίνδυνο επιβεβαιωμένης επιδείνωσης της αναπηρίας, σε σύγκριση με όσους συνέχισαν να καταναλώνουν λίγο ή καθόλου ψάρι. Επιπλέον, 16 συμμετέχοντες που ξεκίνησαν από το χαμηλότερο επίπεδο (2) και το αύξησαν στο ανώτερο (5–6), είχαν 59% χαμηλότερο κίνδυνο επιδείνωσης, συγκριτικά με όσους παρέμειναν στο χαμηλότερο επίπεδο.
Τα ευρήματα αυτά παρέμειναν σταθερά ακόμα και μετά την προσαρμογή για άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εξέλιξη της νόσου, όπως η φυσική δραστηριότητα, ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η έκθεση στον ήλιο. Επίσης, δεν άλλαξαν όταν λήφθηκαν υπόψη τα επίπεδα βιταμίνης D.
Ωστόσο, επειδή πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης, δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα για σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Οι ερευνητές τονίζουν ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και να διερευνηθούν οι ακριβείς βιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται.
Τα πολύτιμα συστατικά
Εντούτοις, έχουν κάποιες σχετικά με τα στοιχεία που κάνουν τη διαφορά. Όπως επισημαίνουν, «ενώ τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που περιέχονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση της εξέλιξης της αναπηρίας, η θετική επίδραση που παρατηρείται και από την κατανάλωση άπαχου ψαριού υποδηλώνει ότι και άλλοι παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο. Ένας από αυτούς είναι η ταυρίνη, ένα αμινοξύ που βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα ψάρια και τα θαλασσινά».
Η ταυρίνη είναι το πιο άφθονο ελεύθερο αμινοξύ στον εγκέφαλο. Παρόλο που ο οργανισμός διαθέτει μηχανισμούς παραγωγής της, η πρόσληψή της μέσω της διατροφής είναι απαραίτητη για την κάλυψη των φυσιολογικών αναγκών. Οι ερευνητές εξηγούν ότι η ταυρίνη διαθέτει πολλαπλές κυτταρικές λειτουργίες, όπως κυτταροπροστατευτικές δράσεις μέσω αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών επιδράσεων, γεγονός που την καθιστά πιθανό θεραπευτικό παράγοντα για νευρολογικές διαταραχές.
Συμπερασματικά, «τα αποτελέσματα αναδεικνύουν τον πιθανό ρόλο της διατροφής, και ιδιαίτερα της κατανάλωσης ψαριού, ως τροποποιήσιμου παράγοντα που θα μπορούσε να συμπληρώσει τις υπάρχουσες θεραπευτικές στρατηγικές για την πολλαπλή σκλήρυνση».
Διαβάστε επίσης
Πολλαπλή Σκλήρυνση: Οι τροφές που κάνουν καλό και εκείνες που βλάπτουν
Πολλαπλή σκλήρυνση: Τι νιώθει ο ασθενής; Πώς δεν θα τον «πάρει από κάτω»
