Μία νέα έρευνα βάζει το σπόρο της αμφιβολίας, σχετικά με το ποιοι είναι πραγματικά οι κοντινοί μας άνθρωποι. Περίπου οι μισοί από αυτούς μπορεί να είναι στην κυριολεξία οι πιο κοντινοί μας, εντελώς χωροταξικά μιλώντας και όχι εκείνοι για τους οποίους τρέφουμε αισθήματα αγάπης και σεβασμού.
Ας υποθέσουμε ότι έχετε ένα πρόβλημα να επιλύσετε. Συναισθηματικό ή κοινωνικό. Με τον σύντροφό σας, τα πεθερικά ή την εργασία σας. Ποιον εμπιστεύεστε για να σας βοηθήσει στην επίλυσή του. Από ποιον θα ζητήσετε βοήθεια; Ποιους εμπιστεύεστε;
Για πολλές δεκαετίες οι απαντήσεις σε αυτό το θέμα ήταν λίγο πολύ προβλέψιμες. Οι σημαντικοί άνθρωποι για εσάς είναι αυτοί που συζητάτε μαζί τους σημαντικά πράγματα, από το αν υπάρχει Θεός μέχρι το πώς πρέπει να συμπεριφερθείτε όταν νιώθετε ότι σας αδικούν. Η ερώτηση που συνήθως γίνεται προκειμένου να (αυτο)αποκαλυφθούν οι πολύ κοντινοί άνθρωποι του καθενός μοιάζει κάπως έτσι: «Από καιρό σε καιρό οι περισσότεροι συζητούν σημαντικά θέματα με άλλους ανθρώπους. Κοιτάζοντας πίσω τους τελευταίους έξι μήνες, ποιοι είναι οι άνθρωποι με τους οποίους συζητήσατε σημαντικά θέματα για εσάς;». Από τις απαντήσεις σε αυτό προκύπτει το βασικό δίκτυο επικοινωνίας και συζήτησης του συμμετέχοντα, το οποίο αναγορεύεται σχεδόν αυτόματα ως «οι στενοί μας, οι δικοί μας άνθρωποι». Άρα, οι άνθρωποι με τους οποίους μιλάμε γενικά τον τελευταίο καιρό και επικοινωνούμε και ανταλλάσσουμε απόψεις, σκέψεις ή φόβους ή ανησυχίες, απαρτίζουν τους δικούς μας κοντινούς ανθρώπους. Ακούγεται εύλογο, αλλά κάπου υπάρχει πρόβλημα. Κάποιοι επικοινωνούν συχνά με τον γιατρό, το μπάρμαν, ακόμη και την κομμώτρια τους, επειδή οι συνθήκες είναι πρόσφορες, αλλά και γιατί είναι πελάτες τους και έχουν πάντα δίκιο! Χμ.
Οι κοντινοί μας είναι (και) δίπλα
Ξεκινώντας από αυτό ο κοινωνιολόγος Mario Luis Small, καθηγητής Κοινωνιολογίας στην έδρα της οικογένειας Grafstein του Πανεπιστημίου Harvard, αποφάσισε να ερευνήσει διαφορετικά το θέμα. Με τη δημιουργία ενός αντιπροσωπευτικού εθνικού δείγματος μέσω του Διαδικτύου, διατύπωσε την εν λόγω ερώτηση (παραπάνω) με τον συνήθη τρόπο. Στη συνέχεια, ζήτησε από τους συμμετέχοντες στοιχεία σχετικά με τους ανθρώπους που ήταν σημαντικοί για αυτούς (αντί να ρωτάει μόνο για τους ανθρώπους με τους οποίους είχαν συζητήσει σοβαρά θέματα). Ρώτησε π.χ. για τα μέλη της οικογένειας που ήταν σημαντικά, αλλά και για μη μέλη της οικογένειας που σήμαιναν πολλά στη ζωή τους, ασχέτως του αν συζητούσαν ή όχι σοβαρά πράγματα μαζί. Έτσι έμαθε ποιους οι συμμετέχοντες θεωρούσαν σημαντικούς στη ζωή τους. Στη συνέχεια, έθεσε στα συμμετέχοντες την κλασική ερώτηση ως εξής: «Με ποιους ανθρώπους συζητήσατε σημαντικά θέματα τους τελευταίους έξι μήνες;». Σημειωτέον, από τα πολλά σημαντικά θέματα που οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι συζήτησαν, το 70% αφορούσε πέντε: οικογένεια, σταδιοδρομία, οικονομικά, ευτυχία και υγεία.
Τώρα, εδώ είναι το συμπέρασμα που ανατρέπει πολλά από τα οποία πιστεύουμε.
Δώστε προσοχή: Σχεδόν το ήμισυ (45%) των ανθρώπων με τους οποίους οι συμμετέχοντες είχαν συζητήσει πρόσφατα ένα σημαντικό ζήτημα δεν ήταν οι πιο σημαντικοί για αυτούς. Ήταν απλώς κοντινοί ως προς την απόσταση, ο συνάδελφος του δίπλα γραφείου για παράδειγμα με τον οποίο ποτέ δεν θα κάνατε παρέα εκτός γραφείου. Μπορεί να είναι κάποιος ειδήμων σε κάποιο θέμα (γιατρός, δικηγόρος) ή ακόμη ο ψυχολόγος τους. Μπορεί να είναι επίσης ο λογιστής τους ή η γειτόνισσα που έχει εμπειρία στη ζωή.
Υπάρχουν μάλλον σοβαροί λόγοι για τους οποίους μπορεί να μη θέλετε να συζητήσετε τι σας απασχολεί με τους ανθρώπους που σας ενδιαφέρουν περισσότερο. Ίσως το σημαντικό θέμα να αφορά άμεσα (ή έμμεσα) εκείνους, τους σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή σας. Ίσως θέλετε να ακούσετε μια άλλη πιο ψυχρή και λογική άποψη από έναν πιο ψύχραιμο παρατηρητή. Η έρευνα του Δρ. Small περιλαμβάνει πολλά τέτοια παραδείγματα, καθώς και πολλές άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες συζητάμε σημαντικά θέματα με ανθρώπους που δεν σημαίνουν πολλά για εμάς. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι άλλες μητέρες στο σχολείο, αλλά και οι τα άτομα που κάθονται δίπλα μας σε αεροπλάνα, τρένα και λεωφορεία! Κοντινοί το δίχως άλλο…
